Het belang van aanraken en aangeraakt worden

Aanraken en aangeraakt worden is meer dan een biologische noodzaak. Je kunt ook de emoties van anderen waarnemen en door aanraking steun, troost en genegenheid geven.
Het belang van aanraken en aangeraakt worden
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 13 november, 2022

Het belang van aanraken en aangeraakt worden door degenen die je liefhebt is meer dan alleen biologisch. Het maakt deel uit van de menselijke taal, het voeden van emotionele behoeften, het valideren van genegenheid en het stillen van angsten.

Bovendien geeft het je een stoot oxytocine. Als je het niet hebt, gaat je huid ernaar verlangen. Zo kan je stressniveau toenemen, evenals je lichamelijke ongemakken.

De huid is het grootste orgaan van het lichaam en aanraking is het eerste zintuig dat je verwerft, samen met de reukzin. Studies tonen aan dat praktijken als huid-op-huid contact met baby’s (vooral premature baby’s) de somatosensorische opbouw van hun hersenen bevorderen. Het optimaliseert dus hun cognitieve, perceptuele, sociale en fysieke ontwikkeling.

Mensen hebben net als dieren contact nodig, en niet alleen in de vroegste stadia. Bijvoorbeeld, fysieke genegenheid zoals het omhelzen van ouderen verbetert hun communicatieprocessen, zoals blijkt uit de observaties in veel verpleeghuizen. Bovendien voelen ze zich minder moe en vermindert zelfs hun gewrichtspijn.

Het menselijk brein heeft contact nodig (altijd van betekenisvolle mensen) om het emotionele evenwicht te vinden waarmee gemoedsrust wordt bevorderd. De wetenschap ontdekt nog veel meer processen die betrekking hebben op aanraking en die de wereld tot voor kort niet kende. Lees verder om meer gegevens te ontdekken.

Slapende baby

Het belang van aanraken – het is meer dan een biologische behoefte

Mensen moeten aanraken en aangeraakt worden om genegenheid over te brengen, te helpen, te ontvangen of troost te geven… De wetenschap weet dit allemaal al heel lang en heeft het door de jaren heen empirisch aangetoond. Maar er is een nog interessanter aspect.

Tijdens een onderzoek (Engelse link) ontdekte Matthew Hertenstein, een psycholoog aan de DePauw University in Indiana, dat mensen zelfs in staat zijn om emoties waar te nemen via aanraking. Het experiment werd uitgevoerd in 2009 en hield in dat vreemden een groep van 248 geblinddoekte mensen vijf seconden lang aanraakten.

Hoe opvallend het ook lijkt, 75% van deze mannen en vrouwen waren in staat om de bezorgdheid, angst, verdriet, woede, sympathie of zelfs blijdschap van de persoon die de aanraking deed te identificeren.

Dit onderzoek werd zo belangrijk dat het een paar jaar later werd herhaald aan de Universiteit van Miami. Dr. Tiffany Field, directeur van het Touch Research Institute van de universiteit, kwam tot de volgende conclusies.

Mensen kunnen door aanraking emotionele signalen zenden, ontvangen en interpreteren

Een fysiotherapeut gebruikt zijn handen niet alleen als werkinstrument. Hij kan er ook zorgen, spanningen, negatieve emoties en intensiverende contracturen door waarnemen. Deze deskundige handen verlichten dus niet alleen pijn en verbeteren de mobiliteit. Ze hebben ook het prachtige vermogen om een gevoel van welzijn over te brengen.

Knuffelend stel

De auteurs van de bovengenoemde studie benadrukken de noodzaak om zich te verdiepen in een bredere bevolkingssteekproef. Maar we kunnen met deze eerste stap de volgende hypothese vaststellen.

  • Het belang van aanraken gaat verder dan genegenheid. Evolutionair gezien heeft de mens ook het vermogen verworven om via zijn tastzin de emotionele toestand van anderen te lezen. Zoiets stelt de mens vooral in staat om iemand in nood verlichting te brengen door middel van een knuffel of een schouderklopje.

Aanraken en de primaire somatosensorische cortex

Tot voor kort geloofden neurologen dat de somatosensorische cortex de mens in staat stelt basiseigenschappen te decoderen. Denk aan zaken zoals weten of een oppervlak glad of ruw is en of de temperatuur ervan warm of koud is.

Maar naarmate de wetenschap vordert en er meer kennis is over hoe de tastzin rechtstreeks verband houdt met emoties, blijven onderzoekers er meer feiten over ontdekken.

Dit gebied van de menselijke hersenen speelt ook een rol bij sociale en emotionele componenten. Het helpt bijvoorbeeld om spanning of bezorgdheid bij je kinderen waar te nemen en hun nabijheid te zoeken om ze te omhelzen. Je biedt troost, veiligheid en genegenheid door zulk contact.

Michael Spezio is psycholoog aan het Scripps College en auteur van deze studie. Hij wijst erop dat spelen niet alleen een fysieke ervaring is, maar ook een emotionele en een soort taal. Het is een mechanisme waarbij je elkaar ook kunt begrijpen en reageren zonder dat er woorden nodig zijn.

Two people about to touch.

Het belang van aanraken, een krachtige taal binnen handbereik

Mensen zeggen vaak dat ze zelden meer zintuiglijke ervaringen krijgen door aanraking dan toen ze kinderen waren. Daarnaast vergemakkelijken of beperken culturele factoren en opvoeding je vermogen om op volwassen leeftijd dit soort communicatie via lichamelijk contact over te brengen.

Het is zelfs gebruikelijk dat teamspelers gebruik maken van aanraking (een aanraking, een klap of een omhelzing) om elkaar op een bepaald moment te steunen. Er zijn momenten waarop iedereen iets intensers nodig heeft dan een woord. Het herstellen en versterken van dit type taal is dus essentieel.

Het belang van aanraken gaat verder dan een biologische behoefte. Het is een sociale basis waarmee je je emotionele universum kunt verbeteren.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Alspach, G. (2004). Hugs and healthy hearts. Critical Care Nurse, 24(3), 8-9.
  • Ebner, N. C., Maura, G. M., MacDonald, K., Westberg, L., & Fischer, H. (2013). Oxytocin and socioemotional aging: Current knowledge and future trends. Frontiers in Human Neuroscience, 7, ARTID 487.
  • Hertenstein MJ (2006) Touch communicates distinct emotions.  Emotion, https://doi.org/10.1037/1528-3542.6.3.528

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.