Positief ouderschap en de voordelen ervan

Positief ouderschap gaat uit van het belang van het kind. Het is een opvoedingsstijl die gebaseerd is op empathie, genegenheid, eigenwaarde, en geweldloosheid.

Tegenwoordig weten we dat de opvoeding van een kind zijn toekomst bepaalt. Daarom proberen ouders ervoor te zorgen dat hun kinderen het best mogelijke onderwijs krijgen in een steeds veranderende wereld. Maar wat is het beste voor hen? Welke opvoedingsstijl moeten ze kiezen? Positief ouderschap geeft antwoorden en een duidelijke oriëntatie die hen naar de doelen leidt die ze voor hun kinderen gesteld hebben.

Kinderen komen niet met een gebruiksaanwijzing, ook al zouden ouders vaak willen dat dat wel zo was. Bovendien zijn de opvoedingsmodellen waarmee ze opgevoed werden waarschijnlijk verouderd. Ook zijn de uitdagingen anders, zodat ze niet op hun herinneringen kunnen terugvallen.

Er is tegenwoordig ook geen gemeenschapsgevoel meer dat het mogelijk maakt twijfels, angsten en zorgen uit te spreken en op te lossen zonder bang te zijn veroordeeld te worden. Hierdoor kan ouderschap een onzekere en eenzame reis worden.

Als je voor de beste ontwikkeling van je kinderen wilt zorgen en van een harmonieus gezinsleven wilt genieten, kan positief ouderschap wel eens de juiste keuze zijn. Hieronder beschrijven we kort waar het uit bestaat, zodat je het eens kunt proberen.

Positief ouderschap

Positief ouderschap wordt gedefinieerd (Spaanse link) als een opvoedingsstijl waarin het gedrag van de ouder gebaseerd is op de beste belangen van het kind.

Zo wordt het kind erkend als een individu met volledige rechten en streeft de ouder ernaar zijn ontwikkeling op alle niveaus te beschermen, te begeleiden en te bevorderen. Door middel van genegenheid, geborgenheid en begeleiding trachten ze de autonomie van het kind te bevorderen, zodat het op alle verschillende gebieden van zijn leven de beste resultaten kan bereiken.

Dit opvoedingsmodel verschilt sterk van de autoritaire opvoedingsstijl die in vorige generaties werd toegepast, waarin ouders een gehoorzame en passieve houding van hun kinderen verwachtten. Het is echter ook geen permissief of nalatig model. Inderdaad moeten toezicht, grenzen en welbegrepen discipline aanwezig zijn.

De componenten van positief opvoeden

Om positief opvoeden beter te begrijpen, kijken we naar enkele basiselementen ervan. Dit zijn de principes die positief ouderschap sturen (Spaanse link):

• Warme affectieve banden tussen alle leden van het gezin.
• Een gestructureerde omgeving die passende routines en grenzen biedt.
• Passende stimulatie om de mogelijkheden en vaardigheden van minderjarigen te vergroten.
• Aanwezigheid, aandacht, en gedeelde kwaliteitstijd.
• Erkenning van de minderjarige als een persoon met volledige rechten. Hun meningen, belangen en behoeften worden gehoord en er wordt rekening mee gehouden.
• Het vergroten van het zelfvertrouwen, het gevoel van eigenwaarde en de veiligheid van kinderen. Dit betekent dat ze zich in staat voelen hun eigen leven te sturen. Daarnaast ook om invloed uit te oefenen op hun omgeving.
• Een op geweldloosheid gebaseerde opvoeding. In feite is er geen plaats voor lichamelijke of psychologische bestraffing. Het ongepaste gedrag van minderjarigen wordt gecorrigeerd door consequenties die hen niet schenden of denigreren. Zo worden ze bijvoorbeeld aangemoedigd om na te denken over de schade die ze hebben aangericht en die te herstellen.

De voordelen van positief ouderschap

Positief ouderschap komt in de eerste plaats de minderjarigen ten goede. Kinderen en adolescenten die opgevoed worden langs lijnen die op intelligente wijze genegenheid, voorwaarden en het opleggen van grenzen combineren, groeien immers op met het gevoel beschermd, geliefd, aanvaard en bekwaam te zijn.

Het is gemakkelijker voor hen om een goed gevoel van eigenwaarde te ontwikkelen en om ook voor anderen intelligente grenzen te kunnen stellen.

Bovendien brengt de positieve oefening van opvoeden voordelen voor de ouders met zich mee. Geen enkele ouder vindt het immers leuk om zijn huis in een slagveld veranderd te zien, zijn kinderen op te moeten jagen om te gehoorzamen, met hen in een machtsstrijd verzeild te raken, of straffen uit te delen.

Vanuit de positieve benadering ontstaan gezondere en harmonieuzere gezinsrelaties, worden conflicten minder, en neemt het vertrouwen toe. Als gevolg daarvan worden de banden tussen ouders en kinderen versterkt.

Voorbeelden van positief ouderschap

Om beter te begrijpen hoe deze vorm van ouderschap in het dagelijks leven voorkomt, volgt hier een lijst met voorbeelden:

• Bij elk conflict, probleem of beslissing in het gezin komen ouders en kinderen samen om te praten en samen de meest geschikte oplossing te vinden. Hierbij wordt naar iedereen met respect geluisterd, en met elke mening wordt rekening gehouden. Zo worden overeenkomsten bereikt die het hele gezin ten goede komen.
• Ouders raken betrokken bij het schoolleven van hun kinderen, en tonen belangstelling voor hun onderwijsproces en voor wat ze leren.
• Als een kind iets doet wat als onaanvaardbaar wordt beschouwd, wordt het, in plaats van zijn toevlucht te nemen tot fysieke of psychologische straf, aangemoedigd om de aangerichte schade te herstellen. Bijvoorbeeld, als ze een klasgenootje slaan, in plaats van dat de ouders ze straffen met een pak slaag of ze een week lang zonder videospelletjes laten, leren ze het kind de schade te herstellen. In dit geval kan dat inhouden dat ze hun verontschuldigingen aanbieden aan het andere kind.
• Ouders wijden tijd aan activiteiten met hun kinderen. Dit moet kwaliteitstijd zijn, niet onderbroken door andere mensen of taken. Het doel is een activiteit uit te voeren waar zowel ouders als kinderen plezier aan beleven.

Tien tips voor het bevorderen van positief ouderschap

Tenslotte laten we je achter met een lijst tips, uitgegeven door Red de kinderen. Hiermee kun je positief ouderschap tot stand brengen.

1. Kinderen hebben recht op passende zorg en begeleiding.
2. Onderwijs en opvoeding moeten gebaseerd zijn op kennen, beschermen en converseren.
3. De affectieve band is doorslaggevend, dus moet die te allen tijde bevorderd en in stand gehouden worden.
4. Genegenheid moet openlijk getoond worden, zodat kinderen zich geliefd voelen.
5. Regels en grenzen zijn belangrijk, want ze geven kinderen structuur en veiligheid.
6. Kinderen moeten actief deelnemen aan de besluitvorming in het gezin. Zo voelen ze zich verantwoordelijk, en weten ze dat de ouders naar hen luisteren.
7. Kinderen moeten bestraft worden als ze zich misdragen, maar niet gestraft.
8. Klappen, beledigingen, dreigementen en geschreeuw zijn niet effectief en niet adequaat in de opvoeding van kinderen.
9. Conflicten moeten opgelost worden zonder naar geweld te grijpen
10. Wil het goed gaan met kinderen, dan moet het ook goed gaan met de ouders.

Om af te sluiten moeten we benadrukken dat er evenveel opvoedingsstijlen zijn als er gezinnen zijn. Dit ondanks het feit dat de keuzemogelijkheden meestal tot een paar worden teruggebracht, gebaseerd op verschillende parameters.

In werkelijkheid ontstaat opvoedingsstijl dagelijks, in de voortdurende interacties tussen ouders en kinderen. Daarom is het aan elk individueel gezin om het model te kiezen dat het beste bij hun behoeften past.

Maar vanwege de aangetoonde voordelen van positief opvoeden is het zeker het overwegen waard voor de opvoeding van onze toekomstige generaties.