Hoe weet je of je te zwijgzaam bent?

Hoe weet je of je te zwijgzaam bent?
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 26 februari, 2019

Hoe kan je weten of je te zwijgzaam bent? Het is niet gemakkelijk om te weten wanneer we moeten spreken en wanneer we moeten zwijgen. Je kan zeggen dat het juiste moment herkennen voor één van beide een kunst is.

Het spreekwoord is inderdaad waar. “Wanneer woorden talrijk zijn, dan ontbreekt de misstap niet.” Te veel praten maakt ons kwetsbaar voor negatieve gevolgen. Soms leidt niet spreken echter ook tot negatieve resultaten.

Stilte is heel waardevol. Het geeft ons namelijk de tijd om na te denken en te overwegen wat we zullen zeggen. Het is ook een noodzakelijk voorwaarde om te luisteren. Bovendien bevordert het reflectie. Wanneer we echter meer zwijgzaam zijn dan nodig, kunnen we misverstanden of ongewenste situaties veroorzaken.

Zwijgen moet een beslissing zijn, een daad van voorzichtigheid. Het is ook een vorm van ondergewaardeerde moed. Bij sommigen is het een karaktertrek. Zij zijn mensen van weinig woorden. Deze personen weten wanneer ze wel en niet moeten spreken.

Wanneer je om andere redenen zwijgt, bijvoorbeeld uit angst, verwarring of verbijstering, dan ben je misschien te zwijgzaam. Hoe weten we dan of dit het geval is? We geven je hier enkele tips die je kunnen helpen.

“Wat überhaupt gezegd kan worden, kan helder uitgesproken worden en waarover we niet kunnen praten, moeten we overlaten aan stilzwijgen.”

-Ludwig Wittgenstein-

We zijn te zwijgzaam als we een conflict veroorzaken

Als stilte op zich misverstanden veroorzaakt, dan ben je te zwijgzaam. We geven een voorbeeld. Iemand is boos op iemand omdat hij ontdekt heeft dat de ander hem voorgelogen heeft. In plaats van deze situatie te confronteren beslist deze persoon om te zwijgen.

Hij begint zich echter agressief te gedragen tegenover de andere persoon die hem beledigd heeft. Bovendien schept hij een barrière en neemt ze afstand.

In dit geval is de kans groot dat de beledigde persoon een tijd lang een gevoel van wrok zal blijven voelen. Dat gevoel is een gevolg van de leugen waarvan hij het slachtoffer was. En de andere persoon zal nooit de kans krijgen om zijn redenen uit te leggen of zijn fouten te erkennen.

In dergelijke omstandigheden lost zwijgen niets op. Het schept eerder een onzichtbare barrière die ons verhindert om het probleem op te lossen.

We zijn te zwijgzaam als we een conflict veroorzaken

Onrecht toelaten

Zwijgen wanneer er sprake is van onrecht, is een teken van traagheid of lafheid. Wanneer je dit doet, dan word je een stille medeplichtige. Zwijgen kan dus een manier zijn om een misbruik goed te keuren of te rechtvaardigen. Dat is een duidelijk voorbeeld van te zwijgzaam zijn.

Het is niet gemakkelijk om je stem te verheffen en een einde te maken aan een onrecht. Dit is vooral zo als de dader macht heeft. Niet spreken is echter een vorm van zwijgen die een leven lang kan duren.

Je op het juiste moment uitspreken is bovendien even belangrijk als zwijgen wanneer dat nodig is. Dit betekent dus dat stilzwijgen geen medeplichtige van onrecht mag zijn.

Zwijgen uit angst of verlegenheid is niet oké

Soms laat het leven ons barrières opbouwen om ons te beschermen. Misschien hebben we een kwetsende of gewelddadige ervaring doorgemaakt. Die heeft ervoor gezorgd dat we onszelf uit angst afsluiten van de wereld. Vaak overtuigt deze situatie ons om een te zwijgzame manier van leven aan te nemen.

Misschien hebben we veel te zeggen. Toch besluiten we om het voor onszelf te houden omdat we denken dat het niet waardevol is. We zijn bang om beoordeeld of in vraag gesteld te worden. Toch zijn we ons bewust dat onze ideeën waardevol of belangrijk zijn. In deze gevallen wordt wat bedoeld was als bescherming tegen de wereld, een kooi die ons verhindert te vliegen.

Zwijgen uit angst of verlegenheid

Liefde mag niet zwijgen

We kunnen ook zeggen dat we te zwijgzaam zijn als we onze gevoelens voor andere mensen niet openlijk uiten. Liefde zou zich altijd vrijelijk en openlijk moeten uitdrukken. Het is niet goed om lieve woorden van genegenheid voor jezelf te houden. Eigenlijk is het uiten van onze liefde één van de mooiste geschenken die we aan iemand anders kunnen geven.

Onze dierbaren zijn geschenken. Vroeg of laat zullen deze banden echter eindigen als gevolg van afstand, verbroken relaties of zelfs overlijden. Elk moment met de mensen van wie we houden, is dus kostbaar. Er zullen nooit genoeg woorden zijn om anderen te tonen hoe belangrijk ze voor ons zijn.

Liefde mag niet zwijgen

Woorden kunnen scheppen en vernietigen. Zwijgen kan dat echter ook. Dat is de reden waarom het belangrijk is dat we de kunst leren om te weten wanneer we moeten spreken en wanneer we moeten zwijgen. Als we deze kunst onder de knie hebben, dan zullen we ongetwijfeld consequent, assertief en succesvol worden. 


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.