Kun je depressie wel of niet erven?

Er zijn factoren die mensen vatbaarder maken voor depressies, zoals slachtoffers van pesten. In dit artikel zullen we onderzoek doen of genetica een rol speelt bij het ontwikkelen van deze stemmingsstoornis.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Marta Bermejo Victoriano.

Laatste update: 27 december, 2022

Onderzoekers hebben veel tijd besteed aan het bestuderen van de oorzaken van depressie, en wetenschappers zijn vooral geïnteresseerd in het onderzoeken of je depressie wel of niet kunt erven.

Depressie is namelijk een van de meestvoorkomende stemmingsstoornissen over de hele wereld. Het is ook een van de meest behandelde problemen binnen de psychologie en psychiatrische klinieken. Het kan mensen van elke leeftijd treffen. De symptomen variëren ook, afhankelijk van de ontwikkelingsfase van het individu.

Somatische symptomen komen vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Volwassenen hebben de neiging om meer cognitieve en stemmingsgerelateerde problemen te ervaren.

Deze aandoening kan elk aspect van iemands leven beïnvloeden. Over het algemeen zijn de gevolgen van depressie:

• Emotionele en stemmingswisselingen, zoals een gevoel van diepe droefheid, gevoelens van wanhoop, gebrek aan interesse in dingen die vroeger belangrijk waren, enz.
• Cognitieve veranderingen. Patiënten met een depressie hebben vaak irrationele ideeën over zichzelf, andere en de wereld. Ze hebben onder andere problemen met psychologische processen zoals geheugen, concentratie en aandacht. Depressie kan kan ook zelfmoordgedachten en pathologische zelfkritiek veroorzaken.
• Gedragsveranderingen. Personen met een depressie ervaren vaak psychomotorische traagheid, een algemene vermindering van hun activiteitenniveau (sociaal, zelfzorg en prestaties), passiviteit en vermijding.
• Fysiologische veranderingen. De meestvoorkomende zijn slaapproblemen, verlies van eetlust en seksuele problemen. Somatisaties zoals hoofdpijn, maagpijn, gebrek aan energie en chronische vermoeidheid komen ook vaak voor.

Kun je depressie wel of niet erven?

Een veelvoorkomende vraag die mensen hebben over depressie is of het kan worden geërfd. Nogal wat studies (Engels artikel) suggereren dat depressie een genetische component heeft.

Wanneer psychologen en psychiaters de medische geschiedenis van hun patiënten erbij halen, zien ze dat een aanzienlijk deel van de mensen met een depressie een familiegeschiedenis van depressie of andere cognitieve stoornissen heeft.

Dat betekent echter niet noodzakelijkerwijs dat ze de aandoening hebben geërfd. Een aantal andere belangrijke factoren spelen een rol bij het ontwikkelen van wel of geen depressie.

Sociale factoren, psychologische factoren en levenservaringen zijn ook belangrijk om te overwegen. Wanneer deze factoren samenkomen, kan dit bepaalde mensen veel gevoeliger maken voor depressies dan anderen. Met verschillende factoren in het spel, is de kans veel groter dat je deze aandoening krijgt.

Studies blijven de genetische factor analyseren

Volgens studies die kijken naar de genetische componenten van depressie, speelt een reeks specifieke genen een rol. Deze genen worden worden echter ook beïnvloed door omgevingsfactoren.

Endogene depressie wordt niet veroorzaakt door externe factoren. In plaats daarvan hebben interne en organische oorzaken die verband houden met de hersenfunctie de schuld. De genetische component van depressie is het gemakkelijkst te analyseren in endogene gevallen. 

Als de persoon met een endogene depressie een familiegeschiedenis van deze stemmingsstoornis heeft, kan genetica een rol spelen. Het zou echter nog steeds geen bepalende factor moeten zijn.

Bij een depressie zijn er bij het fysiologisch functioneren van de hersenen veranderingen in sommige neurotransmitters die verantwoordelijk zijn voor emotionele regulatie. Iemand die deze veranderingen ondervindt, hoeft niet noodzakelijk een familiegeschiedenis van depressie te hebben.

Volgens beschikbaar onderzoek over dit onderwerp, als je kijkt naar de algemene populatie van mensen met een geschiedenis van depressie in hun directe familie, zie je een grote prevalentie van depressie.

Als de neurotransmitters die een rol spelen bij depressie te maken krijgen met veranderingen, hebben mensen meer kans om de gebeurtenissen om hen heen negatief te interpreteren. Het kan zelfs invloed hebben op het beeld dat ze van zichzelf hebben.

De omgevingen van mensen spelen een sleutelrol

Hoewel het mogelijk is dat mensen een depressie kunnen erven, zijn er veel andere mogelijke oorzaken om te overwegen. Vergeet niet dat je manier van denken, de manier waarop je situaties interpreteert, je overtuigingen (over jezelf en de wereld) enzovoort, worden aangeleerd.

De omgeving waarin je groeit en ontwikkelt, is rechtstreeks van invloed op de manier waarop je de wereld ziet. Als een van je naaste familieleden bijvoorbeeld de wereld op een negatieve manier ziet, is die manier van denken normaal voor je en zul je deze eerder zelf ook herhalen. Dat kan je vatbaarder maken voor het ontwikkelen van depressie.

Kun je depressie wel of niet erven?

Het komt erop neer dat genetica een rol kan spelen bij het ontwikkelen van depressie, maar dit is niet de enige factor. Zoals je ziet is de interactie tussen verschillende elementen de oorzaak van deze complexe aandoening.

Stressvolle levensgebeurtenissen zoals de dood van een geliefde, een scheiding, een relatiebreuk, verlies van iemand en belangrijke veranderingen zijn ook risicofactoren die depressie kunnen veroorzaken.

Onderzoekers die bestuderen of depressie al dan niet erfelijk is, hebben families, tweelingen en geadopteerde kinderen bestudeerd. Ze proberen alle mogelijke perspectieven te bekijken om erachter te komen of biologische erfelijkheid een factor kan zijn die mensen vatbaar maakt voor depressie of niet.

Op dit moment lijken alle studies tot dezelfde conclusie te komen. Het lijkt ook de meest wetenschappelijk waarschijnlijke te zijn, namelijk dat depressie niet noodzakelijkerwijs erfelijk is. De genetische component heeft echter een bepaalde invloed die belangrijk is om in gedachten te houden.

Bij psychische stoornissen spelen altijd meerdere etiologische en oorzakelijke factoren een rol. Het is belangrijk om dit in gedachten te houden, vooral als het gaat om het uitzoeken van wat de beste behandeling is.