Pijn-asymbolie, de volledige afwezigheid van fysieke pijn

Pijn-asymbolie omvat niet alleen het onvermogen om te reageren op een schadelijke aversieve stimulus. In sommige gevallen probeert de patiënt zelfs pijn te ervaren door zelfbeschadiging.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Pijn-asymbolie of pijn-disassociatie is een aandoening waarbij iemand abnormaal reageert op pijn. Het meestvoorkomende kenmerk is dat je geen ongemak ervaart, tot het punt dat je redelijk gevaarlijke situaties kunt verdragen.

De oorsprong van deze aandoening is neurologisch en hoewel het zeldzaam is, is het nog steeds erg opvallend omdat het zoiets primairs als pijn betreft.

Het was in 1927 dat Paul Schilder, een psychoanalyticus, en Erwin Stengel, een neuroloog, deze medische aandoening voor het eerst beschreven.

De zaak is bekend. Het betrof een vrouw die zichzelf verwondde met de enige bedoeling om te proberen te begrijpen wat er met haar gebeurde. Toen ze aankwam voor de medische consultatie, was haar lichaam bedekt met wonden.

De patiënte was zich ervan bewust dat haar situatie niet normaal was, waardoor ze wanhopig was. De artsen slaagden erin om af te leiden dat ze misschien een hersenletsel had opgelopen dat deze sensorische afasie had veroorzaakt.

Het niet ervaren van pijn is een ernstige verandering die zeer ernstige gevolgen kan hebben. Dit komt omdat pijn een specifiek doel dient in de biologie en bij het overleven zelf. In feite waarschuwt het ons voor een probleem, risico of stimulus waarop we moeten reageren…

Pijn-asymbolie

Pijn is een van de grote mysteries van de geneeskunde, neurowetenschappen en psychologie. Om te beginnen ervaren we het niet allemaal op dezelfde manier.

Er zijn inderdaad meer resistente mensen en er zijn mensen die een grotere gevoeligheid tonen. Bovendien weten we dat, naarmate we ouder worden, de manier waarop we pijn verwerken verandert. Sterker nog, we worden kwetsbaarder.

De oorsprong van deze aandoening is neurologisch. In feite heeft pijn-asymbolie ons in staat gesteld om de realiteit van menselijke pijn beter te begrijpen.

Patiënten met deze aandoening begrijpen dat bepaalde voorwerpen en verschijnselen pijnlijk kunnen zijn, zoals vuur. Ze voelen echter geen pijn of angst.

Iemand die aan deze neurologische aandoening lijdt, zou er bijvoorbeeld geen moeite mee hebben zijn vingers in een stopcontact te steken, zelfs niet wetende dat dit zijn leven in gevaar zou brengen. Dit is ongetwijfeld het meest ongewone, merkwaardige en opvallende aspect van deze klinische aandoening.

Welke symptomen vertoont het?

De Spaanse Vereniging voor Pijn heeft een buitengewoon interessant onderzoek gedaan (Engelse link) naar stoornissen in de reactiviteit van pijn.

Pijn-asymbolie is opgenomen in deze categorie. We moeten vermelden dat, sinds Paul Schilder en Erwin Stengel deze aandoening voor het eerst beschreven in het begin van de 20e eeuw, er weinig onderzoek naar is gedaan.

• Zoals we al zeiden, weten mensen die lijden aan pijn-asymbolie van pijn heel goed welke situaties en voorwerpen gevaarlijk voor hen zijn, ook al kunnen ze zichzelf eraan blootstellen zonder pijn of ongemak te voelen.
• In veel gevallen nemen ze hun toevlucht tot zelfbeschadiging vanwege een poging om hun vreemde aandoening te begrijpen. In feite proberen sommigen gewoon een drempel te vinden waar ze eindelijk iets kunnen voelen.
• De auteurs van deze studie vermelden dat sommige patiënten ongepast reageren op risicovolle situaties. Ze kunnen bijvoorbeeld lachen als ze hun hand in een vuur steken.
• Het is belangrijk op te merken dat pijn-asymbolie van pijn vaak gepaard gaat met andere aandoeningen, problemen of veranderingen. Neurologische stoornissen zoals afasie en apraxie (taalstoornissen) of hemiparese (verlies van motorvermogen aan één kant van het lichaam als gevolg van hersenletsel) komen vaak voor.

De oorsprong van pijn-asymbolie

Zoals we hebben gezien, manifesteert pijn-asymbolie zich naast meerdere neurologische gebreken. Deze hebben betrekking op anomalieën in het lichaam, perceptieproblemen en pijnbewustzijn. Verder worden agnosische defecten en subtiele persoonlijkheidsveranderingen waargenomen.

Maar wat bepaalt deze complexe klinische realiteit?

• Tot niet zo lang geleden dacht men dat de oorzaak een laesie van de linker onderste pariëtale kwab zou kunnen zijn.
• Het Scandinavische tijdschrift over zorgwetenschappen publiceerde in 2017 een interessant werk. Ze waren van mening dat de aandoening binnenin de insula zou kunnen ontstaan. Dit is de diepe hersenstructuur waarin de temporale, pariëtale en frontale kwabben samenkomen.
• Deze regio is niet alleen gerelateerd aan pijnverwerking. Het is ook de sleutel tot emotionele herkenning en expressie. Tegenwoordig is bijvoorbeeld gezien dat veel mensen die lijden aan een borderline-persoonlijkheidsstoornis ook kleine veranderingen in deze structuur vertonen.
• Bovendien vertonen patiënten met pijn-asymbolie ook tekorten in de activiteit van de amygdala. Dit is een andere regio die niet alleen emotionele aspecten reguleert, maar ook angst.

Tot slot is er nog een aspect dat moet worden opgemerkt. In werkelijkheid is pijn-asymbolie nog maar een symptoom van andere complexe problemen die deze patiënten gewoonlijk vertonen. In feite is het niet voelen van pijn altijd een duidelijke manifestatie van het feit dat er een latente neurologische verandering is…