De kunst van het ademen

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat ademhaling een beslissende invloed heeft op emoties, geheugen en zelfbeheersing.
De kunst van het ademen
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 21 september, 2023

De kunst van het ademen is een integraal onderdeel van yoga of oosterse filosofieën. Toch toont de westerse wetenschap er nu ook belangstelling voor.

Verschillende onderzoeken hebben zelfs bewezen dat de ademhaling een directe invloed heeft op de hersenfunctie. Dit bepaalt op zijn beurt weer de kwaliteit van gedachten en emoties.

Je kunt zelf zien welke invloed de ademhaling heeft op je stemming. Je hoeft maar een paar keer diep in en uit te ademen om te beseffen dat dit zich binnen een paar minuten vertaalt in meer ontspanning en rust.

De wetenschap heeft dit feit niet over het hoofd gezien. Daarom heeft ze de taak op zich genomen om na te gaan hoe de manier waarop je ademt van invloed is op de manier waarop je denkt en je voelt. De kunst van het ademen betreft de meest geschikte manier om de lucht die je lichaam bereikt te beheren.

Gevoelens komen en gaan, als wolken in een winderige lucht. Bewust ademen is mijn anker .

Thich Nhat Hanh

.

Blije vrouw met haar ogen dicht

Baanbrekend onderzoek

Een groep onderzoekers van The Feinstein Institute for Medical Research in New York, onder leiding van Dr. José L. Herrero, publiceerde een artikel met de titel Breathing above the brainstem: volitional control and attentional modulation in humans (Engelse link). Het verscheen in het prestigieuze Journal of Neurophysiology.

De onderzoekers concludeerden dat het mogelijk is om via de ademhaling te werken aan aandacht, geheugen en emotionele controle. Ze namen zes deelnemers in dienst die leden aan epileptische aanvallen. Ze kregen allemaal elektroden geïmplanteerd om hun hersenactiviteit te controleren. Geen van hen had goed gereageerd op behandeling met conventionele medicijnen.

Dit onderzoek wordt als baanbrekend beschouwd omdat de gebruikte monitoringmethode (elektroden) veel betrouwbaarder is dan beelden die met traditionele technieken worden verkregen. Het onderzoek slaagde erin om te verifiëren dat bewust ademen veranderingen teweegbracht in de hersenen van de deelnemers.

De kunst van het ademen

Wetenschappers identificeerden twee basistypen ademhaling: automatisch en bewust. De eerste is degene die je gewoonlijk uitvoert. Interessant aan het onderzoek is dat de meeste mensen maar op 30 procent van hun werkelijke capaciteit ademen.

Mensen ademen meestal oppervlakkig en doen het slecht. Het gebeurt meestal op een oppervlakkige en geagiteerde manier.

Het lijkt erop dat baby’s de kunst van het ademhalen vanaf hun geboorte kennen. Ze ademen lang en diep in en uit en zuigen lucht de buik in. Met andere woorden, ze vertonen zowel een buikademhaling als een middenrifademhaling. Hierdoor kunnen ze op een meer adequate manier zuurstof opnemen.

Volwassenen daarentegen ademen met het bovenste deel van de borstkas en dit genereert lagere ademhalingsprestaties.

Hoewel ademhalen op zichzelf een onbewuste handeling is, heeft het een sterke invloed op je mentale toestand. Uit het onderzoek bleek dat wanneer je diep ademhaalt er veranderingen optreden in de hersenschors. Daarom betekent het leren van de kunst van het ademen een betere controle over wat er in je geest omgaat.

Vrouw in een veld met haar ogen dicht

Goed ademen

Yogi’s zijn meesters in de kunst van het ademen en je kunt veel van hen leren. Ze beweren dat de ademhaling een fundamentele factor is in de verbinding tussen lichaam en geest en dat het oefenen van bewust ademen de gezondheid kan verbeteren.

Je kunt correct leren ademen met één eenvoudige oefening. Je hoeft alleen maar vier seconden diep in te ademen en de lucht naar je buik te sturen. Dan moet je het twee seconden vasthouden en nog eens vier seconden uitademen. Je kunt controleren of de lucht je buik heeft bereikt door er een hand op te leggen.

Dit is geen natuurlijke manier van ademen, maar als je het vaak doet, helpt het je om langzamer en dieper te ademen. De kunst van het ademhalen komt volledig tot zijn recht als je de bewuste ademhaling oefent op momenten van grote stress of grote emotionele impact. Het kalmeert je en helpt je na verloop van tijd impulsief gedrag te vermijden.

De longen en de hersenen vormen een nauw verwant binomium. De kunst van het ademhalen draagt niet alleen bij aan een betere beheersing van je emoties en intellectuele vermogens, maar voorkomt ook ziekten zoals hoge bloeddruk, helpt slapeloosheid voorkomen en verbetert je spieractiviteit.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Dennison, P. E., & Dennison, G. E. (1997). Brain gym: aprendizaje de todo el cerebro. Ediciones Robinbook.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.