Karl Jaspers en de biografische methode in psychologie
Karl Jaspers was een Duitse psychiater en filosoof die een sterke invloed had op psychiatrie en filosofie. Veel experts beschouwen hem daarom als een van de pioniers van het existentialisme. Daarnaast is hij bekend omdat hij de bedenker is van de biografische methode, die een belangrijke psychiatrische toepassing heeft.
Jaspers werd geboren in Oldenburg, Duitsland in 1883. Hij studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Oldenburg en promoveerde in 1909. Daarna opende hij gelijk zijn psychiatrische praktijk in het Heidelberg University Hospital. Al snel raakte hij geïnteresseerd in de manier waarop psychische aandoeningen in die periode werden behandeld.
“Filosoferen is leren om te sterven.”
-Karl Jaspers-
In 1921 werd Karl Jaspers hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Heidelberg. Beetje bij beetje begon deze taak echter al zijn tijd in beslag te nemen. Om deze reden besloot hij om niet meer in de klinische praktijk te werken. Dit maakte hem echter erg verdrietig.
Nazisme en de Tweede Wereldoorlog
De vrouw van Karl Jaspers was de dochter van een Joods echtpaar. Om deze reden, en met de opkomst van het nazisme, werd hij ontheven van zijn positie als professor. De Tweede Wereldoorlog was een moeilijke tijd voor zijn gezin. Hij kreeg zijn baan pas na de oorlog terug in 1946.
Sindsdien werd Karl Jaspers een belangrijk figuur tijdens de Duitse wederopbouw. Hij was met name een van de mensen die instond voor het herstel van normaal onderwijs. Zijn voornaamste doel was om alle nazi’s uit Duitse scholen te roeien.
Al snel werd hij echter teleurgesteld door de politiek in het algemeen. Als gevolg hiervan besloot hij in 1948 te gaan werken aan de Universiteit van Bazel. De constante teleurstellingen en de oorlog zelf hebben zeker zijn existentialistische perspectief beïnvloed.
De biografische methode van Karl Jaspers
Een van de belangrijkste bijdragen van Karl Jaspers was de biografische methode. Deze methode houdt in dat de patiënt wordt gevraagd om schriftelijk uit te leggen hoe hij zijn symptomen waarneemt.
Met andere woorden, hij wordt gevraagd om zijn waarneming van de werkelijkheid vast te leggen. Met behulp van deze methode konden professionals begrijpen wat er zich in het hoofd van hun patiënten afspeelde.
Het is vooral belangrijk omdat het waarde geeft aan de woorden van de patiënt, iets dat in de moderne psychiatrie niet vaak voorkomt.
Psychiaters beschouwen de woorden van hun patiënten vaak als producten van een hersenaandoening. De biografische methode geeft echter enige waarde aan deze ‘onzin’ en gebruikt deze om veranderingen in de percepties van patiënten te begrijpen.
Daarnaast schreef Karl Jaspers nauwgezet over zijn patiënten. Hij beschreef hun symptomen ook zo nauwkeurig mogelijk. Hij zocht naar elementen in het leven van zijn patiënten waarmee hij hun stoornissen kon begrijpen.
Andere bijdragen
Karl Jaspers postuleerde ook het bestaan van twee soorten waanideeën: primair en secundair. Primaire waanideeën zijn ideeën die zich manifesteren zonder een duidelijke reden. Vanuit een psychologisch oogpunt zijn ze daarom autonoom en onbegrijpelijk.
Secundaire waanideeën manifesteren zich daarentegen als een poging om onregelmatige ervaringen te verklaren en zijn vanuit psychologisch oogpunt begrijpelijk.
Jaspers publiceerde zijn conclusies in zijn boek General Psychopathology. Dit boek werd een klassieker en legde de basis voor toekomstige psychiatrische ontwikkelingen.
Jaspers waagde zich ook aan filosofie en theologie. Boeken als Philosophy of Existence of Man in the Modern Age maakten hem echt beroemd. Helaas zijn de boeken van Karl Jaspers moeilijk te vinden. Hij was een schrijver die je alleen kunt begrijpen nadat je zijn boeken meerdere malen hebt gelezen.
Zijn laatste jaren
Karl Jaspers was altijd geïnteresseerd in politiek, religie en filosofie. Gedurende zijn leven schreef hij daarom ook verschillende essays over deze kwesties. Een van zijn meest interessante essays is The Atom Bomb and the Future of Man.
Veel van zijn werken laten zien hoe teleurgesteld hij was in zijn land. Hierdoor gaf hij in 1967 zijn Duitse staatsburgerschap op. Vervolgens werd hij Zwitser.
Hij ontving vele prijzen gedurende zijn hele leven. De belangrijkste waren de Goethe-prijs van de stad Frankfurt in 1947 en de Erasmusprijs in 1959. Daarnaast ontving hij eredoctoraten van verschillende universiteiten. Hij stierf in 1969 als Zwitsers staatsburger in Bazel.