De Lüscher-kleurentest

De Lüscher-kleurentest kan een waardevol hulpmiddel zijn bij therapie. Deze test kijkt naar persoonlijkheid op basis van iemands voorkeur voor bepaalde kleuren.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 27 december, 2022

Het onderzoeken van persoonlijkheid is een van de meest fascinerende taken op het gebied van psychologie. Het dient niet alleen om conflicten en stoornissen op te sporen, diagnoses te stellen en behandelingen uit te voeren, het is ook nuttig op het gebied van HR en personeelsselectie. Het kan werkgevers immers helpen om op een optimale manier kandidaten te kiezen. De Lüscher-kleurentest is een veelgebruikte opties.

Psychologen gebruiken verschillende methoden en instrumenten om persoonlijkheid te onderzoeken. Bijvoorbeeld interviews, tests, vragenlijsten en praktische oefeningen. In overleg zijn gestandaardiseerde psychometrische tests meestal de eerste keuze van de psychologen. Dit komt door hun betrouwbaarheid en wetenschappelijke validiteit.

Om verschillende redenen, zoals slechte standaardisatie, moeilijke interpretatie, gevoeligheid voor de omstandigheden waarin ze worden toegediend en twijfelachtige wetenschappelijke validiteit, worden projectieve tests in veel minder gevallen gebruikt. De Lüscher-kleurentest is zo’n test.

Wat is de Lüscher-kleurtest?

Deze test is een projectieve test en is daarom geladen met subjectiviteit. De waarde ervan ligt in het feit dat het de psycholoog bijvoorbeeld in staat stelt informatie te verkrijgen die anders moeilijk toegankelijk zou zijn.

Bijvoorbeeld bepaalde innerlijke conflicten, fantasieën of afweermechanismen. Dit soort elementen zijn moeilijk te herkennen en te verwoorden. Daarom kunnen projectieve tests hiervoor het nodige scenario creëren.

De Zwitserse psychotherapeut Max Lüscher ontwikkelde de Lüscher-kleurentest in 1947. Hij ontwierp de test om onder andere de psychologie en emotionaliteit van mensen te evalueren op basis van hun voorkeur voor bepaalde kleuren. Zijn theorie was dat elke verschillende kleurtint die in de test werd gepresenteerd, verband hield met specifieke stemmingen en behoeften.

Dit is het objectieve onderdeel van de test, aangezien wereldwijd dezelfde chromatische stimulatie bij alle individuen dezelfde respons zal genereren. Er is echter ook een subjectieve component in die zin dat sommige mensen een voorkeur kunnen hebben voor bepaalde kleuren en andere afwijzen. Het verenigen van deze twee variabelen in interpretatie leidt tot enkele merkwaardige en interessante conclusies.

Hoe werkt het?

De toepassing van de test is eenvoudig. Over het algemeen gebruiken psychologen een verkleinde versie die is gebaseerd op het origineel. Dit is de test waar we het vandaag over zullen hebben. Het individu krijgt acht kaarten, elk een andere kleur. Ze worden dan gevraagd om ze te bestellen volgens hun voorkeur.

Het is belangrijk dat het individu zich bij het bestellen alleen richt op kleurstimulatie. Met andere woorden, de sensaties die de kleur genereert. Ze moeten niet kiezen op basis van verbinding. Kies bijvoorbeeld voor blauw omdat het hen aan de zee doet denken. Ook mogen ze niet kiezen vanwege persoonlijke voorkeur. Het zijn de sensaties die de kleur bij hen oproept die hun keuze zouden moeten leiden.

Interpretatie van de Lüscher-kleurentest

Bij het interpreteren van de resultaten houden psychologen rekening met zowel de betekenissen die aan elke kleur zijn gekoppeld als de posities die door het individu zijn gekozen.

De basiskleuren (rood, blauw, geel en groen) zullen naar verwachting op de eerste posities staan. Dat komt omdat ze fundamentele psychologische behoeften symboliseren. Op dezelfde manier moeten zwart, bruin, violet en grijs op de laatste plaatsen worden geplaatst. Zo niet, dan kan dit wijzen op bepaalde negatieve trends.

Betekenissen geassocieerd met kleuren

Om de interpretatie van de test beter te begrijpen, volgen hier de betekenissen van elke kleur:

• Blauw. Het vertegenwoordigt de behoefte aan bevrediging en genegenheid. Het symboliseert rust, passiviteit en rust. Als het zich in de eerste positie bevindt, geeft dit aan dat de persoon sereniteit en harmonie zoekt en nodig heeft.
• Groente. Het duidt op de behoefte aan zelfbevestiging. Het is gerelateerd aan de instincten van zelfbehoud en de noodzaak om jezelf te verdedigen. Als het een zeer lage positie inneemt, kan het wijzen op afhankelijkheidsproblemen jegens anderen.
• Rood. Het verwijst naar externe actie, de noodzaak om te handelen, te veroveren of te verkrijgen. De positie geeft onder andere aan of het individu meer of minder activiteit in zijn leven wil.
• Geel. Het symboliseert optimisme en projectie voor de toekomst. In principe, hoe hoger zijn positie, hoe beter het individu ook in staat zal zijn om levenssituaties energetisch het hoofd te bieden.
• Paars. Het staat voor transformatie maar ook voor instabiliteit. Het heeft ook te maken met ijdelheid (in de eerste positie) of gevoeligheid en empathie als je centrale posities inneemt.
• Grijs. Het is de kleur van neutraliteit en onverschilligheid. Deze eigenschappen zijn aanwezig in het individu als het bovenaan de lijst staat en afwezig als het op de laatste plaats staat.
• Bruin. Het symboliseert lichamelijke en biologische behoeften. Hoe hoger het op de lijst verschijnt, hoe groter het verlangen van de persoon om ze te bevredigen. Hoe lager op de lijst, hoe meer repressie en afwijzing het vertegenwoordigt.
• Zwart. Het betekent agressie en confrontatie. Afhankelijk van zijn positie laat het zien of het individu het wil, het momenteel uitoefent of het afwijst en onderdrukt.

Geldigheid en betrouwbaarheid van de Lüscher-kleurentest

Omdat het een projectieve test is, is de interpretatie ervan nogal subjectief. In de regel is namelijk jarenlange ervaring nodig om een professional waardevolle informatie te laten verkrijgen bij het afnemen van dit soort testen.

Om deze reden kunnen deze middelen extreem gevaarlijk zijn in de handen van professionals die bijvoorbeeld niet over de nodige vaardigheden en voorzichtigheid beschikken om ze te gebruiken.

Een verkeerde interpretatie kan er bijvoorbeeld toe leiden dat een therapie wordt gebouwd op fundamenten die niets te maken hebben met het probleem van de patiënt. In dit geval zouden er altijd schadelijke gevolgen zijn. Het zou op zijn minst een vertraging kunnen betekenen bij het starten van een adequate interventie.