Het verband tussen educatie en politieke overtuigingen
Tegenwoordig gaat het veel over iets dat ‘politieke educatie’ genoemd wordt. Hiermee wordt verwezen naar de invloed die onze scholen en onderwijsinstellingen hebben op de politieke overtuigingen van studenten. Een van de theoretische doelen van onderwijs is om van kinderen politiek actieve burgers te maken. Hoe nauw zijn educatie en politieke overtuigingen echter precies met elkaar verbonden?
In dit artikel richten we ons op het effect dat educatie heeft op het politieke leven. Educatie houdt uiteraard veel meer in dan alleen de academische wereld. Dit is echter wel een belangrijk aspect om in gedachten te houden. De ‘politieke effecten’ waar we in dit artikel naar kijken zijn: politieke betrokkenheid, politieke houding en politieke kennis.
We zullen deze effecten bekijken door drie lenzen. Deze lenzen zijn: (a) externe variabelen die van invloed zijn op educatie en politieke overtuigingen, (b) directe variabelen en (c) indirecte variabelen.
Externe variabelen die van invloed zijn op educatie en politieke overtuigingen
Statistisch gezien hebben we het, als we het hebben over externe, modulerende of derde variabelen, over de externe factor die twee variabelen met elkaar verbindt. Er bestaat bijvoorbeeld een verband tussen het aantal ziekenhuizen en gevangenissen in een stad.
Het is een statistisch feit dat steden met meer ziekenhuizen ook meer gevangenissen hebben. Dit verband komt echter van een derde variabele die van invloed is op beide andere: de bevolking.
Als het gaat om educatie en politieke overtuigingen, zijn er een externe dingen die van invloed zijn op beide variabelen. Dit verklaart ook voor een deel het verband tussen de twee. Er zijn er meerdere, maar dit zijn de belangrijkste: cognitieve vaardigheden, persoonlijkheid en sociaal-economische achtergrond.
Cognitieve vaardigheden
De link met cognitieve vaardigheden is vrij voor de hand liggend. Als je een hoge mate van verbale expressie, abstracte redeneervaardigheden en een goed geheugen hebt, zal dit je zowel helpen om verder te komen in het formele onderwijs als om je politieke capaciteit verder te ontwikkelen.
Cognitieve vaardigheden die indruisen tegen het onderwijssysteem waarin je ze ontwikkelt, zijn echter een bron van zwak politiek begrip.
Persoonlijkheid
Wat iemands persoonlijkheid betreft, is het belangrijk om te begrijpen dat bepaalde houdingen invloed kunnen hebben op de manier waarop hij educatie ontvangt en de politieke overtuigingen die hij ontwikkelt. Bijvoorbeeld, aanleg hebben om te leren, nieuwsgierig te zijn en te onderzoeken is verbonden aan hogere academische prestaties en een groter politiek begrip.
Sociaal-economische achtergrond
Een ander belangrijk aspect is de sociaal-economische achtergrond. Dit komt omdat zowel het politieke leven als het formele onderwijs sociale beperkingen hebben. Er zijn genoeg mensen die niet verder kunnen studeren omdat ze het gewoon niet kunnen betalen.
In dezelfde zin besteden mensen met een lagere sociaal-economische status over het algemeen minder tijd aan politiek. Soms komt het omdat ze direct zijn weggedrukt. In andere gevallen is het echter omdat ze het grootste deel van hun tijd simpelweg proberen te overleven in onstabiele werkomstandigheden.
Directe variabelen in het onderwijs die van invloed zijn op politieke overtuigingen
Er bestaan veel verschillende vormen van formeel onderwijs. Blijkbaar leiden deze verschillen in het onderwijs tot verschillen in wat we ‘politiek begrip’ noemen. Dit bewijst ook dat de twee variabelen direct met elkaar verbonden zijn. Wat zijn echter de specifieke factoren die van invloed zijn op dit verband? De belangrijkste zijn de inhoud van het curriculum en educatieve waarden.
De inhoud van het curriculum
De inhoud van het curriculum kan direct invloed hebben op de politieke kennis die studenten verwerven. Het is vrij voor de hand liggend dat het helpt om studenten expliciet politieke concepten bij te brengen om vervolgens burgers te creëren die betere politieke analysevaardigheden hebben.
Bovendien heeft het soort inhoud ook veel invloed op de politieke voorkeuren van studenten. Met andere woorden, politieke educatie die gericht is op de voordelen van het liberalisme zal waarschijnlijk ook mensen vormen die zich meer met die ideeën identificeren.
Educatieve waarden
Het is essentieel om studenten te onderwijzen in waarden die gebaseerd zijn op dialoog, debat en kritisch denken. Het is de beste manier om hen te helpen hun eigen politieke houding te ontwikkelen. Er bestaat dan ook een sterk verband tussen scholen die gebaseerd zijn op deze principes en studenten die zich bezig houden met de politiek.
Als studenten echter bekrompen en hiërarchisch onderwijs ontvangen, is de kans groot dat ze gewend raken aan dogma en autoriteit. Uiteindelijk zijn dit namelijk principes die altijd indruisen tegen een kritische houding ten opzichte van de politiek.
Indirecte variabelen die educatie en politieke overtuigingen met elkaar verbinden
De kans is groot dat het opleidingsniveau van iemand meerdere delen van zijn leven bepaalt. Er is meestal een groot verschil tussen iemand die direct na zijn middelbare school begint met werken en iemand die eerst zijn doctoraat behaalt. Veel van deze verschillen in onderwijs spelen ook een rol als het gaat om de politieke houdingen van mensen.
De belangrijkste indirecte variabelen die educatie en politieke overtuigingen met elkaar verbinden, zijn sociale positie, zelfbeeld en kansen.
Sociale positie
Binnen de maatschappij plaatst je opleidingsniveau je meestal ‘boven’ en ‘onder’ bepaalde mensen. Dit gebeurt omdat onze samenleving een hoop stereotypen aanhoudt die ervoor zorgen dat we mensen anders bekijken op basis van het onderwijs dat ze hebben genoten.
Wat in dit geval vooral belangrijk is, is dat hoe hoger je opleidingsniveau is, hoe meer politieke invloed (als andere variabelen hetzelfde zijn) je zult hebben.
Zelfbeeld
Alles wat je tijdens je academische leven opsteekt, speelt ook een rol in hoe je jezelf ziet. Je zelfbeeld zorgt ervoor dat je jezelf in dezelfde categorie plaatst als andere mensen met een vergelijkbaar opleidingsniveau. Het komt ook voor dat mensen met een hogere opleiding meer sociaal geaccepteerd zijn als het gaat om politiek.
Kansen
Tot slot betekent een hoog opleidingsniveau meestal ook dat je meer kansen hebt. In principe zul je als je meer kansen hebt in het leven, dus ook meer kans hebben om iets in relatie tot politiek te doen.
Je kunt het verband tussen educatie en politieke overtuigingen op meerdere manieren bekijken. Al deze manieren voorzien ons echter van informatie die fundamenteel is om ervoor te zorgen dat we politiek actieve en zeer competente mensen opleiden.
Het eerste waar we rekening mee zouden kunnen houden is dat er geen sprake is van sociale of economische beperkingen in relatie tot de politiek. Zodoende is de kans namelijk groter dat onze politieke systemen representatiever zullen zijn, en dat maakt het makkelijker om dingen te doen die goed zijn voor het algemeen gevoel van welzijn.