Anderen respecteren betekent leren luisteren
Weinig ethische, sociale en zelfs morele waarden zijn zo belangrijk als leren anderen te respecteren. We leven echter in het soort wereld waarin er een tekort is aan mensen die geloven dat respect verdiend moet worden. Deze mensen verdedigen het alsof het een onaantastbaar recht is en we het allemaal bezittend in de wereld komen.
In feite is respect het krachtigste ingrediënt voor een gelukkig leven. Want wie zichzelf en anderen leert respecteren is in staat een volwaardiger, meer empathisch en zinvol samenleven vorm te geven.
Niettemin, zoals Albert Camus, de beroemde Franse romanschrijver, filosoof en journalist zei, hebben we een soort maatschappij geschapen waar alleen het soort respect dat op angst berust tot overmaat overheerst.
Met andere woorden, we respecteren degene die macht heeft omdat hij boven ons staat en we bang zijn voor de gevolgen als we hem tarten. Deze realiteit, gevoegd bij vele andere, betekent dat we het werkwoord respect niet adequaat vervoegen.
We maken fouten, emotionele spelfouten die onze relaties beïnvloeden, fouten die afstand scheppen en het moeilijk maken om een authentieke cultuur van respect op te bouwen. Maar respect vergemakkelijken en deze belangrijke sociale en psychologische dimensie van de grond af leren oprichten, vereist dat we onszelf trainen. We moeten vooral leren luisteren.
“Briljant zijn is geen grote prestatie als je niets respecteert.”
Anderen respecteren betekent leren luisteren
Er wordt vaak gezegd dat er twee elementen zijn in respect. Het eerste is het moment waarop je de ander waardeert en zichtbaarheid geeft, en het tweede is wanneer hij/zij dat wederkerig doet. We gaan er een derde element aan toevoegen dat niet minder belangrijk is. Dit is respect voor jezelf. Het houdt in dat je begrijpt dat jezelf waarderen essentieel is om anderen te kunnen waarderen.
Eigenwaarde is de sleutel tot je welzijn en vergemakkelijkt ook je sociale relaties. Als je je goed voelt over jezelf en jezelf respecteert, ga je met meer succes met anderen om.
Martin Seligman, een pionier in de studie van de positieve psychologie, geeft in dit verband echter een interessante waarschuwing. Hij beweert dat een te hoog gevoel van eigenwaarde leidt tot narcisme, en tot een verheerlijking van het zelf waarbij de verleiding ontstaat om over de rechten van anderen heen te stappen.
Guy Bodenmann, psycholoog en hoogleraar aan de Universiteit van Zürich, voegt aan dit idee nog een element toe. In een interessante studie (Engelse link) uit 2018 wezen hij en zijn collega’s erop dat de hoeksteen voor het respecteren van anderen bestaat uit weten hoe te luisteren.
Bovendien wordt de vaardigheid van actief luisteren meestal uitgevoerd door iemand met een gezond gevoel van eigenwaarde en een aangepast niveau van empathie.
Luisteren om te begrijpen want begrijpen betekent respecteren
Luisteren om te begrijpen, en niet om te reageren, is de perfecte formule voor communicatie. Helaas gebeurt dat in werkelijkheid veel minder vaak dan wenselijk zou zijn. Desalniettemin begint de competentie om te weten hoe je anderen kunt respecteren altijd met bejegening en communicatie. In feite is het de basis van elke gezonde relatie.
Als een van de volgende dingen gebeurt, betekent dat dat de ander je niet respecteert.
- Ze luisteren niet naar je.
- Ze tonen geen belangstelling voor je.
- Hun houding is onbuigzaam. Ze letten bijvoorbeeld niet op je redenering en werpen een barrière op nog voor je gesproken hebt.
- Ze luisteren naar je maar handelen er niet naar. Ook houden ze geen rekening met wat je gezegd hebt en wat je behoeften zijn.
Respect betekent het aanvaarden van de eigenheid van de ander
Als je je kind respect bijbrengt, beperk je je meestal tot vertellen wat ze niet mogen doen. Bijvoorbeeld, ze mogen niet slaan, dingen van anderen afpakken, schreeuwen, duwen, enz.
Dit kan betekenen dat er in de geest van je kind een overdaad aan verboden is, van “Doe dit niet” en “Doe dat niet.” Het meest aangewezen zou zijn om echt vroeg vast te stellen wat er gedaan moet worden, waar respect uit bestaat, en hoe het toegepast wordt.
- Respect betekent zichtbaarheid geven aan de ander en beseffen dat iedereen anders, uniek en uitzonderlijk is. Sterker nog, verschillen aanvaarden is de sleutel tot welzijn.
- Respect betekent weten hoe je moet communiceren. Daartoe moet een kind zo snel mogelijk leren luisteren, observeren, en geduldig en empathisch contact maken met wie er ook maar voor hem staat.
Het lijkt allemaal nogal eenvoudig en voor de hand liggend. Maar in onze volwassen wereld zijn er nog steeds velen die koste wat kost hun gelijk willen halen en spreken zonder enig begrip. Deze mensen eisen, om gerespecteerd te worden, eerst zelf gerespecteerd te worden.
Of, ze respecteren alleen zichzelf en zien zichzelf als superieur aan anderen, waarbij ze hun rechten, eigenwaarde en waardigheid schenden. Onnodig te zeggen dat dit soort gedrag koste wat kost vermeden moet worden. Bedenk verder altijd dat de cultuur van respect de basis is van welzijn en geluk.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Bodenmann, G. (2018) The Power of Listening: Lending an Ear to the Partner During Dyadic Coping Conversations. Journal of Family Psychology 32(6) ·DOI: 10.1037/fam0000421
