Affective computing: robots met empathie
Affective computing is een nieuw onderzoeksgebied dat ontstaan is uit de kruising van verschillende klassieke disciplines. Natuurlijk heeft het te maken met informatica, maar ook met psychologie en sociologie, naast andere gebieden. Eenvoudig gezegd heeft affective computing een buitengewoon ambitieus doel: machines empathie te laten vertonen, of zich tenminste te laten gedragen alsof ze die bezitten.
Affective computing heeft tot doel menselijke emoties op te sporen, te registreren, en te begrijpen. Het doel is emoties te vertalen in berekenbare termen en technologie te ontwikkelen die in staat is ons te helpen. Dit dankzij een meer geavanceerde symbiose met het menselijke ecosysteem.
Affective computing werd voor het eerst genoemd in 1995. Vandaag zien we het op computers, mobiele telefoons, en soortgelijke toestellen. Inderdaad, alleen al het feit dat een computer iets vraagt en de gebruiker de mogelijkheid geeft de te volgen weg te kiezen is een materialisatie van een element van empathie
“Robots zullen ons voedsel oogsten, koken en opdienen. Ze zullen in onze fabrieken werken, onze auto’s besturen en onze honden uitlaten. Of je het leuk vindt of niet, het tijdperk van de arbeid loopt ten einde .”
-Gray Scott-
Affective computing
De eerste die het over affective computing had was Dr. Rosalind Picard, directeur van de Affective Computer Group van het Media Lab van MIT. In 1995 publiceerde ze een artikel in het tijdschrift Wired over het onderwerp.
De tekst nam men echter niet bijzonder serieus. Dat kwam omdat de computerwereld meer bezig was met het vergroten van de kracht van machines dan met hun vermogen om emoties te begrijpen.
Niettemin veranderde de situatie in de loop van de tijd. Meervoudige vooruitgang toonde aan dat het niet voldoende was om apparaten te maken die alleen maar veel functies konden uitvoeren. Het was ook belangrijk dat de gebruikers van deze apparaten ze zich konden toe-eigenen en in hun leven opnemen zonder het gevoel te krijgen dat ze ‘iets vreemds’ deden.
Bijgevolg zijn er verbeteringen aangebracht aan machines (Spaanse link) zodat ze nu steeds beter in staat zijn menselijke emoties te detecteren en te interpreteren. Het is niet zo dat ze affectiviteit begrijpen, in de strikte zin van het woord. In werkelijkheid hebben ze het vermogen om de aanwezigheid van gevoelens bij mensen te ‘lezen’. Daarnaast kunnen ze er rekening mee te houden voor ze actie ondernemen.
Het belang van empathie
Tegenwoordig gebruikt men apparaten voor veel functies die ze vroeger niet vervulden. Zo wordt een toestel of een digitale ruimte vaak gebruikt om de eerste klachten van klanten te behandelen. Deze toestellen en programma’s hebben het vermogen de gebruiker te begeleiden tot hij een antwoord op zijn behoeften vindt of is doorverwezen naar een mens.
Dit is een eenvoudige functie waarbij gebruik gemaakt wordt van affectieve berekening. Vaak zijn deze toepassingen in staat de verwarring van de gebruiker op te sporen.
Hij kan dan alternatieven aanbieden om te verduidelijken wat hij wil vragen. Dat geldt ook voor de nodige stappen die hij kan zetten om te bereiken wat hij wil. Andere meer gesofisticeerde toestellen of toepassingen doen hetzelfde op grotere schaal.
Er is ook grote vooruitgang geboekt in de robotica. Men doet zelfs al lang proeven met robots om zieke mensen of kinderen te verzorgen. Er zijn ook prototypes om huishoudelijk werk te doen en zelfs om gezelschap te verschaffen. Dat gezegd hebbende, wil het allemaal goed werken, dan moet er wel rekening gehouden worden met de menselijke subjectiviteit.
Biometrie
Hoe werkt het principe van affective computing? Tot nu toe vangen de machines bepaalde fysiologische signalen op en reageren daarop. Als mensen zenden we bepaalde signalen uit als we bepaalde emoties ervaren. Andere mensen nemen ze waar, maar zijn zich daar misschien niet van bewust. Een machine kan ze echter direct waarnemen.
De toestellen gebruiken sensoren van verschillende soorten. Zo zal een camera gezichtsuitdrukkingen kunnen registreren en verwerken wat erachter schuilgaat. Naar gezichtsuitdrukkingen is inderdaad intensief onderzoek gedaan binnen het gebied van affective computing. Gebaren worden geïnterpreteerd en er wordt dienovereenkomstig op gereageerd.
Bovendien zijn er toestellen die de gemoedstoestand van een bestuurder op de weg meten. Ze leggen hart- en ademfrequentie vast, de druk die de chauffeur op het stuurwiel uitoefent, gezichtsuitdrukkingen, enz. Daarmee kunnen ze boodschappen sturen om stress te verminderen. Bijvoorbeeld door bepaalde muziek of een bepaalde route voor te stellen.
Deze stijl zal zich uiteindelijk opdringen aan de machines waarmee we in wisselwerking staan. Ze zullen steeds meer ’empathie’ hebben, wat essentieel is op gebieden als gezondheid. Dat gezegd hebbende, weten we allemaal dat het een geprogrammeerde reactie is en geen natuurlijke, zoals het soort dat een ander mens ons zou kunnen geven. Zal het genoeg zijn?
Uitgelichte afbeelding met dank aan: MikeDotta / Shutterstock.com
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Baldassarri Santalucía, S. (2016). Computación afectiva: tecnología y emociones para mejorar la experiencia del usuario. Bit & Byte, 2.
- Bosquez, V., Sanz, C., Baldassarri, S., Ribadeneira, E., Valencia, G., Barragan, R., … & Camacho-Castillo, L. A. (2018). La Computación Afectiva: emociones, tecnologías y su relación con la educación virtual. Revista de Investigación Talentos, 5(1), 94-103.
- Serratosa, F. (2008). La biometría para la identificación de las personas. Universitat Oberta de Catalunya, 8-20.
