Het belang van fysieke genegenheid bij kinderen en volwassenen

Vaak onderschatten we het belang van lichamelijke interactie met diegenen die we liefkozen en van wie we houden. We gaan ervan uit dat fysiek contact niet noodzakelijk is. Onze dagelijkse banden met anderen worden gereduceerd tot woorden en oogcontact. En op deze manier profiteren we niet eens van de fysieke affectie die we van hen zouden kunnen ontvangen.

Onze behoefte om onze persoonlijke grenzen te allen tijden aan te geven en te bewaken zorgt ervoor dat we langzaam maar zeker onze mate van lichamelijke affectie verminderen. Daarentegen uiten we ons minimaal en sociaal wenselijk, een onlogisch gebruik dat ons steeds ongemakkelijker maakt of dat ons met een leeg gevoel achterlaat door een gebrek aan authenticiteit.

Als we op deze manier met fysiek contact omgaan, vergeten we hoe belangrijk dit contact is voor het welzijn van onze lichamelijke, emotionele en geestelijke gezondheid. Het aanraken van een ander persoon geeft ons de mogelijkheid om belangrijke boodschappen over te brengen die woorden of daden niet laten zien.

Lichamelijke genegenheid is niet alleen voor kinderen

In de laatste paar decennia is er veel gesproken en onderzocht over het belang van lichamelijke genegenheid voor de fysieke en emotionele ontwikkeling van baby’s en kinderen. Verschillende studies en ervaringen bevestigen de theorie dat jonge kinderen contact en liefkozingen nodig hebben om te groeien en zich op een gezonde manier te kunnen ontwikkelen.

Maar het belang van lichamelijke genegenheid is niet alleen een essentieel onderdeel voor de ontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk voor de aanpassing van mensen gedurende hun hele leven. Mensen vertonen iets wat sociaal wenselijk gedrag genoemd wordt.

Sociaal wenselijk gedrag is een vrijwillige handeling waarvan een andere persoon profiteert. Vanuit een evolutionair perspectief overleven sociale groepen door deel te nemen aan daden van vertrouwen en samenwerkingen om zo te kunnen handelen op een wederzijdse en altruïstische manier waarvan iedereen profiteert. Dit is waarom fysiek contact een cruciaal onderdeel uitmaakt van het proces van sociaal wenselijk gedrag.

Verschillende studies tonen aan dat huid-op-huid-contact en warmte kan bijdragen aan gewichtstoename in premature baby’s en dat aanrakingen complexe emoties zoals empathie en waardering kunnen overbrengen.

Ook is er aangetoond dat het simpelweg aanraken van iemand de cognitieve en emotionele ontwikkeling bevordert, en de kans op het ontwikkelen van depressie of Alzheimer kan voorkomen of vertragen. Genegen aangeraakt worden kan, op welke leeftijd dan ook, zelfs helpen om het immuunsysteem te versterken.

Fysiek contact met kinderen

Lichamelijke genegenheid tonen naar kinderen toe is iets wat normaliter natuurlijk voor ons is, vooral als de kinderen jong zijn. De hulpeloze aard van kinderen zorgt ervoor dat ouders en familieleden de behoefte hebben ze te beschermen en te omarmen.

Het is belangrijk om kinderen bloot te stellen aan fysiek contact, door bijvoorbeeld hun handje vast te houden, hen door hun haar te strelen, met ze te knuffelen en ze kusjes te geven. Dit is helemaal niet hetzelfde als je kinderen verwennen, hoe oud ze ook moge zijn, maar werkt eigenlijk juist op de tegenovergestelde manier. Deze intimiteit komt beide partijen ten goede en versterkte de relatie tussen hen.

Na verloop van tijd is het makkelijk om het belang en de noodzaak van deze gebaren te vergeten, maar kinderen hebben dan nog steeds deze aandacht nodig. En zelfs als kinderen deze gebaren lijken te weigeren, zullen ze ze nog steeds waarderen. Misschien hebben ze op een andere manier behoefte aan fysiek contact, minder kinderlijk of minder opvallend; misschien in het privé en niet openlijk.

Lichamelijk contact met je partner en andere volwassenen

De fysieke intimiteit tussen jou en je partner en de genegenheid jegens familieleden en goede vrienden is ook iets waar we meer bij stil moeten staan. Het gaat er niet alleen om dat we laten zien hoe erg we ons op ons gemak voelen bij de mensen die het dichtst bij ons staan, maar ook dat we emoties proberen over te brengen die verder gaan dan wat verbaal kan worden gecommuniceerd.

Onze seksuele gezondheid is uiterst belangrijk, maar in vele culturen wordt zulk contact in sommige gevallen als taboe gezien. Helaas kan het idee dat geslachtsgemeenschap en fysiek contact alleen zouden moeten worden gebruikt voor voortplanting juist disfunctie en schade veroorzaken. Het belemmert de natuurlijke ontwikkeling van seksueel verlangen en de lichamelijke behoefte aan intimiteit.

Onderzoeken zeggen hierover dat het accepteren van seksuele uitingen onder volwassenen vele gezondheidsvoordelen heeft. Het ervaren van seksueel plezier door een vrije connectie en het delen van lichamelijke intimiteit is niet alleen belangrijk voor onze emotionele, psychologische en fysieke ontwikkeling.

Dwing kinderen niet om fysiek contact te behouden

Kinderen zouden niet gedwongen moeten worden om iemand te knuffelen of te kussen, zelfs als het om een familielid gaat. Er zou hen geleerd moeten worden om hun lichamelijke autonomie te behouden, de grens aan te geven en af te dwingen. Op deze manier kunnen ze vertrouwensbanden opbouwen waar lichamelijk contact ontstaat uit onderlinge instemming en affectie, in plaats van dwang.

Als we kinderen dwingen om iemand een kus te geven of om er een te ontvangen die ze niet willen dan ontnemen we ze de wapens om zichzelf te verdedigen tegen seksueel misbruik door een volwassene. Bovendien leren we hen om te liegen over hun gevoelens en ontnemen we hen de kans om te leren hoe ze affectie kunnen tonen naar anderen.

Kinderen zouden al over hun lichaam moeten leren zodra ze de vaardigheden hebben om het te begrijpen, wat vaak eerder is dan de meeste mensen denken. Het is onze taak en verantwoordelijkheid om hen fysieke zelfbeschikking aan te leren, om hen te helpen voor hun eigen lichaam te zorgen en om hen te begeleiden in hun transitie naar onafhankelijkheid. Dit is waarom het van cruciaal belang is om kinderen te leren over hun lichaam, over wat gepast is en wat niet.