De rol van fysieke aantrekkingskracht
Er zijn veel theorieën over de rol van fysieke aantrekkingskracht in de liefde en relaties. Veel van deze theorieën richten zich op het begin van een relatie. Het is ook een breed bestudeerd concept in de psychologie van sociale cognitie, waar experts talloze studies en onderzoeksprojecten hebben uitgevoerd.
We moeten er wel bij melden dat we werken met een nauwe definitie van aantrekkingskracht. In sommige gevallen, zoals bij vriendschappen, kan het hand in hand gaan met affiniteit, maar dat is niet waar we ons op richten. Hoewel het misschien moeilijk klinkt om te geloven, is het ook mogelijk om een relatie te hebben waarin je je niet aangetrokken voelt tot de ander.
Onderzoekers zoals Surra en Milardo (1988) stellen twee soorten menselijke relaties vast. Ten eerste zijn er interactieve netwerken, waar we samenwerken om onze eigen doelstellingen te bereiken.
Daarnaast zijn er psychologische netwerken waar we ons verbonden en belangrijk voelen met andere mensen. In dit soort relaties gaan onze banden verder dan alleen het bereiken van doelen.
Aantrekkingskracht valt duidelijk in de categorie psychologische netwerken. Als we het zo bekijken is aantrekkingskracht een natuurlijke neiging om een relatie met iemand aan te gaan, met deze persoon om te gaan en positief te reageren op zijn of haar acties en suggesties.
Feingold en fysieke aantrekkingskracht
Andere onderzoekers, zoals Feingold (1990) besloten de rol van fysieke aantrekkingskracht te bestuderen bij het aangaan van een relatie. Hij had vijf methodologische hulpmiddelen voor zijn onderzoek:
- Geschaalde vragenlijsten. Proefpersonen moesten verschillende kenmerken beoordelen die zij belangrijk vinden in een potentiële partner. Een van de attributen op de vragenlijst was fysieke aantrekkingskracht.
- Een onderzoek naar correlaties tussen fysieke aantrekkingskracht en populariteit.
- Blind dates, waarbij ze de niveaus van fysieke aantrekkingskracht en de interacties die ze hadden, beheersten.
- Onjuiste fysieke beschrijvingen van toekomstige collega’s om de positieve of negatieve neigingen te meten die de proefpersonen dan van hen hadden.
- Een analyse van de inhoud van contactadvertenties in kranten.
Zijn doel was om te kijken of schoonheid een rol speelde in onze evaluaties van andere mensen. Het antwoord was ja. Hij ontdekte dat mannen meer waarde hechtten aan fysieke aantrekkelijkheid dan vrouwen. Maar wacht, het is ingewikkelder dan dat! Hij ontdekte namelijk ook dat het verschil alleen groter was in hun subjectieve reacties en niet in hun gedrag.
Wat dit betekent is dat er verschillen lijken te zijn tussen wat de proefpersonen zeiden te zoeken in een partner en in wie ze uiteindelijk geïnteresseerd raakten. Dit kan echter zijn beïnvloed door sociale begeerlijkheid en de stereotypen rond fysieke aantrekkelijkheid in onze samenleving.
Romantische en platonische ontmoetingen
In dezelfde studie ontdekte Feingold ook dat aantrekkelijkere vrouwen meer romantische afspraakjes hadden. Aantrekkelijke mannen daarentegen hadden een hogere platonische populariteit. Met andere woorden, ze hadden meer vrouwelijke vrienden.
Wat dit zou kunnen suggereren is dat wat romantische interacties betreft, fysieke aantrekkelijkheid voor mannen belangrijker is. Tegelijkertijd, als het gaat om vriendschappen, is de schoonheid van een persoon belangrijker voor vrouwen.
Fysieke aantrekkingskracht, geld en vrijgevigheid
Een ander onderzoek van Hamermesh en Biddle (1998) toont aan dat er een verband bestaat tussen geld en materiële zaken en fysieke aantrekkingskracht. Kortom, mensen die fysiek minder aantrekkelijk waren, verdienden minder geld dan mensen die hoger scoorden wat fysieke verschijning betreft, ongeacht geslacht of beroep.
Eagly (1991) onderzocht het belang van fysieke verschijning binnen het kader van psychologische constructen zoals sociale vaardigheid, intelligentie, integriteit en altruïsme.
Zij vond een directe relatie tussen aantrekkelijkheid en sociale vaardigheid. Dit heeft misschien te maken met het feit dat deze mensen het gemakkelijker hadden om relaties aan te gaan of geaccepteerd te worden.
Ze vond ook een relatief sterke relatie tussen intellectuele vaardigheid en aantrekkelijkheid. Tot slot vond ze geen significante relatie tussen vrijgevigheid, integriteit en aantrekkelijkheid.
Sociobiologie heeft misschien het antwoord
Men heeft ook de invloed van uiterlijk op aantrekkingskracht en partnerkeuze bestudeerd. Er werden dingen gevonden met betrekking tot de investering van zowel mannen als vrouwen in voortplanting.
Een verlangen dat je genen de volgende generaties behalen is de basis van aantrekkingskracht tussen de ene en de andere persoon. Die aantrekkingskracht komt voort uit dingen die het fysieke uiterlijk te boven gaan.
Volgens evolutietheorieën is de aantrekking tot een vrouw gerelateerd aan tekenen van reproductieve gezondheid. Dit is sterk gerelateerd aan jeugdigheid en schoonheid. Wat de aantrekking tot mannen betreft, is de belangrijkste eigenschap het kunnen verdedigen van hun kinderen. Met andere woorden: dominatie.
Sociobiologie en prototypes van universele schoonheid
Onze prototypes van universele schoonheid lijken de psychobiologische theorie te ondersteunen dat we vrouwelijke schoonheid associëren met jeugdigheid en moederschap. Sommige dingen die dit zouden overbrengen zijn:
- grote ogen en mond
- een kleine neus
- grote borsten
- brede heupen
Voor mannen is dit een brede kaak en kracht.
Maar zoals we eerder al zeiden en vooral in het geval van mannen, zijn de eigenschappen niet alleen fysiek in termen van sociobiologische aantrekkingskracht.
Een studie uitgevoerd door Jensen Campbell toonde aan dat het grootste facet van aantrekkingskracht voor mensen die geïnteresseerd zijn in mannen, niet degenen waren die fysiek het meest dominant waren, maar degenen die andere mensen hielpen.
De parasiettheorie en de rol van massamedia op fysieke aantrekkingskracht
Gangestad en Buss (1993) presenteerden de parasiettheorie. Ze bestudeerden de rol van fysieke aantrekkingskracht in 29 verschillende culturen. Ze vonden dat in plaatsen waar meer mensen pathogene parasieten oplopen, fysieke aantrekkingskracht veel belangrijker is.
Dit zou het geval zijn omdat mensen fysieke aantrekkelijkheid associeerden met een sterk immuunsysteem en weerstand tegen ziekten. Kijkend naar een heel andere richting, zei Feingold bijvoorbeeld dat massamedia een grote rol kan spelen als het gaat om wat we aantrekkelijk vinden.
Hij betoogde dat mythen als “Wat mooi is is goed” zijn blijven hangen omdat ze zo vaak voorkomen in films en tv. Denk er maar eens over na: je ziet aantrekkelijke, goedhartige, sterke helden die alles hebben dat je in een partner zou willen hebben.
Onze neiging om dingen te generaliseren zou ertoe geleid kunnen hebben dat we die correlatie tussen aantrekkelijkheid en een goed karakter op allerlei andere contexten hebben toegepast.
Dit maakt velen van ons het slachtoffer van een fundamentele attributiefout waarbij we aannemen dat aantrekkelijke mensen succesvoller zijn, zonder verder iets te hebben om dit te ondersteunen.
We denken dat er een verband moet zijn tussen fysieke aantrekkelijkheid en goede persoonlijkheidskenmerken. De waarheid is echter dat deze dingen zeker onstabielere, externe oorzaken hebben.
Een zichzelf vervullende voorspelling
We gaan er dus vanuit dat aantrekkelijke mensen competent en goed zijn en handelen vanuit die veronderstelling. Je ontmoet iemand die bekwaam of goed is en je wil een wederkerig evenwicht behouden: je wil goed genoeg zijn voor deze succesvol persoon.
Maar als je dit allemaal aan iemand geeft, kan dit een reactie in deze persoon veroorzaken en zal hij vatbaar zijn voor hetzelfde gedrag. Dit staat bekend als een zichzelf vervullende voorspelling.
Als je omgaat met iemand die niet succesvol en niet intelligent is, iemand die je in het algemeen als onwaardig beschouwt, dan heb je een hele andere houding tegenover deze persoon. Jouw houding zal ook de reactie van de ander beïnvloeden. Als je ergens met zeer negatieve verwachtingen ingaat, wordt de kans groter dat je gelijk krijgt.
Concluderend, het lijkt erop dat fysieke aantrekkingskracht een belangrijke rol speelt bij het ontwikkelen van relaties. Het is echter duidelijk niet de enige belangrijke factor. Onderzoekers hebben ook andere dingen onderzocht, zoals wat we bijvoorbeeld gemeen hebben met de andere persoon of hoe vertrouwd ze zich met elkaar voelen.