Prestaties en effecten van anti-epileptica

Epilepsie is een aandoening waarbij epileptische aanvallen het belangrijkste symptoom zijn. Gelukkig kunnen sommige anti-epileptica deze tegengaan. In het artikel van vandaag zullen de bijbehorende fysieke, psychologische en sociale gevolgen worden onderzocht.
Prestaties en effecten van anti-epileptica
Sara Viruega

Geschreven en geverifieerd door de apotheker Sara Viruega.

Laatste update: 25 december, 2023

Anti-epileptica zijn de belangrijkste behandeling voor epilepsie. Lees verder om meer te weten te komen over deze ziekte. Dit artikel beschrijft waar het om gaat, evenals de verschillende vormen van behandeling.

Epilepsie is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel die de hersenactiviteit verandert. Het uit zich als epileptische aanvallen met stuiptrekkingen.

Om de diagnose te kunnen stellen, moet de patiënt minstens twee aanvallen hebben gehad. Een geïsoleerde episode is slechts een symptoom van een bepaalde aandoening. Het kan worden veroorzaakt door een specifieke abnormale werking van neuronen, maar herhaalt zich zelden.

Een epileptische episode kan verschillende symptomen hebben. Dit zijn enkele van de meestvoorkomende:

  • Spasmodische bewegingen.
  • Verwarring.
  • Afwezigheid.
  • Verlies van bewustzijn.

Daarom kun je epilepsie definiëren als een hersenaandoening die predisponeert voor epileptische aanvallen en daarmee gepaard gaande lichamelijke, psychologische en sociale gevolgen heeft. De prevalentie van deze ziekte in de bevolking ligt tussen 0,4 en 0,8 procent.

De incidentie is 50 nieuwe gevallen per 100.000 inwoners per jaar. Hoewel mensen van elk geslacht en elke leeftijd er last van kunnen hebben, komt het vaker voor bij baby’s en oudere mensen.

Epilepsie

Epileptische aanvallen

Je kunt ze indelen in twee hoofdgroepen, die op hun beurt weer onderverdeeld zijn in subtypes:

  • Focale of partiële aanvallen worden veroorzaakt door abnormale activiteit in een specifiek gebied van de hersenen. Ze zijn verder onder te verdelen in:
    • Eenvoudige. Deze leiden niet tot bewustzijnsverlies.
    • Complexe. Die waarbij er sprake is van bewustzijnsverlies.
  • Gegeneraliseerde aanvallen zijn aanvallen die optreden in alle gebieden van de hersenen. Gegeneraliseerde aanvallen vallen uiteen in:
    • Afwezigheid. De blik blijft enkele seconden gefixeerd en er treden lichaamsbewegingen op zoals snel knipperen of smakken met de lippen.
    • Tonisch. Er is sprake van spierstijfheid.
    • Atonisch. De spieren ontspannen zich zodat er geen spiercontrole is; dit leidt vaak tot vallen.
    • Clonisch. Repetitieve trillingen of schokken in verschillende delen van het lichaam.
    • Myoclonisch. Korte en plotselinge schokkende bewegingen in verschillende delen van het lichaam.
    • Tonisch-klonisch. Dit zijn de meest intense aanvallen en kunnen onder andere plotseling bewustzijnsverlies, spierkrampen, stijfheid en schreeuwen veroorzaken.

Hoe werken anti-epileptica?

Anti-epileptica zijn de basisbehandeling voor patiënten met epilepsie. Hun doel is om het neuronale evenwicht te herstellen om het ontstaan van epileptische aanvallen te voorkomen of op zijn minst onder controle te houden. Er zijn verschillende mechanismen waarmee deze medicijnen de neuronale prikkelbaarheid moduleren. Dit zijn de twee belangrijkste mechanismen:

  • Activering van het GABA-remmingssysteem, de neurotransmitter die verantwoordelijk is voor het remmen van neuronale activering.
  • Remming van het excitatoire glutamaatsysteem, de belangrijkste excitatoire neurotransmitter die neuronale processen in de hersenen activeert.

Neuronen activeren of remmen afhankelijk van hun elektrische potentiaalverschil. Met andere woorden, er zijn ionenkanalen in het neuronale membraan die de neuronale activiteit moduleren door ionen wel of niet toe te laten. Veel van de anti-epileptica werken in op deze spanningsafhankelijke ionenkanalen.

Soorten anti-epileptica

Er zijn veel verschillende anti-epileptica. Ze werken niet allemaal bij alle patiënten op dezelfde manier. Ook de bijwerkingen zijn niet hetzelfde. Specialisten moeten elk geval individueel bestuderen om de behandeling voor te schrijven die het beste past bij de specifieke behoeften van een patiënt. Afhankelijk van hun structuur kunnen anti-epileptica als volgt worden ingedeeld:

  • Hydantoïnen, zoals fenytoïne.
  • Barbituraten, zoals fenobarbital.
  • Iminostylbenen, zoals carbamazepine.
  • Benzodiazepinen, zoals diazepam.
  • Valproïnezuur.
  • Andere, zoals gabapentine of topiramaat.

Een andere indeling verdeelt anti-epileptica in:

  • Klassieke anti-epileptica:
    • Eerste generatie, zoals fenobarbital of fenytoïne.
    • Tweede generatie, zoals carbamazepine, valproïnezuur en benzodiazepinen.
    • Nieuwe anti-epileptica, zoals gabapentine en lamotrigine.
    • Andere, zoals oxcarbamazepines en topiramaat.

Op basis van hun werkingsmechanisme kun je ze ook indelen als:

  • Na-kanaalremmers, zoals carbamazepine, oxcarbamazepine, fenytoïne en lamotrigine.
  • Geneesmiddelen die inwerken op GABA-receptoren zoals benzodiazepinen, barbituraten, valproïnezuur en gabapentine.
  • Geneesmiddelen die inwerken op glutamaatreceptoren zoals topiramaat.
Epileptische hersenen

Bijwerkingen

De meest voorkomende bijwerkingen van anti-epileptica zijn:

  • Sufheid en duizeligheid.
  • Hoofdpijn.
  • Maagdarmklachten.
  • Concentratieproblemen.
  • Stemmingsstoornissen.
  • Wazig zicht.

De patiënt moet de richtlijnen van zijn arts volgen om ongewenste bijwerkingen te voorkomen. De patiënt moet de medicijnen altijd op hetzelfde moment innemen en ze niet abrupt onderbreken. Behandeling met anti-epileptica vereist regelmatige controle en toezicht door de behandelend arts.

Interacties van anti-epileptica met andere geneesmiddelen en stoffen komen vaak voor. Daarom moet je altijd je arts raadplegen voordat je ze zelf voorschrijft of voedingssupplementen en soortgelijke stoffen inneemt.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Organización Mundial de la Salud. (2016). OMS | Epilepsia. WHO.
  • Ibáñez, V., & Aguilar-Amat, M. J. (2011). Tratamiento de la epilepsia. Medicine.
  • Herranz Fernández, J. L. (2019). Fármacos antiepilépticos. Revista de Neurología.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.