Een experiment over de affectieve gevolgen van sociale vergelijking
Het experiment met de genoemde titel werd in 1990 uitgevoerd door Bram.P. Buunk en collega’s. De resultaten spreken van de gevolgen van sociale vergelijking, het vergelijken van onszelf met anderen. De studie suggereert trouwens dat, in tegenstelling tot wat men vaak denkt, dit soort gedrag niet altijd negatieve gevolgen heeft.
Het experiment (Engelse link) werd gepubliceerd in het Journal of Personality and Social Psychology. De onderzoekers wilden meer weten over de gevolgen van vergelijkingen. Ze waren geïnteresseerd in de verschillende effecten van onszelf vergelijken met anderen, of we ze nu als inferieur of superieur aan onszelf beschouwen.
Het experiment beschrijft het type affectieve reacties dat in deze gevallen optreedt. Daarnaast beschrijft het ook de variabelen die daarop van invloed zijn. De resultaten waren behoorlijk verbluffend. Laten we eens gaan kijken.
“Het probleem met vergelijken is dat je je altijd beter voelt dan iemand anders of waardeloos vergeleken met iemand anders.”
-Dillon Burroughs-
Hatelijke sociale vergelijking
Buunk en zijn team zijn begonnen met het idee dat we onszelf met anderen vergelijken om onze individuele situaties te beoordelen. Dit is met name het geval wanneer we twijfels hebben over onze eigen mening of capaciteiten.
De onderzoekers beweerden dat we de neiging hebben om twee soorten vergelijkingen te maken. Deze zijn opwaarts (oplopend) wanneer we onszelf contrasteren met degenen die we als superieur aan ons beschouwen. Ze zijn neerwaarts (dalend) wanneer we ze als inferieur beschouwen. Over het algemeen wekken oplopende vergelijkingen negatieve gevoelens op, en aflopende positieve.
De onderzoekers ontdekten echter een reeks nuances. In feite is op basis van eerdere studies het volgende vastgesteld. Als we ons bang voelen, wachten we in de regel tot anderen bang zijn met een vergelijkbare intensiteit als wij, voordat we vergelijkingen maken.
Bovendien ontdekten ze dat we, wanneer we ons in een gevaarlijke situatie bevinden, niet meer neerwaartse vergelijkingen maken. Aan de andere kant hebben we de neiging om opwaartse vergelijkingen te maken. Dat geldt op momenten dat we denken dat we ons goed voelen, maar een beetje onzeker zijn en zeker niet overdreven gelukkig zijn,
Het experiment van sociale vergelijking
Bij het experiment van sociale vergelijking waren 632 vrijwilligers betrokken – 304 mannen en 328 vrouwen. Ze waren allemaal getrouwd. 79 procent had kinderen en de gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 40,6 jaar.
De onderzoekers mailden een vragenlijst naar de vrijwilligers. Het ging over huwelijkse relaties. Zij kregen de vraag deze anoniem te beantwoorden en niet met hun partners te bespreken. De vragen waren gericht op het vaststellen van drie soorten maatregelen:
- Hoe vaak voelden de deelnemers zich gelukkig of verdrietig toen ze vergelijkingen maakten met paren die gelukkiger of minder gelukkig waren dan zij. Hiermee werd de emotie gemeten die werd opgewekt door sociale vergelijking.
- Een reeks bevestigingen, positief of negatief, werd voorgesteld met betrekking tot de relaties van de koppels. De vrijwilligers moesten aangeven hoe deze uitspraken bij hun situatie pasten. Het idee was om een indicator te krijgen van de mate van huwelijksontevredenheid bij elk paar.
- Ze stelden vast wat elke deelnemer van hun huwelijk verwachtte. Dit was de maatstaf voor onzekerheid.
In de eerste maatstaf werden diverse vragen gesteld. Bijvoorbeeld: “Hoe vaak voel je je gelukkig en tevreden wanneer je je huwelijksrelatie vergelijkt met anderen die je slechter vindt?” In de tweede maatregel werden uitspraken als: “Het gaat goed tussen ons” of “Mijn partner ergert me” voorgehouden. De derde maatregel omvatte slechts één vraag over de toekomst van de relatie van het paar.
De resultaten
De resultaten van het experiment waren opvallend. Binnen de vrijwilligersgroep overheersten positieve emoties in vergelijking met andere stellen. Desalniettemin vertoonden paren die een significante mate van huwelijksontevredenheid rapporteerden ook een toename van negatieve emoties. Dat gold zowel wanneer ze opwaartse als neerwaartse vergelijkingen maakten met andere paren.
Verder werd geconstateerd dat hoe groter de mate van onzekerheid, hoe meer negatieve emoties er ontstonden in vergelijking met andere paren. Men stelde de mate van onzekerheid vast op basis van de reactie over de toekomst van het paar.
Dit, en ook het resultaat beschreven in de vorige paragraaf, toonde aan dat oplopende vergelijkingen niet altijd negatieve valentie-emoties opleveren. Ook produceren dalende niet noodzakelijk die met een positieve valentie.
In hun conclusies benadrukten de onderzoekers de resultaten van andere eerdere experimenten die hetzelfde idee ondersteunden. Ze ontdekten bijvoorbeeld dat mensen die aan kanker lijden zich verdrietiger voelen door sociale vergelijkingen met andere patiënten die in slechtere omstandigheden verkeren. Tegelijkertijd ervaren ze geluk wanneer andere patiënten kanker weten te overwinnen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- De los Heros, M. M. A. (2019). Grandes experimentos en Psicología: aportes a la teoría ya la práctica. Revista de Investigación Garcilaso, 1(2), 19-30.