DeGraff en zijn vijf niveaus van creativiteit
Jeffrey Thomas DeGraff is gepromoveerd in Onderwijsmethodes. Bovendien is hij wereldwijd bekend geworden door zijn werk over conflicterende waarden en complex leren. Een van zijn bekendste voorstellen is dat er vijf soorten creativiteit zijn. Om deze indeling te maken, hield hij rekening met hoe creativiteit ontstaat en met de processen die daarbij horen.
Volgens DeGraff komen de vijf soorten creativiteit ook overeen met vijf niveaus van creatie. Ze variëren van de eenvoudigste tot de meest complexe. Hij gaat uit van het idee dat alle mensen een creatief zaadje bezitten, ook op alle niveaus. Het ontkiemt echter alleen als we eraan werken om het te ontwikkelen.
In het algemeen wordt creativiteit gedefinieerd als het vermogen om nieuwe gezichtspunten in te nemen bij oude problemen. Hieruit ontstaan oplossingen die zowel vernieuwend als toepasbaar zijn. Volgens DeGraff manifesteert dit vermogen zich op verschillende terreinen. Hier bekijken we zijn vijf niveaus van creativiteit.
“Je bent misschien geen Shakespeare, een Rembrandt of een Leonardo, maar je kunt er altijd aan werken om je eigen creatieve vermogen te vergroten. Al deze benaderingen liggen binnen handbereik – je hoeft alleen maar nieuwe dingen te blijven proberen. Onthoud dat een creatief leven betekent dat je het gaandeweg opbouwt.”
-Jeff DeGraff-
1. Mimetisch
Mimetisch komt van het woord mimesis. Het komt uit het Oudgrieks en betekent nabootsen. Mimetische creativiteit is het proces dat optreedt wanneer een individu een reeds gecreëerde vorm of proces neemt en het toepast in een nieuwe context.
Bijvoorbeeld, een ziekenhuisdirecteur die zijn patiëntenervaring wil verbeteren bezoekt een beroemd hotel om te observeren hoe daar met klanten wordt omgegaan. Die bootst hij vervolgens tot op zekere hoogte na in zijn eigen ziekenhuis.
2.. Bisociatieve creativiteit
Bisociatieve creativiteit verbindt een bekend idee met een ander uiterst vreemd idee om een hybride en innovatief resultaat te genereren. Het integreert twee elementen of technieken om vervolgens tot een nieuw en bruikbaar resultaat te komen.
Dit type creativiteit wordt meestal gestimuleerd door brainstormen. De dynamiek ervan komt overeen met de zogenaamde 3 F’s.
- Vloeiendheid (Fluency). Het is productiever om veel ongepolijste ideeën te hebben dan een paar goed gedefinieerde. In feite helpt diversiteit om het scala aan mogelijkheden uit te breiden.
- Flexibiliteit (Flexibility). Aan verschillende ideeën moet alternatieve prioriteit worden gegeven. Vaak is namelijk het ‘meest juiste’ idee niet het best gestructureerde.
- Flow. Geen van beide soorten creativiteit ontstaat onder druk. Sterker nog, plezier en ontspanning helpen goede ideeën ontstaan.
Een voorbeeld van bisociatieve creativiteit is de fotograaf die zijn beelden bijwerkt met waterverf. Of een kok die Peruaans en Mexicaans eten mengt om vervolgens een fusion gerecht te verkrijgen.
3. Analoge creativiteit
Analogische creativiteit gebruikt analogieën om informatie uit het ene vakgebied over te dragen, om daarmee een probleem in een ander vakgebied op te lossen. Analogieën verstoren het traditionele denken om plaats te maken voor nieuwe ideeën.
Een voorbeeld hiervan is de ambachtsman die afgedankte plastic flessen gebruikt om gordijnen of zelfs een muur te maken. Een ander opmerkelijk voorbeeld is dat van James Dyson, die het mechanisme van stofzuigers veranderde. Hij ontleende het idee namelijk aan de manier waarop een cycloon zich ontwikkelt.
4. Narratologische creativiteit
Narratologische creativiteit (Spaanse link) is direct verbonden met de vertelkunst. Het is gebaseerd op het gebruik van zowel een taalkundige code als logica. Deze krijgen ongebruikelijke of verrassende toepassingen of combinaties, om samenhangende en boeiende verhalen te produceren.
Verhalen kunnen worden gevoerd met woorden, beelden, smaken, geluiden en sequentiële elementen.
5. Intuïtieve creativiteit
Intuïtieve creativiteit is de zuiverste soort. In dit geval zijn er geen bewuste processen, maar eerder een verbinding met onze eigen innerlijke werelden. In feite wordt het geleid door emotie en ook gevoeligheid.
Een duidelijk voorbeeld is dat van de moeder die haar zoontje vermaakt door willekeurige gebaren te maken. Haar creativiteit en de “enscenering” daarvan volgt namelijk geen vaste logica of procedure.
Zoals eerder opgemerkt, beweert DeGraff dat alle vijf soorten creativiteit in ons allen aanwezig zijn. Wil je ze echter laten stromen, dan moet je activiteiten, oefeningen of praktijken uitvoeren die ze aan het licht brengen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Chavarría, M. Á. (2015). La eficacia de la creatividad: Creactívate. ESIC Editorial.
- García-Ramírez, J.M. Predictibilidad y creatividad narrativa. ULU, 1: 1-6 (2015). [http://hdl.handle.net/10481/39368]
- Halliwell, S. (2009). The aesthetics of mimesis. In The Aesthetics of Mimesis. Princeton University Press.
- Rey, E. F. (1998). Desarrollo de la creatividad analógica en la educación de los niños deficientes visuales y ciegos, un estudio de casos: un estudio de casos (Doctoral dissertation, Universidade de Santiago de Compostela).
