Oudere mensen: verloren geraakt in de moderne tijd

Onze wereld wordt ouder. De levensverwachting is gestegen en de kwaliteit van leven ook. We beginnen nu bijna net te beginnen met leven op de leeftijd waarop we gewend waren ons voor te bereiden om te sterven. Dat is ook de reden waarom de psychologie en andere takken van de gezondheidszorg zich steeds meer op oudere mensen richten.

Hun lichaam is misschien al op pensioen. Ze dragen echter nog steeds allerlei soorten zorgen en hebben dromen. Of ze nu kleinkinderen hebben of niet, een stijgend aantal mensen wordt 70 met de lichamelijke en geestelijke vermogens die ze nodig hebben op een hoge mate van activiteit vol te houden.

De tijd heeft wellicht vele rimpels op hun gezicht achtergelaten. Hun spieren zijn echter nog steeds sterk en hun geest scherp.

Oudere mensen en eenzaamheid

Dit kan één van de grootste problemen zijn van de moderne samenleving. We hebben het hier over het gevoel met iedereen verbonden te zijn maar tegelijkertijd ook ontkoppeld. Het betekent oppervlakkige gesprekken over schema’s en het weer.

Op diezelfde lijn bevindt zich het feit dat oudere mensen in stilte lijden onder de digitale kloof. Wat ze overal rond hen zien, is een wereld die ze moeilijk kunnen begrijpen. Deze wereld lijkt een echt steile klim waartegen ze opkijken. Telefoons, computers en tablet maken het hen moeilijk om hun plaats in de wereld te vinden.

Op één of andere manier geeft dit hen het gevoel dat ze uitgesloten zijn. Het laat hen ook een grote afstand voelen tussen zichzelf en hun kinderen en kleinkinderen. Ze kunnen immers geen manier vinden om dichtbij hen te zijn. Ze merken dat het scherm de antwoorden geeft die zij in vroegere tijden als wijze oudere mensen gegeven zouden hebben.

Deze onzichtbare lijn is uitermate diep. Onze oudere bevolking is gewend verhalen te vertellen en hun mening te geven. Voor hen is het ook een gewoonte om de vaste telefoon te gebruiken, de telefoon neer te leggen en voelen hoe de knoppen ingedrukt worden wanneer je ze aanraakt.

Dat is de wereld waarin ze het grootste deel van hun leven doorgebracht hebben. Die wereld hebben ze leren begrijpen. Nu lijkt het alsof het volledig verouderd is.

Waarom maakt hen dit zo eenzaam?

Het echte probleem is eigenlijk niet hoe de dingen nu zijn. Dit is vanzelfsprekend een obstakel. Het heeft echter ook te maken met wat het tegenhoudt. Het verhindert hen immers om gemeenschappelijke interesses te ontwikkelen of gedeelde spelletjes met rustige momenten. Nu bestaat er een manier van communiceren waarop niemand van nature voorbereid is.

En we hebben het bovendien niet alleen over woorden. Het gaat ook over knuffels en zoenen. Je kan die niet aan mensen geven door middel van emoticons. Wat we hier bedoelen, is de echte soort, de knuffels en zoenen waarbij je je lichaam moet gebruiken.

Oudere mensen ervaren verlies

Ouder worden betekent ook meer pijn ervaren. Het is de pijn om verloren gegane situaties die nooit zullen terugkeren. Een kindertijd waarin hun wereld vol eindeloze verwondering en kattenkwaad was.

Hun eerste vriendinnetje of vriendje, hun eerste ware liefde, de vrienden met wie ze tot zonsopgang wakker bleven, de dagen met een kater of de dagboeken waarin ze bladzijden vol schreven met dromen. Alles had één gemeenschappelijke noemer: opwinding. Of hun eerste baan, hun eerste loon, de eerste beslissing die ze namen zonder achterom te kijken…

Dichterbij zijn nu hun laatste baan, hun laatste dag op het werk, hun laatste kind, hun laatste drankje, hun laatste dans of hun laatste uitstap. Ouder worden betekent ook dat mensen meer herinneringen hebben. Uiteindelijk betekent ouder worden ook dat ze wegens lichamelijke beperkingen bepaalde activiteiten moeten opgeven.

Oudere mensen verliezen dingen als gevolg van natuurlijke oorzaken. Het kan echter een probleem worden wanneer ze zich de verliezen eigen maken. Ze hebben dan het gevoel dat de weegschaal overhelt naar de kant van de dingen die ze niet meer kunnen en niet naar wat ze wel nog kunnen. Dit voorbeeld zien we helaas in de verzorgingstehuizen.

De wereld van het verzorgingstehuis

Vele oudere mensen kunnen niet langer voor zichzelf zorgen. Zij wonen in verzorgingstehuizen. Voor sommige mensen is dit een beangstigende wereld. Het is namelijk helaas waar dat vele mensen binnenkomen en het verzorgingstehuis niet verlaten.

Het is ook waar dat vele mensen hun fysieke onafhankelijkheid verliezen maar toch nog helder van geest zijn. Zij weten dat ze niet beter zullen worden.

Dit is wellicht de grootste bron van pijn waarmee oudere mensen in de wereld van vandaag moeten omgaan. Het is ook niet gemakkelijk om erover te praten. Dit is immers geen onderwerp dat je gemakkelijk kan verwoorden.

Dat komt omdat het een trieste werkelijkheid is. Het is echt moeilijk om dit uit te drukken. In vele gevallen is het bovendien een taboe, net als het idee van tieners en seks. We gedragen ons dan allemaal als struisvogels en stoppen ons hoofd in het zand. We grijpen niet in. Als we dat wel zouden doen en op de goede manier, dan zouden we iets mooi en belangrijk doen.

De 3 grote kwesties voor oudere mensen

Eenzaamheid, gebrek aan begrip en geen hulp bij hun pijn zijn waarschijnlijk hun grootste problemen. Deze factoren zijn bovendien allemaal onderling verbonden. Er zijn echter ook plekken waar jij heel veel hulp kan bieden aan de oudere mensen in je leven.

Deze drie dingen veroorzaken veel van het verdriet dat je op hun gezicht ziet. Helaas zijn vele oudere mensen alleen en voelen ze zich alleen vóór ze sterven. Ze hebben het gevoel dat de generaties voor wie ze gezorgd hebben en die ze zien opgroeien hebben, hen volledig opgegeven hebben.

We weten dat ze er graag over zouden praten. Ze hebben echter ook gevoel dat ze in de weg lopen, alsof ze een last zijn en niet op hun plaats. Wat ze willen, is aandacht. Toch willen ze niet nog een andere bron van stress voor hun kinderen zijn. Het resultaat is dat ze dus vaak niets zeggen.

Hun gevoel is dat hun problemen, zorgen en wensen niet langer belangrijk zijn. Hun familieleden zijn misschien wel bezorgd dat ze ziek zouden worden, maar niet om veel andere dingen. Het is net alsof nu alleen hun lichaam van belang is en niet hun ziel.

Verzorgingstehuizen gemakkelijker maken voor oudere mensen

Onze wereld is zo opgebouwd dat verzorgingstehuizen noodzakelijk zijn. Ze spelen een belangrijke rol. Zij zorgen er immers voor dat oudere mensen aandacht krijgen. We mogen echter de deur aan de buitenkant niet sluiten. Oudere mensen moeten we blijven zien als bekwaam, ongeacht hoe beperkt hun lichamelijke vermogens zijn.

Het gaat ook niet alleen over bij hen op bezoek gaan. We hebben het over hen vragen stellen en hen laten praten over hun angsten zonder hen te onderbreken. We moeten hun advocaat zijn, zelfs hun lezers en hun schrijvers als ze dat willen.

Het is nodig dat we hen het gevoel geven dat we hen belangrijk vinden. We moeten tonen dat we hen  niet als een last zien maar dat we daarentegen geluk hebben om in hun gezelschap te kunnen zijn.

Op die manier zullen we niet alleen onze oudere familieleden helpen om zich een deel te voelen van de maatschappij (wat ook betekent dat ze deel uitmaken van de familie). We tonen de toekomstige generaties ook dat het menselijke aspect van het leven nooit, echt nooit mag verdwijnen.

Het maakt niet uit hoeveel technologie we hebben. Dit is vooral van belang voor de mensen die dit het meest nodig hebben. Ze zijn de mensen van wie we houden.