De moeilijkheid van het stellen van grenzen
“Ga daar niet eens heen.” “Zo is het genoeg.” Klinken deze zinnen je bekend in de oren? Het zijn uitdrukkingen die je waarschijnlijk gebruikt om iemand aan te geven dat hij een grens bij jou heeft overschreden. Soms is het echter moeilijk om grenzen te stellen, ondanks het feit dat het echt onaangenaam is als ze niet gerespecteerd worden. Waarom gebeurt dit?
In werkelijkheid is er niet één reden. Mensen zijn complex en sociale interactie wordt soms vaag. Daarom ligt de eerste stap in het leren stellen van grenzen in het uitzoeken waar moeilijkheden ontstaan.
Grenzen in relaties
Grenzen zijn metaforische lijnen die punten markeren die niet overschreden mogen worden. Sommige zijn impliciet in het collectieve denken, zoals de taboes met betrekking tot moord of incest. Andere moeten echter in elke individuele relatie worden vastgesteld.
Als iemand bijvoorbeeld niet wil dat zijn partner naar zijn mobieltje kijkt, stelt hij een grens door hem dat te vertellen. Natuurlijk kan dit gevolgen hebben, variërend van acceptatie en respect tot geweld (Spaanse link).
Je merkt de moeilijkheid van het stellen van grenzen meestal wanneer anderen ze negeren, wanneer de gevolgen van het stellen ervan negatief zijn, of wanneer je zelfvertrouwen hapert.
De moeilijkheid van het stellen van grenzen
Het lijkt misschien eenvoudig om tegen je baas te zeggen “Als je me niet betaalt voor overwerk, ga ik nu naar huis.” Maar als er eenmaal een grens is getrokken, heeft dat consequenties. Bijvoorbeeld ruzie maken met je baas, ontslag riskeren, of de kans dat je collega’s gaan klagen dat ze meer moeten werken.
Wat maakt je bang om zo’n scenario onder ogen te zien? Laten we dat uitzoeken.
1. Angst voor conflicten
Conflicten, hoe vreedzaam ze ook worden opgelost, blijven spanningssituaties die potentieel onaangenaam zijn, en die niet iedereen op dezelfde manier verdraagt. Met de verwachting dat het slecht afloopt, vinden sommige mensen het moeilijk om grenzen te stellen, omdat ze echt gevoelig zijn voor ruzies.
2. Angst voor afwijzing
De angst voor afwijzing hangt nauw samen met het bovenstaande en is een van de meestvoorkomende oorzaken van het niet kunnen stellen van grenzen. Terugkomend op het vorige voorbeeld van een partner vragen niet op zijn mobieltje te kijken, brengt het gevaar met zich mee dat de relatie wordt verbroken uit jaloezie of dat je als leugenaar of overdreven dramatisch wordt gebrandmerkt.
3. Problemen met het zelfbeeld
Als je jezelf niet respecteert, is het echt moeilijk voor je om grenzen te stellen om anderen hetzelfde te laten doen. Een slecht zelfbeeld zal het idee voeden dat je niets hebt om je tegen te beschermen. Je hebt een goed zelfbeeld en zelfliefde nodig, naast assertiviteit om grenzen te kunnen stellen.
4. Slecht emotioneel beheer
Uiteindelijk houdt het stellen van grenzen beslissingen in die gebaseerd zijn op emoties. Als het je bijvoorbeeld stoort dat iemand je aanraakt zonder jouw toestemming, vraag je hem of haar dat niet meer te doen.
Als je moeite hebt om je eigen emoties of die van anderen te beheersen (door een gebrek aan assertiviteit), zal het stellen van grenzen dus een verloren strijd zijn.
5. De behoefte om anderen te behagen
Moeilijkheden met ‘nee’ zeggen zijn vaak gebaseerd op de behoefte om anderen te behagen. Dit hangt weer samen met het idee dat zelfgenoegzaamheid de sleutel is om geliefd en gerespecteerd te worden door anderen.
Zoals je je kunt voorstellen is dit niet altijd het geval. Sommige mensen verliezen inderdaad hun respect voor degenen die hun goedkeuring zoeken. Om deze reden zullen mensen die voortdurend anderen moeten behagen hun angst voor afwijzing nooit opgelost zien en is het voor hen moeilijk om grenzen te stellen.
6. Identiteitsproblemen
Als je niet duidelijk bent over wie je bent (Spaanse link) of jezelf niet echt grondig kent, zul je in sommige situaties moeite hebben om grenzen te stellen. Dat komt omdat je jezelf dan niet kunt onderscheiden van andere mensen. Ook zul je geen lijst kunnen opstellen van gedragingen en situaties die je bij anderen weigert te tolereren.
Dit beïnvloedt ook je persoonlijke ruimte, zowel fysiek als psychisch, omdat je niet duidelijk weet wat je nodig hebt om je eigen emoties te reguleren. Het is een poort naar toxiciteit.
7. Moeite met het nemen van beslissingen
Onzekerheid is een andere reden waarom je het moeilijk kunt vinden om grenzen te stellen. Als je onzeker bent, word je misschien overweldigd door het aantal factoren waarmee je rekening moet houden. Je voelt je niet in staat om prioriteiten te stellen. Daarom is je behoefte om een grens te trekken in permanent conflict met de mogelijke gevolgen ervan.
Zoals je ziet zijn de redenen achter het moeite hebben met het stellen van grenzen nogal complex. In feite bestaan de redenen naast elkaar en overlappen ze elkaar in elk afzonderlijk geval.
Wat echter het geval ook is, je moet ervoor zorgen dat je werkt aan je assertiviteit. Dat komt omdat conflicten in het leven nooit ophouden en het leren hanteren ervan zal fungeren als verzekering voor je geestelijke gezondheid.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Stamateas, B. (2014). No me maltrates: cómo detener y poner límites al maltrato verbal. B DE BOOKS.
- De la Villa Moral, M., García, A., Cuetos, G., & Sirvent, C. (2017). Violencia en el noviazgo, dependencia emocional y autoestima en adolescentes y jóvenes españoles. Revista iberoamericana de psicología y salud, 8(2), 96-107.
- Sahuquillo, I. M. (2006). La identidad como problema social y sociológico. Arbor, 182(722), 811-824.
