De self-fulfilling prophecy: onnodige discriminatie
De self-fulfilling prophecy is een van de interessantste fenomenen in de sociale psychologie. De macht die je verwachtingen hebben over de werkelijkheid is namelijk ruimschoots aangetoond in zeer uiteenlopende contexten. Wat je over jezelf, anderen en de wereld denkt, conditioneert je zodanig dat je veronderstellingen meestal uitkomen.
De self-fulfilling prophecy is de naam die men in de psychologie geeft aan het bewijs dat het hebben van een valse overtuiging direct of indirect leidt tot zijn eigen vervulling. Er zijn voornamelijk drie elementen betrokken bij dit proces. Dit zijn de valse overtuiging die je hebt, de acties die uit deze overtuiging volgen en de gevolgen van deze acties.
Hoe werkt de self-fulfilling prophecy?
Dit proces wordt niet alleen geactiveerd door de overtuigingen die je hebt over anderen, maar ook door je aannames over jezelf of over specifieke gebeurtenissen. Hier zijn enkele voorbeelden:
- Je hebt een vooropgezet idee dat je een bepaald persoon niet aardig zult vinden. Op basis van deze gedachten gedraag je je, onbewust, op een koude en abrupte manier tegenover die persoon. Ze zullen dan op dezelfde manier op je reageren. Zo wordt je overtuiging dat ze onaangenaam zijn bevestigd.
- Je denkt dat je niet in staat zult zijn om te leren autorijden. Door je overtuiging zie je de ervaring met angst en weinig motivatie tegemoet. Het resultaat is dat je prestaties belabberd zijn en je bevestigt je veronderstelde onvermogen.
- Je bent ervan overtuigd dat je huwelijk zal mislukken. Daarom gedraag je je tegenover je partner met wantrouwen, angst en verwijten. Het huwelijk eindigt, maar dat komt door je eigen acties en niet omdat het echt zo bedoeld was.
Self-fulfilling prophecy en vooroordelen
Vooroordelen zijn een vooropgezette mening, een negatief oordeel dat over iemand wordt geveld zonder dat daar voldoende informatie voor is.
Het is meestal gebaseerd op stereotypen. Stereotypen helpen je om de werkelijkheid op een vereenvoudigde manier te organiseren, zodat je er gemakkelijker mee om kunt gaan. Ze leiden er echter ook vaak toe dat je onredelijk discrimineert. Deze vooroordelen vormen de basis van de self-fulfilling prophecy.
Overtuigingen over andere mensen zijn extreem beïnvloedbaar. Een van de meest uitgebreid onderzochte gebieden in dit opzicht is het onderwijs. Onderzoek (Engelse link) heeft aangetoond dat kinderen die door hun leerkrachten als intelligenter en bekwamer worden beschouwd, uiteindelijk beter presteren op academisch gebied.
Dit succes is echter niet te danken aan de uitzonderlijke kwaliteiten van de leerling, maar aan het gedrag dat de leerkracht in gang zet vanwege zijn overtuigingen. Daarom zijn de leermogelijkheden en intellectuele uitdagingen voor kinderen die capabeler worden geacht groter. Dit leidt tot een grotere academische ontwikkeling.
De basis van discriminatie
Dit effect kan ook geëxtrapoleerd worden naar veel andere situaties in het leven. Als een moeder haar kind bijvoorbeeld ongehoorzaam vindt, zal ze het met weinig geduld en tolerantie benaderen, waardoor het kind niet meewerkt. De kleine zal ongehoorzaam zijn, maar vanwege de houding van hun moeder.
Of, als een baas een werknemer als ongekwalificeerd beschouwt, zal hij hem geen steun of kansen geven om zichzelf te bewijzen. Op deze manier wordt hun overtuiging dat ze een slechte werknemer zijn bevestigd. Zo wordt de cyclus in stand gehouden.
Er zijn veel groepen die door dit fenomeen worden beïnvloed. Stereotypen leiden er inderdaad toe dat bepaalde mensen meer of minder geschikt worden geacht voor bepaalde taken. Daarom krijgen ze ongelijke kansen en ondersteuning. Dit leidt ertoe dat ze hun overtuiging dat ze waardeloos zijn bevestigen.
Vrouwen, immigranten en andere minderheden hebben dagelijks te maken met deze overtuigingen. Zelfs mannen ondervinden deze belemmering in bepaalde beroepen en taken die als vrouwelijk worden beschouwd.
Daarom is het essentieel dat mensen actie ondernemen tegen deze vooringenomen ideeën. Niets mag als vanzelfsprekend worden beschouwd zonder dat het eerst is geverifieerd. Anders worden mensen onterecht beoordeeld en kunnen deuren in hun gezicht dichtslaan.
Verder moet je zorgen voor de overtuigingen die je over jezelf hebt. Je acties moeten altijd in overeenstemming zijn met je overtuigingen. Probeer een open, flexibele en objectieve geest te hebben. Onthoud tot slot altijd dat, of je nu denkt dat je het kunt of denkt dat je het niet kunt, je waarschijnlijk gelijk hebt.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
Castro, D. V. (2016). Profecía autocumplida o los dos tiempos de la verdad. Desde el jardín de Freud: revista de psicoanálisis, (16), 63-76.
Rosenthal, R. (2010). Pygmalion effect. The Corsini encyclopedia of psychology, 1-2.