Gelukkig zijn is een staat, geen verplichting
Optimistisch ingesteld zijn is een zeer handige eigenschap die ons kan helpen om beter om te gaan met de uitdagingen die het leven ons soms voorschotelt. Optimistisch ingesteld zijn is echter niet genoeg. Noch overdreven optimisme, noch overdreven pessimisme is wenselijk. En het lijkt in onze hedendaagse maatschappij net alsof de dictatuur van euforie de mensen die hier niet op aansluiten beschaamt.
In dit artikel zullen we daarom proberen om te begrijpen hoe we de dictatuur van geluk kunnen onderscheiden van het democratische bestaan van verschillende emoties, waaronder ook geluk.
“De vreugde van het leven is altijd iets te doen hebben, iemand hebben om van te houden en iets hebben om te verwachten.”
-Thomas Chalmers-
Geluk en reclame
Geluk is een product waar volop reclame voor wordt gemaakt. Reclames vertellen ons precies wat we moeten kopen, wat we moeten doen, welke zelfhulpboeken we moeten lezen om gelukkig te kunnen worden. In tijdschriften zijn alleen mooie, gezonde en gelukkige mensen te zien, en alleen deze mensen zijn succesvol.
Deze mooie, gelukkige en altijd maar lachende mensen geven ons een slecht gevoel over onszelf. De bladen waar ze in te zien zijn zorgen ervoor dat we willen kopen, doen en zeggen wat zij doen, zodat we zelf gelukkiger kunnen worden.
“Mijn geluk houdt in dat ik waardeer wat ik heb en niet overdreven verlang naar wat ik niet heb.”
-Lev Tolstoj-
Wat is de juiste balans? Nou, wat dacht je van simpelweg kopen wat we nodig hebben en wat bij ons karakter en binnen ons budget past? Het gaat erom dat je leert om tevreden te zijn, ondanks alle boodschappen die je vertellen dat je niet genoeg bent. Veel van deze ongezonde ‘schoonheids’ boodschappen hebben geleid tot stoornissen als anorexia of boulimia. Laten we niet toestaan dat dit ook gebeurt met het beeld van geluk. Laten we ons leven op een natuurlijke manier leiden.
Gelukkig zijn houdt niet in dat je geen problemen hebt
Gelukkig zijn is een staat, een stroming, een moment dat het leven ons op elk ogenblik en onder verschillende omstandigheden kan bieden. Denken dat gelukkige momenten alleen plaats kunnen vinden in ideale omstandigheden houdt in dat je de grootsheid van een regenachtige dag ontkent, dagen die grauw en enigszins onaangenaam zijn, maar tegelijkertijd ook zeer hypnotiserend.
Je weet niet wanneer er zich een gelukkig moment voor zal doen of wanneer een ongewenste situatie om zal slaan in een gelukkig moment. Wat wel zeker is, is dat een open houding je zal helpen om niks positiefs mis te lopen.
Het geluk dat het accepteren van al je emoties biedt
Tegenwoordig zijn we meer dan ooit geneigd om onze emoties te diagnosticeren. Als we droevige emoties ervaren, dan worden deze emoties gezien als ondraaglijk en willen we ze zo ver mogelijk bij onszelf uit de buurt houden. Als we gelukkige emoties ervaren, willen we deze emoties koste wat kost stimuleren en helemaal uitputten, waarbij we de basiseigenschappen van emoties geheel negeren: emoties zijn doorgaans namelijk zeer intens en bovendien maar tijdelijk.
We willen dat onze geest alleen het positieve in zich opslaat en het negatieve geheel verjaagt. Hoe kun je dan onderscheid maken tussen een aangename gemoedstoestand en een gemoedstoestand die niet aangenaam is? Wat zou er met ons bestaan gebeurd zijn als we door de hele geschiedenis heen geen enkele negatieve herinnering onthouden zouden hebben? Hoe zouden we als mensen dan ooit hebben kunnen evolueren?
We moeten onszelf onder de loep nemen als complexe wezens, die in staat zijn om onderdak te verlenen aan meerdere emoties. Alle emoties naar je toe laten komen en je door ze laten omhelzen is de enige manier om ten volle te leven.
Zelfopgelegd geluk zonder idealen is gelijk aan hopeloosheid
Er bestaan geen gevechten of dromen die geen toewijding of opofferingen inhouden. Toch zien we sommige dromen, waar we opgewonden en gemotiveerd van raken, simpelweg als onderdeel van onze weg.
Soms moeten we echter bepaalde dingen die veel voor ons betekenen achterlaten om belangrijkere doelen te kunnen bereiken. Dat wil zeggen, het is meer dan logisch om zowel je toets te willen halen, als om ’s avonds lekker los te gaan. Dit soort opofferingen zijn meestal niet zo overweldigend. Wanneer we echter tijd die we met onze dierbaren door hadden kunnen brengen op moeten offeren, dan kan dit ons een hoop angst en ongemak bezorgen.
“Gelukkig zijn is niet doen waar je van houdt, maar houden van wat je doet.”
-Jean Paul Sartre-
We kunnen ervoor kiezen om altijd gelukkig te zijn, en om in dienst van dit geluk doelen op te geven waarvan we van tevoren al kunnen weten dat ze lastig te bereiken zullen zijn. Dit obsessieve najagen van geluk, om je altijd maar goed te voelen, staat helemaal niet gelijk aan een goede mentale gezondheid. Als mensen hebben we ook stress, teleurstellingen en onzekerheid nodig in ons leven.
Jezelf goed voelen is een culturele norm geworden die ervoor kan zorgen dat we ons verstand verliezen. Iemand die hoopt en moeite doet om een ideaal werkelijkheid te maken zal echter veel beter in staat zijn om met ongemak om te gaan dan iemand die ervan uitgaat dat geluk een essentiële voorwaarde is. Een bestaan dat vanwege de drang om altijd maar gelukkig te zijn, zijn ware essentie en betekenis misschien al verloren is.
Het leven is geen taak, en gelukkig zijn is geen verplichting.
Accepteer jezelf zonder enig voorbehoud
We worden allemaal geboren met op zijn minst een vleugje onvoorwaardelijke eigenliefde. In de loop der jaren lijkt het leven dit beschermende laagje zelfwaardering bij veel mensen echter langzaam af te slijten… Lees meer.