Vetfobie kan verminderd worden met medeleven en onderwijs

Vetfobie is discriminatie ten opzichte van een lichaamstype dat buiten de huidige esthetische canon valt. Mensen die onder deze discriminatie lijden worden er tegelijk voor uitgekozen en onzichtbaar gemaakt.
Vetfobie kan verminderd worden met medeleven en onderwijs

Laatste update: 18 september, 2022

In de laatste decennia heeft de dominante esthetische canon aanleiding gegeven tot een soort discriminatie van dikke lichamen. Het heeft de naam van vetfobie gekregen.

De obsessie met het streven naar schoonheid is niets nieuws. Als de geschiedenis van de kunst ons iets geleerd heeft over de esthetische canon, dan is het wel dat ze zowel veranderlijk als veranderlijk is.

Van de Venussen van Willendorf en hun wulpse vormen tot de Gratiën met brede heupen en bleke huid die Rubens in de Renaissance afbeeldde, tot de gevaarlijk gekorseteerde lichamen van Victoriaanse vrouwen.

Sinds de verschijning en popularisering van de film en de massamedia en het gemak waarmee ze een groter publiek bereiken, evolueert de canon met meer intensiteit en variabiliteit.

Zo waren er de slanke en rechtlijnige lichamen van de waanzinnige jaren ’20. Daarna was er een terugkeer naar de kromlijnige lichamen van de femme fatale van de film noir. Daarna volgden de jongensachtige lichamen van de Lolita’s van de jaren ’50 en de extreme slankheid van de catwalks van de jaren ’90.

Dan komen we tot waar we nu zijn, inclusief problemen zoals een vetfobie. De canon van vandaag, voor vrouwen, wordt gekenmerkt door slankheid en een platte buik. Dit gecombineerd met volume in de lippen, borsten en billen. Voor mannen zijn de eisen lengte, een gespierd lichaam en een slanke buik.

Vrouw met een platte buik
De huidige ideale schoonheidscanon is star, veeleisend en volstrekt discriminerend.

Het onbuigzame idee van schoonheid: een voedingsbodem voor discriminatie

In de regel zijn sociale canons van schoonheid star, onbuigzaam en uniform. Er is meestal maar één model en daarvan afwijken kan, zoals in het geval van zwaarlijvigheid, een reden voor discriminatie zijn.

Deze manier om het lichaam waar te nemen als iets statisch, dat ondanks zijn leeftijd niet verandert, laat geen ruimte voor vet, rimpels, grijs haar, of puistjes. In feite betekent het uitsluiting van het grootste deel van de mensen die op onze planeet leven.

Dit compromisloze schoonheidsideaal beïnvloedt onze waarneming, zowel van onszelf als van anderen. In het openbaar beïnvloedt het onze manier van kleden, de situaties waarin we het gevoel kunnen hebben dat onze lichaamsbouw beoordeeld of blootgelegd wordt, en de relaties die we leggen tussen ons lichaam en andere mensen of contexten.

Op persoonlijk niveau kan het invloed hebben op ons gevoel van eigenwaarde en op onze relaties met kleding, voeding en lichaamsbeweging.

De lichaamspositieve beweging probeert het schoonheidsmodel flexibeler te maken, door ruimte te maken voor alle verschillende soorten lichamen en vormen die er zijn. Ze ziet schoonheid niet als gerelateerd aan een ‘norm’. Integendeel, ze aanvaardt het feit dat ieder van ons uniek is. Tegelijk beweert het dat we allemaal recht hebben op dezelfde rechten als anderen, ongeacht lengte, kilo’s, of huidskleur.

Vetfobie

Hoewel het verpakt wordt als een gezondheidszorg, gaat dit stigma verder dan alleen maar wijzen op een gezond lichaam. In feite conditioneert vetfobie het leven van de lijders en is het op een sluipende manier aanwezig op vele momenten in het dagelijks leven.

Soms neemt het gewoon de vorm aan van een bepaalde blik. Op andere momenten kan het een schadelijke opmerking zijn, verkleed als goede raad. Anderzijds zijn er ook momenten waarop het zijn grauwheid volledig verliest en zich voordoet als discriminatie op de meest basale en schadelijke manier.

Discriminerende boodschappen komen uit alle richtingen. Ze kunnen komen van vrienden, familie, reclame, gezondheidswerkers, de media, sociale media, film en de mode-industrie. Als een druppel water die altijd op dezelfde plaats valt, doen de eerste opmerkingen geen pijn.

De laatste doen echter al pijn voor ze vallen. Dag na dag komen er meer bij. Hoewel ze onschuldig of goedbedoeld kunnen lijken, tasten ze in werkelijkheid het gevoel van eigenwaarde aan van degenen die ze ontvangen.

De wonden van dit soort discriminatie kunnen zich in ons leven vastzetten. Dit betekent dat ze grote emotionele pijn voortbrengen telkens als de vinger van iemand anders of zelfs van onszelf ze aanraakt. Het is het soort pijn dat de vorm aanneemt van schaamte, angst, moeilijkheden bij het nemen van beslissingen, en eetproblemen.

Als dit gebeurt, is het tijd om het soort onbuigzaamheid dat we ons eigen gemaakt hebben te herzien. In feite moeten we leren ons op een meer flexibele en gezonde manier te verhouden tot ons lichaam, voedsel, anderen en onszelf.

Hoe om te gaan met het ongemak

Stel je voor dat je aan het genieten bent van een wandeling door het bos. Plotseling, uit het niets, duwt iemand je in een nabijgelegen rivier. Het was niet jouw schuld. Je hebt er niet voor gekozen dat het gebeurde. Niettemin is het een feit dat je op dit moment nat wordt. Ook is het aan jou om uit de rivier te komen.

Iets soortgelijks gebeurt met vetfobie en het ongemak dat de esthetische canon oproept. We hebben de huidige canon niet gekozen, noch de invloed die ze op ons heeft gehad. We kunnen echter wel de posities kiezen die we innemen om ons tot ons ongemak te verhouden. En bovendien in welke mate we het in ons leven laten ingrijpen.

Sommige mensen zien hun leven als volledig verlamd door negatieve gedachten en gevoelens over hun lichaam. In feite kunnen ze zich dit ongemak zelfs toe-eigenen en zichzelf verwijten dat ze het voelen.

TUSSENKOP

Als je je zo voelt, moet je begrijpen dat het niet jouw schuld is. Je lichaam is niet slecht gemaakt en je hoeft het niet te verbergen of te rechtvaardigen. Je hebt geen fout gemaakt door te leven in het lichaam dat je bewoont. Sterker nog, als je ooit gediscrimineerd bent vanwege je gewicht en omvang, moet je beseffen dat dat volkomen onrechtvaardig was, om niet te zeggen pijnlijk.

Het is volkomen normaal om die pijn te voelen. Dat gezegd hebbende, moet je onthouden dat, ongeacht de vorm van je lichaam, het dankzij dat lichaam is dat je van het leven kunt genieten, plezier en vreugde kunt voelen, opgewonden kunt raken, kunt lachen tot je huilt, lief kunt hebben en bemind kunt worden.

Naar jezelf beginnen kijken met zelfcompassie (Spaanse link) en je ervan bewust zijn dat er niets mis is met je lichaam is dus een belangrijke stap die je moet zetten. Het helpt je om je te leren verhouden, zowel tot jezelf als tot anderen.

Trieste vrouw kijkt in de spiegel
Zelfcompassie helpt ons om ons op een andere manier tot ons lichaam te verhouden.

Educatie, compassie en respect

Ideeën en gedachten wortelen zo diep dat ze vaak verward kunnen worden met de werkelijkheid. Zonder het te beseffen, loop je misschien blindelings mee. Je kijk niet naar het pad van de werkelijkheid. In plaats daarvan laat je je leiden door je angsten en gedachten, niet door je zintuigen.

De esthetische canon, vetfobie, en het belang van schoonheid zijn uiterst diep geworteld op individueel en sociaal niveau. Als gevolg daarvan is het dit idee van schoonheid dat ons dagelijks motiveert, in plaats van de werkelijkheid.

Een goede oefening om je te helpen je tot jezelf en anderen te verhouden is te werken aan het mededogen dat je voelt ten opzichte van jezelf en andere mensen. Luister naar de ervaringen van anderen en herzie je eigen ervaringen.

Stop en denk na over hoe die je beïnvloeden en beperken. Praat met jezelf alsof je met je beste vriend praat. Behandel tenslotte anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden.

Deze gedachten en emoties sturen de manier waarop je je tot jezelf en je omgeving verhoudt. De manier waarop je schoonheid ziet vereist dat je een breder en ruimer perspectief aanneemt. Voor het welzijn van je eigen gezondheid,.

Je blijven laten regeren door een canon van schoonheid, de waarde van een persoon identificeren aan de hand van een getal of maat is reductionistisch, overgesimplificeerd en schadelijk.

De verantwoordelijkheid ligt bij ons allemaal. We moeten namelijk voorkomen dat vetfobie, lichaamsdiscriminatie en esthetisch geweld zich blijven verspreiden en de kwaliteit van leven aantasten van degenen die eronder lijden.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Arrebola-Domínguez, M. (2018). La autocompasión.
  • Energici, M. A., Acosta, E., Bórquez, F., & Huaiquimilla, M. (2017). Gordura, Discriminación y Clasismo: un Estudio en Jóvenes de Santiago de Chile. Psicologia & Sociedade29, 1–10.
  • Energici, M. A., & Acosta, E. (2020). El estudio de la obesidad y la gordura desde la sociologúa y la psicología social. Athenea Digital20(2), 1–19.
  • Fernández-Ramírez, B., Baleriola Escudero, E., & Esquirol Arias, E. (2011). Desplazamiento y normalización del rechazo laboral hacia las mujeres por cuestiones de talla. Prisma social, (7), 1. article.
  • Guzman, R. M. E., del Castillo, A., & García, M. (2010). Factores psicosociales asociados al paciente con obesidad. In J. A. Morales (Ed.), Obesidad. Un enfoque multidisciplinario (pp. 201–218). Hidalgo: Universidad Autónoma del Estado de Hidalgo.
  • Navajas-Pertegás, N. I. N. A. (2017). La gordofobia es un problema del trabajo social. REVISTA INTERNACIONAL DE TRABAJO SOCIAL Y BIENESTAR, 6, 37–45.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.