Mastodon: het alternatief voor Twitter?

Twitter is nog niet ingestort. Velen zien het echter als een speeltje in de handen van Elon Musk dat elk moment kapot kan gaan. Om die reden denken sommigen erover om te migreren naar Mastodon. Maar wat heeft dit sociale media platform dat zo aantrekkelijk is?

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 19 december, 2022

Het valt niet te ontkennen dat we vreemde en onzekere tijden doormaken. Zoals de Franse Post-Impressionistische schilder, Paul Cezanne zei: “We leven in een regenboog van chaos”. Dat maakt het huidige moment nogal gunstig voor de analyse van het gedrag van de samenleving vanuit elk gezichtspunt: economisch, psychologisch, sociaal, filosofisch, enz.

Tegenwoordig zijn de sociale media een goede barometer om veel van de omwentelingen, intriges en vele veranderingen van vandaag te meten. Een goed voorbeeld is het feit dat de tycoon Elon Musk een paar maanden geleden de controle over Twitter over nam en kort daarna het ontslag van de helft van het personeel van het bedrijf aankondigde. Meer recent was er nog meer verontrustend nieuws.

In feite hebben veel van de werknemers van Twitter op het hoofdkantoor in San Francisco ontslag genomen. Nadat ze van Musk een ultimatum hadden gekregen om hun productiviteit te verhogen en meer uren te werken, vertrok bijna een derde van het personeel.

Dit gebrek aan ingenieurs brengt de stabiliteit van het platform in gevaar, en er is gesuggereerd dat aangekondigde het einde van dit sociale media platform zou kunnen betekenen.

Elon Musk beweert dat hij niet ‘overbezorgd’ is en houdt vol dat de geregistreerde gebruikers van Twitter meer dan ooit groeien. Er is echter een ander platform dat steeds meer in de mode komt. Het is Mastodon, een mogelijk alternatief voor Twitter.

Mastodon

Op 27 oktober 2022 werd Twitter (voor velen) het kapotte speeltje van Elon Musk. Sindsdien zijn meer dan een miljoen mensen lid geworden van Mastodon. Het aantal blijft dagelijks toenemen. Het komt zelfs steeds vaker voor dat gebruikers en publieke figuren op Twitter hun nieuwe gebruikersnamen op het nieuwe platform aankondigen.

Er zijn vele andere platforms binnen ons bereik. Bijvoorbeeld Telegram, Reddit, Tumblr, Discord en CounterSocial. Dus waarom is Mastodon het favoriete alternatief voor Twitter? Het blijkt dat er een motiverend element is. Het is omdat de meeste mensen op zoek zijn naar een minder giftig microblogging platform.

De Universiteit van Tübingen (Duitsland) heeft een studie uitgevoerd (Engelse link) die de stress analyseerde die sociale media in ons leven genereren. De studie stelt dat aan de ene kant sociale media de beste manier is om te leren en op de hoogte te blijven.

Daarom hebben we het nodig. Aan de andere kant bezorgen deze platforms ons stress, putten ze ons uit, en zijn ze vaak een broedplaats die gedomineerd wordt door trollen, nepnieuws en cyberpestersituaties. Misschien moeten we op zoek naar gezondere alternatieven.

Mastodon, het platform gemaakt om het vertrouwen in sociale media te herstellen

Eugen Rochko is de jonge ontwikkelaar van Mastodon. Dit platform ontstond in 2016 in een poging om een netwerk te creëren dat niet afhankelijk was van één enkel bedrijf. Zoals Rochko aan Time magazine uitlegde, is Mastodon een wereld weg van de top-down controle die voor Twitter geldt.

Deze app beschrijft zichzelf als een “open, vrij en gefedereerd netwerk dat werkt zoals e-mail.” Maar wat betekent die definitie? Hier zijn de meest interessante aspecten van Mastodon.

• Het maakt deel uit van het gefedereerde digitale universum. Met andere woorden, een verzameling platforms of vrije sociale media die met elkaar kunnen communiceren via verschillende protocollen.
• Het is gedecentraliseerd. In feite probeert het een democratischer netwerk te creëren dan de bekendste netwerken, die de neiging hebben meer corporate te zijn. Het beheer van de gemeenschappen is autonoom en wordt collectief uitgevoerd.
• Het maakt niet doelbewust gebruik van de gegevens van zijn gebruikers om hen reclame te verkopen.
• Het registratieproces is complex. De gebruiker moet kiezen aan welke ‘gemeenschap’ hij wil deelnemen. Die kiezen ze op basis van hun interesses en taal.
• Er zijn honderden servers op Mastodon, instances genaamd. Elk van hen heeft verschillende regels en voorschriften over wie zich kan aansluiten en welke inhoud is toegestaan. Als de dynamiek die je er ziet je op enig moment niet bevalt, kun je overschakelen naar een andere instantie.
• Agressieve en nazi-gebonden inhoud is verboden.
• Net als bij Twitter zijn er hashtags, replies, bookmarks en retweets. Tweets heten echter toots, ze staan maximaal 500 tekens toe, en de berichten zijn afgestemd op onze interesses.

De negatieve aspecten van Mastodon

Het belangrijkste negatieve aspect van Mastodon is de complexiteit bij het registreren. Het is niet eenvoudig om te beslissen bij welke server je je wilt aansluiten. Sommige hebben zelfs wachtlijsten.

Bovendien heeft dit platform geen heel team van ingenieurs zoals Twitter, en de accounts zijn niet geverifieerd. In feite is het op dit moment niet meer dan een pril platform dat moet rijpen en verbeteren.

Onze communicatieve behoeften doen ons op zoek gaan naar alternatieven

Midden in de huidige Twitter-crisis is een interessant fenomeen opgedoken. Het is het feit dat veel mensen zich aanmelden bij Mastodon vanwege de behoefte aan alternatieven waarmee ze met anderen in contact kunnen blijven. Het lijkt er inderdaad op dat we ons geen wereld meer kunnen voorstellen zonder een digitaal universum dat ons op de hoogte houdt.

We willen een medium hebben waarmee we ons kunnen uitdrukken, of we dat nu doen met 140 of 280 tekens. Onze hersenen zijn eraan gewend geraakt om te weten wat er in de wereld gebeurt en welke meningen trending zijn.

We verlangen naar interactie, delen en het geven en ontvangen van likes. Daarom zoeken we middelen en kanalen om deze praktijken te bestendigen. Het lijdt geen twijfel dat de tijden veranderen, maar onze behoeften zijn nog steeds dezelfde.