Het Aristotelescomplex: denken dat je beter bent dan alle anderen

Het Aristotelescomplex: denken dat je beter bent dan alle anderen
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 19 juli, 2018

Het Aristotelescomplex wordt niet bepaald gezien als een stoornis op het gebied van psychologie en psychiatrie. Het is meer een groep van eigenschappen die de volkscultuur een complex begint te noemen, op een alledaagse manier. In principe heeft het te maken met mensen die denken dat ze altijd gelijk hebben.

Het woord “complex” komt van de Latijnse complexus. Het betekent iets dat uit meerdere elementen bestaat. Hetzelfde geldt voor de psychologie. Aandoeningen worden complexen genoemd wanneer er meerdere persoonlijkheidskenmerken een rol spelen, waardoor iemand problemen krijgt.

“Vind je het niet raar als iemand overal foto’s van zichzelf heeft? Het is alsof ze proberen te bewijzen dat ze bestaan.”

-Candace Bushnell-

Het belangrijkste kenmerk van de eigenschappen binnen een complex is dat ze allemaal onbewust zijn. Je realiseert je niet dat je ze hebt. Of, als je dat wel doet, zie je ze gewoon niet als een probleem. Je zult bijvoorbeeld denken dat het normaal is om zo te zijn, of dat je daar heel goede redenen voor hebt. Nu gaan we kijken wat nu precies het Aristotelescomplex is.

Aristoteles, een koppige filosoof

Het lijdt geen twijfel dat Aristoteles een van de grootste filosofen aller tijden is. Hij leefde tussen de jaren 384-322 voor Christus, in het oude Griekenland. Zijn theorieën en leringen zijn zo belangrijk dat ze nog steeds een enorme invloed hebben op de filosofie en de wetenschap.

Beeld van Aristoteles

Eerst was Aristoteles een student van Plato. Plato was een andere grote Griekse filosoof, de vader van de metafysica. Aristoteles volgde zijn leraar overal, en hij was een briljant student. Plato had hem altijd zeer hoog zitten, totdat er dingen begonnen te veranderen.

Aristoteles begon zijn eigen filosofische ideeën te ontwikkelen en werd erdoor bekend. Toen begon hij verder van zijn leraar af te dwalen. Maar dat was het niet het enige. Hij begon ook verder af te wijken van zijn leerstellingen, wat Plato niet als een probleem zag.

Na verloop van tijd begon hij te vertellen dat Plato’s ideeën geen echte basis hadden. Veel mensen hadden een probleem met de houding van Aristoteles in dit geval. Ze vonden dat hij niet loyaal en overdreven trots was. Het leidde niet tot veel, maar die reputatie bleef hij altijd houden.

Het Aristotelescomplex

Op basis van deze momenten uit de oudheid begonnen sommige mensen te praten over het Aristotelescomplex. Ze geven deze naam aan iedereen die denkt dat ze beter zijn dan anderen en dat ze altijd gelijk hebben. Ze zeggen ook dat het niet precies hetzelfde is als een superioriteitscomplex. Dat heeft te maken met emoties en zelfbeeld, terwijl het Aristotelescomplex meer een intellectuele aangelegenheid is.

Het Aristotelescomplex

Mensen met een Aristotelescomplex zijn geobsedeerd door het verslaan van mensen op intellectueel niveau. Ze gaan lange discussies aan, alleen al om te bewijzen dat ze slimmer en deskundiger zijn dan andere mensen. Ze stellen hun ideeën altijd op de proef door er een controverse van te maken, en hopelijk een openbare.

Natuurlijk denkt iemand met een Aristotelescomplex altijd dat hij gelijk heeft. Maar voor hen is het eigenlijk niet het belangrijkste. Waar ze het meest om geven is om anderen hun standpunt op te dringen. Ze willen dat andere mensen hen zien als een bijzonder intelligent persoon.

Complexen leiden niet tot iets goeds

Als het gaat om het Aristotelescomplex, is het alsof ze niet verder gekomen zijn dan de adolescentie. Dat is de leeftijd waarop kinderen het heel belangrijk vinden om hun ideeën op de proef te stellen. Maar ze bewijzen vooral graag hoe weinig gezagsdragers weten, hoe onlogisch ze zijn. Het proces is meestal erg vervelend voor volwassenen. Maar het is één manier waarop jonge mensen hun identiteit opbouwen en versterken.

Met tieners en mensen die een Aristotelescomplex hebben, komt het voor dat ze erg onzeker zijn. Dit verlangen om tot elke prijs gelijk te hebben en hun perspectief aan andere mensen op te dringen is niets anders dan hun twijfel aan zichzelf die naar boven komt. Ze proberen andere manieren van denken te bekritiseren omdat ze bang zijn voor die andere manieren. Ze denken dat die dingen hun manier van denken en doen in twijfel trekken. Daarom kunnen ze ze niet verdragen.

Man met bril

Het Aristotelescomplex is een kwestie van eigenwaarde. Met andere woorden, het is een kwestie van narcisme. Je blaast alle waarde en het belang op van alles wat je denkt, vanuit een onbewust verlangen om te gaan met een gevoel van lage eigenwaarde. Het is bijna alsof een dier zichzelf groter maakt om gevaarlijker te lijken als het in gevaar is. Hoe je het ook bekijkt, dit intense narcisme kan in de toekomst alleen maar tot grote problemen leiden.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.