DISC-model: Wonder Woman en persoonlijkheidsanalyse
Het was dr. William Moulton Marston die het DISC-model als beoordelingsinstrument voor persoonlijkheidsanalyse theoretiseerde. Hij definieerde vier gedragsstijlen: Dominant (D), Invloed (I), Stabiel (S) en Consciëntieus (C).
Rond het jaar 400 v.Chr. ontwikkelde Hippocrates de theorie van de vier lichaamssappen of humores. Volgens deze theorie moesten de vier lichaamssappen (bloed, slijm, gele gal en zwarte gal) altijd in balans zijn.
Bij iedereen overheerste echter altijd een van de sappen, wat ervoor zorgde dat de men een bepaald temperament had: optimistisch, flegmatisch, cholerisch of melancholisch.
Zo’n 1.500 jaar later ging de achtste editie van All Stars Comics in de verkoop. Het bevatte een nieuwe superheld met de naam Wonder Woman. Ze was een van de eerste en ongetwijfeld populairste superhelden. De maker, Charles Moulton, ondertekende het script als scenarioschrijver. Maar wat heeft dit met de theorie van Hippocrates te maken?
Een psycholoog die geïnteresseerd is in ‘normale mensen’
Het is eenvoudig: Charles Moulton was niets meer dan het pseudoniem van William Moulton Marston, schrijver, voormalig hoogleraar psychologie aan de Amerikaanse universiteit en de uitvinder van de leugendetector.
Het DISC-model was het eerste persoonlijkheidsinstrument van het moderne tijdperk op basis van de vier hoofdpunten van menselijk gedrag, net zoals de theorie van Hippocrates.
Deze punten vertegenwoordigen vier extreme persoonlijkheden. De verschillende mogelijke combinaties van deze persoonlijkheidskenmerken bepalen de DISC-profielen van elke persoon.
De naam van het instrument is afkomstig van de afkortingen van deze persoonlijkheden: Dominant (D), Invloed (I), Stabiel (S) en Consciëntieus (C).
Professor Marston was niet zo geïnteresseerd in het bestuderen van psychische aandoeningen. Nee, hij hield ervan om ‘normale’ mensen te bestuderen. Hij omschreef zijn DISC-model voor het eerst in detail in zijn boek Emotions of Normal People.
Wat betekent het acroniem DISC?
Wat is echter de werkelijke betekenis van het DISC-acroniem? Het DISC-model houdt rekening met twee hoofdlijnen: hoe een persoon zichzelf waarneemt met betrekking tot zijn sociale omgeving en of de persoon die omgeving als gunstig of vijandig ervaart. De vier gedragsstijlen van het DISC-model zijn:
- Dominant: je beschouwt jezelf als superieur ten opzichte van je omgeving, die je als vijandig beschouwt. Je concentreert je daarom op het uitoefenen van je macht. Deze gedragsstijl overheerst in vasthoudende en zelfverzekerde mensen die zich richten op het bereiken van hun doelen.
- Invloed: ook jij beschouwt jezelf als superieur ten opzichte van je omgeving. Je vindt je omgeving echter gunstig. Deze gedragsstijl overheerst in optimistische, extroverte en enthousiaste mensen.
- Stabiel: Je beschouwt jezelf als minderwaardig ten opzichte van een vijandige omgeving. Je bent vastberaden om ‘het juiste te doen’. Deze gedragsstijl overheerst in terughoudende, voorzichtige en analytische mensen.
- Consciëntieus: Je beschouwt jezelf als minderwaardig ten opzichte van je omgeving, maar je accepteert deze minderwaardigheid. Met andere woorden, je beschouwt je omgeving niet als vijandig. Deze gedragsstijl overheerst in serene, nederige en geduldige mensen.
Huidige toepassingen van het DISC-model
Aangezien Marston nooit het handelsmerk van zijn model heeft gepatenteerd of geregistreerd, zijn er verschillende tests op gebaseerd. Veel van deze zijn commercieel van aard en worden gebruikt door HR-afdelingen.
Dit komt omdat inzicht in het gedragsprofiel van een kandidaat essentieel is voor degenen die verantwoordelijk zijn voor het aannemen van nieuwe werknemers.
Daarnaast wordt het DISC-model ook veel gebruikt in het onderwijs om de reacties en beweegredenen van studenten te begrijpen. Tevens is het dankzij de toepassing van het DISC-model mogelijk om meer te weten te komen over ons eigen gedrag.