Mindfulness en tieners: hoe hangen ze samen?

Hoe verhouden mindfulness en tieners zich tot elkaar? In dit artikel vind je informatie die je waarschijnlijk zal verrassen.
Mindfulness en tieners: hoe hangen ze samen?
José Padilla

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog José Padilla.

Laatste update: 19 oktober, 2022

Mindfulness is een nuttig hulpmiddel om je te richten op het hier en nu. Dat komt omdat het een geleide training vereist in het huidige bewustzijn met een milde en accepterende houding. In plaats van stil te staan bij het verleden of ons zorgen te maken over de toekomst, richt mindfulness zich zonder oordeel op wat er op een bepaald moment gebeurt.

Deze manier van leven en in de wereld staan is geleidelijk opgenomen in de klas. Dit dankzij het vermogen om stress, depressie en angst te verminderen(Engelse link). Het verbetert ook de cognitieve verwerking, emotieregulatie (Engelse link) en uitvoerende controle.

Over het wetenschappelijk bewijs van de effectiviteit ervan binnen schoolprogramma’s die mindfulness in hun curriculum opnemen, wordt echter nog steeds gedebatteerd.

Uit sommige onderzoeken (Engelse link) is gebleken dat het onderwijzen van mindfulness in onderwijsinstellingen een positieve invloed kan hebben op het geestelijk welzijn en de veerkracht van kinderen en adolescenten.

Aan de andere kant bleek uit een recent onderzoek (Engelse link) met 8.376 studenten dat, hoewel mindfulness bepaalde voordelen heeft, het het geestelijk welzijn van adolescenten misschien niet echt verbetert.

Tiener met de ogen dicht
Volgens sommige onderzoeken helpt mindfulness bij het reguleren van emoties.

Onderzoek met betrekking tot mindfulness en tieners

Resultaten van een mindfulness trainingsprogramma (Engelse link) met adolescenten gaven aan dat mindfulness geassocieerd wordt met verbeterd psychologisch welzijn en aandacht. Ook werd gesuggereerd dat deze verbetering samenhangt met bepaalde persoonlijkheidsvariabelen. Bijvoorbeeld aangenaamheid en emotionele stabiliteit.

Uit een ander onderzoek (Engelse link) bleek dat adolescenten die deelnamen aan een op mindfulness gerichte schoolinterventie minder depressieve symptomen rapporteerden na de interventie en bij de follow-up.

Ze rapporteerden ook minder stress en een groter welzijn. Verder bleek uit de bevindingen dat de mate waarin leerlingen mindfulness beoefenden samenhing met een hoger welzijn en minder stress. Dit constateerde men bij een follow-up na drie maanden.

Ook andere onderzoeksresultaten (Engelse link) bevestigden dat mindfulness bij adolescenten werkt als een beschermend middel tegen depressie, angst en stress. De onderzoekers beweerden dat deze bevindingen inzicht gaven in het mogelijke onderliggende mechanisme tussen adolescente mindfulness en psychologisch leed.

In een ander onderzoek (Engelse link), waarin de effectiviteit van een op mindfulness gebaseerd programma werd geëvalueerd, werden lagere niveaus van stress en psychosomatische klachten en betere emotionele regulatievaardigheden gevonden. Deze omvatten emotioneel bewustzijn, toegang tot regulatiestrategieën, en emotionele helderheid.

Zoals je ziet zijn er veel onderzoeken die aangeven dat mindfulness en adolescenten een positieve relatie hebben. Eén nieuwe studie (Engelse link) bekijkt de relatie echter vanuit een wat minder bemoedigend perspectief.

Mindfulness training op school

Voor deze studie maten onderzoekers het depressierisico, sociaal, emotioneel en gedragsmatig functioneren, en welzijn. Ze maten die op de basislijn, na de interventie en gedurende een jaar follow-up.

De resultaten toonden slechtere scores in depressie en welzijn bij de leerlingen die risico liepen op geestelijke gezondheidsproblemen. Dit zowel na de interventie als tijdens het follow-up jaar. De verschillen waren echter klein en niet klinisch relevant.

Mindfulness in scholen kan de aandacht vestigen op geestelijke gezondheidsproblemen. Het lijkt er echter op dat het misschien niet de nodige steun biedt aan leerlingen om met hun problemen om te gaan.

Ondanks deze nieuwe bevindingen is het belangrijk in gedachten te houden dat de studie keek naar mindfulness die werd onderwezen in een schoolomgeving. Daarom zou mindfulness, met andere trainingsmethoden, misschien andere effecten kunnen hebben op de geestelijke gezondheid van adolescenten.

Teenagers doing mindfulness exercises
Het onderwijzen van mindfulness in educatieve settings lijkt niet bijzonder effectief te zijn voor adolescenten.

Werkt mindfulness?

Er zijn meerdere mogelijkheden waarom mindfulness en tieners misschien niet goed samengaan. Bijvoorbeeld omdat ze een verschillende aanpak van hun geestelijke gezondheidszorg nodig hebben. De jongsten hebben bijvoorbeeld niet het vermogen om hun emoties zelf te reguleren en mindfulness vaardigheden op een correcte en gedisciplineerde manier toe te passen.

Het is ook belangrijk op te merken dat de tieners iedere dag mindfulness moeten beoefenen. Sommige tieners kunnen het echter moeilijk hebben om zich aan het programma te houden. Bovendien kunnen ze hoge verwachtingen hebben van succes. Dit soort ideaal kan een negatieve invloed hebben op het leren. Dat komt omdat het ingaat tegen het hele concept van mindfulness, dat gericht is op het heden.

Concluderend willen we niet beweren dat mindfulness en tieners geen goede relatie hebben. Evenmin willen we suggereren dat mindfulness niet werkt.

In feite toonde deze studie slechts aan dat mindfulness beoefend in een klaslokaal niet het geestelijk welzijn van adolescenten ten goede kwam zoals men verwachtte. Bovendien bleek het nog minder effectief bij degenen die een hoog risico lopen op geestelijke gezondheidsproblemen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Berger, E. (2022, 30 de agosto). Mindfulness may not Benefit mental well-being in children and adolescentes. Verywellmind. https://www.verywellmind.com/mindfulness-may-not-benefit-mental-well-being-in-children-teens-6273993
  • Huppert, F. A., & Johnson, D. M. (2010). A controlled trial of mindfulness training in schools: The importance of practice for an impact on well-being. The Journal of Positive Psychology5(4), 264-274.
  • Kabat-Zinn, J. (2009). Wherever you go, there you are: Mindfulness meditation in everyday life. Hachette Books.
  • Kuyken, W., Weare, K., Ukoumunne, O. C., Vicary, R., Motton, N., Burnett, R., … & Huppert, F. (2013). Effectiveness of the Mindfulness in Schools Programme: non-randomised controlled feasibility study. The British Journal of Psychiatry203(2), 126-131.
  • Ma, Y., & Fang, S. (2019). Adolescents’ mindfulness and psychological distress: The mediating role of emotion regulation. Frontiers in psychology10, 1358.
  • Metz, S. M., Frank, J. L., Reibel, D., Cantrell, T., Sanders, R., & Broderick, P. C. (2013). The effectiveness of the learning to BREATHE program on adolescent emotion regulation. Research in Human Development10(3), 252-272.
  • Montero-Marin, J., Allwood, M., Ball, S., Crane, C., De Wilde, K., Hinze, V., … & MYRIAD Team. (2022). School-based mindfulness training in early adolescence: what works, for whom and how in the MYRIAD trial?. Evidence-based mental health25(3), 117-124.
  • Nelson, L., Roots, K., Dunn, T. J., Rees, A., Hull, D. D., & Van Gordon, W. (2022). Effects of a regional school-based mindfulness programme on students’ levels of Wellbeing and resiliency. International Journal of Spa and Wellness5(1), 1-15.
  • Sanger, K. L., & Dorjee, D. (2016). Mindfulness training with adolescents enhances metacognition and the inhibition of irrelevant stimuli: Evidence from event-related brain potentials. Trends in Neuroscience and Education5(1), 1-11.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.