De emotionele effecten van anticonceptiepillen

Tot op heden is er geen wetenschappelijk bewijs dat anticonceptiepillen negatieve emotionele effecten hebben op alle vrouwen. Op sommige vrouwen hebben ze dat echter wel.

Veel vrouwen over de hele wereld hebben gemeld dat anticonceptiepillen negatieve emotionele effecten hebben. Het onderwerp is echter bijna anekdotisch geworden en er wordt zelfs gezegd dat het een mythe is.

Het meest problematische is dat, ondanks het feit dat veel vrouwen spreken over de negatieve emotionele effecten van de pil, er verschillende onderzoeken zijn verschenen met nogal verschillende conclusies. Sommigen beweren zelfs het tegendeel te bewijzen: dat de pil de stemming verbetert.

Aan de andere kant zijn er recentelijk ook verschillende onafhankelijke onderzoeken geweest die het eens lijken te zijn met degenen die spreken over negatieve emotionele effecten als gevolg van het regelmatig slikken van anticonceptiepillen. Toch is er voorlopig geen consensus hierover.

Onderzoek naar de negatieve emotionele effecten van anticonceptiepillen

Allereerst moeten we opmerken dat niet alle vrouwen melden dat ze last hebben of hebben gehad van negatieve emotionele effecten door het gebruik van de pil. De klachten zijn echter zo groot geworden dat sommige onderzoekers er rekening mee zijn gaan houden. Er zijn inderdaad minstens vier grote studies over dit onderwerp.

In 2003 is een onderzoek gedaan onder 658 vrouwen die regelmatig anticonceptiepillen slikten. De conclusie was dat er geen bewijs was dat de pillen hun stemming veranderden. Er was slechts een lichte toename van het ongemak bij mensen met een voorgeschiedenis van depressie.

In 2007 werd opnieuw een onderzoek uitgevoerd, dit keer in Australië. In deze studie werd een steekproef van 6.000 vrouwen benaderd en kwam tot een vergelijkbare conclusie als die van de studie uit 2003. Ze voegden er alleen aan toe dat vrouwen met een voorgeschiedenis van depressie een lichte toename van emotionele stress voelden, maar dat dit na verloop van tijd vervaagde.

Twee andere onderzoeken vonden plaats in respectievelijk 2011 en 2013 in Finland en de Verenigde Staten. Weer kwam men tot dezelfde conclusie. Er was geen bewijs dat hormonale anticonceptiva (Engelse link) tot negatieve emotionele effecten leidden. Toen ze verschenen, waren ze residuaal of onbeduidend.

De vragen

Hoewel alle genoemde onderzoeken tot dezelfde conclusie kwamen, is dit om een aantal redenen in twijfel getrokken. De eerste verwijst naar de moeilijkheid om stabiele parameters vast te stellen voor wat het idee van ‘welzijn’ inhoudt. De tweede betreft de omvang van de significantie van de onderzoeken.

Daarbij komt dat in alle uitgevoerde onderzoeken wordt vermeld dat het gebruik van orale anticonceptiva bij ‘de meerderheid’ van de vrouwen geen ongewenst emotioneel effect heeft. Dit betekent echter dat er een minderheid is die wel moeite heeft met het gebruik van dit type anticonceptiemiddel.

Op dezelfde manier roept dit een meer dan redelijke vraag op: aangezien anticonceptiva een verandering in hormonale cycli veroorzaken en hormonen de stemming beïnvloeden, zou het dan niet logisch zijn om te denken dat ze bij sommige mensen negatieve emotionele effecten genereren?

Ander gerelateerd onderzoek

Professor Angelica Linden Hirschberg, van het Karolinska Instituut in Zweden, voerde met de steun van de Stockholm School of Economics een onderzoek uit met een andere methode. Hun doel was om vast te stellen of er enig bewijs was van een verband tussen het nemen van anticonceptiepillen en het fysieke of mentale welzijn van vrouwen.

Hiervoor zijn ze gestart met een groep van 380 vrijwilligers, allemaal tussen de 24 en 35 jaar oud. Ze werden aanvankelijk geëvalueerd en vervolgens, buiten het medeweten van hen, in twee groepen verdeeld.

De ene groep kreeg klassieke orale anticonceptiva, terwijl de andere groep een placebo kreeg. Aan het einde van het onderzoek meldden degenen die anticonceptiva hadden gebruikt, minder zelfbeheersing, energie en een slechter humeur.

Aan de andere kant verscheen er een artikel in het tijdschrift Frontiers in Neuroscience, waarin ze een ander onderzoek bespraken. Ze volgden 42 vrouwen op die de pil slikten en 53 vrouwen die dat niet deden.

Ze werden vervolgens allemaal getest om te bepalen of ze complexe gezichtsuitdrukkingen herkenden. Degenen die de pil slikten waren gemiddeld tien procent minder nauwkeurig.

Wetenschappers zijn het erover eens dat er nog veel te onderzoeken valt. Voor nu is het belangrijkste om dit debat te herzien, zodat vrouwen die de pil willen gebruiken, voldoende bewijs beschikbaar hebben om hun beslissing te ondersteunen. Het is ook belangrijk dat ze alternatieve methoden tot hun beschikking hebben als ze denken dat de anticonceptiepil hen schade berokkent.