De 4 factoren die een sterke persoonlijkheid definiëren
Achter een sterke persoonlijkheid zit meer dan alleen maar simpelweg kracht. Echte kracht komt immers niet alleen maar voort uit lichamelijke capaciteit, maar ook uit een onbedwingbare wil. De sterke persoon in kwestie is dus de meest oorspronkelijke weerspiegeling van iemand die zich niet gemakkelijk overgeeft. Het gaat om mensen die in staat zijn om acht keer te vallen en tien keer op te staan, die het zichzelf toestaan om fouten te maken en die met hoop naar morgen blijven kijken.
Een sterke persoonlijkheid
We hebben vast allemaal wel eens horen praten over dit type persoonlijkheidsprofiel. Toch is het interessant om te weten dat de conceptualisering ervan in de jaren 80 ontstond, op het gebied van de sociale psychologie. Suzanne C. Kobasa, een psychologe aan de Universiteit van Chicago, was geïnteresseerd in het begrijpen van wat er nou precies ‘speciaal’ was aan bepaalde mensen. Mensen die niet alleen beter in staat waren om stress te verdragen, maar die ook in staat waren om van de meest ongunstige of veeleisende omstandigheden konden leren.
“De mens die in staat is om op te staan is zelfs nog sterker dan degene die nooit gevallen is.”
-Viktor Frankl-
Een sterke persoonlijkheid werd op dat moment gedefinieerd als een subtiele combinatie van bepaalde biologische factoren en de capaciteit die sommige mensen hebben om te kunnen leren van hun ervaringen in de samenleving. De benadering is in de tussentijd echter wel enigszins veranderd. We zouden kunnen zeggen dat deze tot bloei gekomen is. We zien de reeks vaardigheden tegenwoordig als een onbetwistbare kracht die we allemaal zouden moeten ontwikkelen.
Sterker nog, als er iets is dat grote bedrijven zijn gaan waarderen, afgezien van een goed curriculum, is het wel ‘mentale hardheid’. We zouden dit kunnen vertalen als geestelijke volharding, opgeteld bij een sterke persoonlijkheid. Want in een samenleving die zo complex en competitief is als de onze, is het niet langer voldoende om briljant te zijn en talent te hebben. We moeten alle middelen inzetten die we hebben om vooruit te kunnen komen, waar dan ook. Ongeacht de omgeving, het scenario en de omstandigheden.
De vier kenmerken van een sterke persoonlijkheid
Peter Clough, hoogleraar Toegepaste Psychologie aan de Metropolitan University of Manchester, is een van de topreferenties als het gaat om het onderzoek naar de sterke persoonlijkheid en geestelijke volharding. In boeken als “Developing Mental Toughness” biedt hij ons verschillende hulpmiddelen en psychometrische toetsen aan. Daarmee kunnen we de vier eigenschappen evalueren waardoor dit type persoonlijkheid gekenmerkt wordt.
We moeten het volgende echter duidelijk onder ogen zien, als we het over dit onderwerp hebben. Niemand wordt geboren met een sterke persoonlijkheid. Geen van deze geestelijke benaderingen en innerlijke krachten komen zo uit de fabriek. Ze zijn het uitzonderlijke resultaat van een reeks gedachten, bevoegdheden en houdingen van iemand. Deze zijn opgebouwd naar aanleiding van iemands ervaringen, zijn successen en niet te vergeten, zijn mislukkingen.
1. Vertrouwen, het vermogen om in jezelf te geloven
Laten we toegeven dat er geen ergere vijand is dan die we in ons eigen hoofd scheppen. Het beeld dat we van onszelf hebben is immers dat wat ons gedrag bepaalt. Er zijn mensen die zichzelf minachten, of als breekbaar, gewond en gevangen in besluiteloosheid zien. Zij zullen zelden iets goeds bereiken, iets wat hen zal bevredigen. Evenmin zullen ze in staat zijn om een uitdaging aan te gaan of een moeilijkheid het hoofd te bieden.
Zoals Ralph Waldo Emerson ooit zei, is zelfvertrouwen de eerste stap naar succes en welzijn. Niets anders. Iets dat we ongetwijfeld kunnen vertalen naar: ons leven is ons zelfrespect.
Om vertrouwen in onszelf en in ons gevoel van eigenwaarde te hebben, is er geen andere optie dan het volgende: we moeten de moed bij elkaar rapen om onze angsten onder ogen te zien en onze eigenwaarde voeden. Ook moeten we veel van onze geërfde eigenschappen, die onze ware kracht beperken, opzij zetten.
2. Het vermogen om jezelf te beheersen, tussen rust en positiviteit
Een sterke persoonlijkheid heeft weinig te maken met een grote capaciteit van zelfbeheersing. Het is meer een tussenliggend punt waarin we er volledig van bewust zijn dat we niet alles wat op ons afkomt kunnen controleren. Of alles wat er om ons heen gebeurt, of alles wat het lot voor ons in de toekomst in petto heeft.
Iemand met een sterk profiel weet dat een deel van het leven wordt bepaald door onzekere factoren. Bij het gebrek aan zekerheid heeft de niet-overgave echter de overhand. De juiste verbinding met de eigen emoties zal overheersen, om met moed alles wat ons zal toekomen tegemoet te treden. Te midden van alle moeilijkheden zal het ook altijd mogelijk zijn om nieuwe prestaties te bereiken. Net zoals dat we nieuwe dingen zullen leren en tot waardevolle doelstellingen zullen komen.
3. Uitdagingen aangaan zonder angst
Mihaly Csikszentmihalyi zei het ooit al: veranderingen maken deel uit van het leven. Dit op de beste manier aanvaarden kan een aanmoediging zijn voor onze persoonlijke groei. Als er echter iets is dat we allemaal weten, is dat uitdagingen angst, stress en rusteloosheid met zich meebrengen. Net als elke vorm van variatie in ons dagelijks leven.
Een sterke persoonlijkheid wordt vooral gekenmerkt door een duidelijke cognitieve flexibiliteit. Daarnaast hebben dit soort mensen een grote tolerantie voor ambiguïteit. Hun innerlijke visie is kalm en volwassen en stelt hen in staat om uitdagingen niet als een dreiging te ervaren. Ze zullen al hun interne hulpmiddelen samenbrengen om een positieve en effectieve aanpak te bewerkstelligen.
4. Een overeenkomst met jezelf en met anderen sluiten
De overeenkomst die een sterke persoonlijkheid sluit is niet alleen met zichzelf, het gaat niet alleen om zijn eigen voordeel. Een typische eigenschap is hun authentieke sociale betrokkenheid, hun samenwerkingsgevoel en gemeenschapsgevoel. Dit hevige verlangen van onbaatzuchtigheid en sociale steun maakt hen vaak inspirerend voor anderen. Sterker nog, vaak zorgen slechts hun aanwezigheid en hun gerichte en ontspannen houding er al voor dat de impact van stress in bepaalde situaties aanzienlijk wordt verminderd.
Voor existentialistische psychologen is een sterke persoonlijkheid de weerspiegeling van een authentiek persoon. Iemand die met zekerheid naar de toekomst kijkt, niet egoïstisch is en bewogen wordt door een uitdrukkelijk verlangen naar sociaal welzijn.
Tot slot, zoals we hebben gezien brengt dit type persoonlijkheid een reeks benaderingen, eigenschappen en interne processen samen. Het gaat om mensen die geen gebrek hebben aan veerkracht. In de praktijk bevorderen ze op een effectieve manier het sociale evenwicht en de externe en interne eendracht.
Als we niet zelf onze levensomstandigheden kunnen kiezen, kunnen we op zijn minst werken aan onze gedachten en onze houding. Op die manier kunnen we proberen de werkelijkheid die ons omringt iets beter te maken.
