Peter Gøtzsche en zijn kritiek op de farmaceutische industrie

Peter Gøtzsche heeft grondig onderzoek gedaan dat hem ertoe bracht onethische en riskante praktijken bij de productie van medicijnen aan de kaak te stellen. Zijn werk heeft grote controverse veroorzaakt, maar is niet wetenschappelijk weerlegd.

Peter Gøtzsche is een deskundige op het gebied van farmacologische behandelingen die belangrijk onderzoek over dit onderwerp ontwikkelde. Zijn opvattingen over dit onderwerp hebben in de wereld van geneeskunde en psychiatrie tot ernstige controverse geleid.

Een groot deel van de wetenschappelijke gemeenschap is verdeeld tussen degenen die van hem houden en degenen die hem willen verbannen.

Het meest relevante aspect van Gøtzsche’s werk is dat hij, als prestigieus arts en wetenschapper, een fel tegenstander van de farmaceutische industrie is geweest. Hij baseert zich niet op zijn eigen meningen, maar op langlopende studies die al zijn beweringen ondersteunen. Dat een arts met zijn kennis dit gedaan heeft, is een ernstige tegenslag voor de geneesmiddelenfabrikanten.

Peter C. Gøtzsche werd beroemd in de jaren ’90 toen hij met enkele van zijn collega’s het Nordic Cochrane Center in Kopenhagen oprichtte. Deze organisatie is een van de steunpilaren op het gebied van evidence-based medicine. Gøtzsche was lid van het bestuur ervan tot 2017, toen hij door zijn collega’s werd geroyeerd. Dit gebeurde vanwege de verhitte controverse die zijn werk teweegbracht.

Peter Gøtzsche en een controversieel werk

Al vele jaren bekijkt Peter Gøtzsche de werkelijke effectiviteit van verschillende geneesmiddelen en medische procedures. Zijn onderzoek heeft duizenden en duizenden gegevens over dit onderwerp verzameld. In het bijzonder zijn er twee studies die in de wetenschappelijke gemeenschap opschudding veroorzaakten. De ene gaat over mammografie, en de andere over antidepressiva.

In het geval van de mammografie toonde Gøtzsche aan dat die in principe nutteloos was. Zijn taak was om acht van de studies die deze procedure ondersteunden als maatregel om borstkanker te voorkomen, zorgvuldig te evalueren.

Hij onderzocht gegevens over een periode van 12 jaar en kwam tot de conclusie dat, kort gezegd, mammogrammen nutteloos zijn. Veel van zijn collega’s reageerden boos op dit onderzoek.

Gøtzsche verdiepte zich in de kwestie van de antidepressiva. Na grondig onderzoek was zijn conclusie dat dit soort medicijnen veel meer kwaad dan goed doen. Hij had scherpe kritiek op de manier waarop ze uiteindelijk overal ter wereld massaal voorgeschreven werden.

Hij zei ook dat psychiatrische medicijnen in het algemeen uiteindelijk de symptomen verergeren die ze bedoeld zijn te bestrijden. Daarnaast hekelde hij het feit dat verschillende van de psychiaters die de DSM schrijven tegelijk in dienst zijn van farmaceutische bedrijven.

Gøtzsche’s grootste klacht

Hij zet de conclusies van de 40 meta-analyses die hij over drugs uitvoerde uiteen in zijn boek Deadly Medicine and Organized Crime (Engelse link).

De titel alleen al geeft een idee van de stevige kritiek die het bevat. In hoofdlijnen beschrijft hij de farmaceutische industrie als een maffia. Een maffia die de geneeskunde heeft overgenomen en die geen ander doel heeft dan op grote schaal winst te maken.

In dit onderzoek stelt hij dat “in de Verenigde Staten en Europa drugs de derde doodsoorzaak zijn, na hartziekten en kanker.” Hij geeft ook een gedetailleerde beschrijving van hoe hij tot die conclusie kwam, gebaseerd op een rigoureus toegepaste wetenschappelijke methode.

Hij ontdekte onder andere dat het grootste deel van de studies die als ondersteuning dienen voor de nieuwe medicijnen ernstige gebreken vertonen. Desondanks komen ze toch op de markt. De meeste mensen kennen de nadelige effecten die ze veroorzaken niet, en kunnen die ook niet weten. Daarom gebruikt hij de term “georganiseerde misdaad” voor deze praktijken.

Een verontrustend beeld

Wat Peter Gøtzsche uiteindelijk aantoont is dat er, wat de geneeskunde betreft, enorme economische belangen zijn. Dit kan mensen er zelfs van weerhouden gerechtelijke stappen tegen de betrokken bedrijven te ondernemen.

Hij vermeldt uitvoerig het geval van een grote Amerikaanse farmaceutische onderneming. Daarbij vestigt hij de aandacht op de onafhankelijke onderzoeken die grote misleiding aan het licht brachten met betrekking tot de producten die het bedrijf op de markt brengt.

De aanklagers die met de zaak belast waren concludeerden echter dat de ondergang van die onderneming ongewenste gevolgen zou hebben. Dus besloten ze de zaak te sluiten. Ze vroegen alleen bepaalde producten van de markt te halen, en de zaak was afgehandeld.

Deze beschuldiging van corruptie bracht Gøtzsche scherpe kritiek. Ondanks het feit dat hij een van de meest prestigieuze professoren aan de Universiteit van Kopenhagen is, heeft men geprobeerd hem zwart te maken.

Wat Peter Gøtzsche uiteindelijk vraagt is een veel strengere wetgeving op klinische proeven voor nieuwe medicijnen. Hij vraagt ook om strengere regelgeving voor de handelspraktijken van de farmaceutische industrie. Of hij nu gelijk heeft met zijn beschuldigingen of niet, dit verzoek is redelijk genoeg voor maatschappijen en regeringen om het serieus te nemen.