We zijn niet geboren met een hekel aan ons lichaam
Hoe voel je je als je in de spiegel kijkt? Vind je het leuk wat je ziet? Accepteer je je lichaam of zou je willen dat je het kon veranderen, zoals een jurk uittrekken en een mooiere aantrekken?
Het is zelfs zo dat velen van ons hun hele leven lang een complexe haat-liefdeverhouding onderhouden met ons fysieke uiterlijk. We zouden onszelf graag meer accepteren en meer van onszelf houden, maar dat gebeurt niet altijd.
Ze zeggen dat ons lichaam verhalen vertelt, verhalen over veranderingen en ervaringen die diepgewortelde effecten op ons hebben. Het is echter niet altijd gemakkelijk om de beelden van onszelf die door onze mobiele telefooncamera’s zijn vastgelegd te respecteren.
Sterker nog, we camoufleren ze vaak met filters om te voldoen aan de schoonheidscanon die de huidige maatschappij ons oplegt. Dit vervaagt onze individualiteit en de ervaringen die in alle verschillende nuances van ons lichaam staan geschreven.
We leven in een maatschappij die wil dat we allemaal gelijk zijn. Daarom boezemt ze hardnekkige schaamte in bij diegenen die, bij het zien van hun spiegelbeeld, zichzelf als anders en zelfs gebrekkig zien.
Het beangstigende is dat dit al heel vroeg in het leven gebeurt. Zo erg zelfs, dat volgens een verhaal dat onlangs in The Guardian (Engelse link), drie van de vier kinderen onder de 12 zich schamen voor hun lichaam.
Wat is er aan de hand? Waarom gaan we van jongs af aan zulke destructieve relaties aan met ons lichaam?
We leven in een maatschappij waarin fenomenen als body shaming (iemand beschimpen om zijn of haar fysieke verschijning) een vorm van dagelijkse pesterijen zijn geworden, vooral op sociale media.
We worden niet geboren met een hekel aan ons lichaam, dus waar komen deze gevoelens vandaan?
Soms behandelen we ons lichaam op dezelfde manier als we onze geest behandelen: met negatieve oordelen en disfunctionele gedachten. Van al onze relaties zijn die met onze fysieke beelden de meest complexe. In dit opzicht ervaren we vaak ups en downs.
Als gevolg daarvan houden we soms van ons lichaam en op andere momenten hebben we er een hekel aan. Soms haten we bijvoorbeeld ons haar, de vorm van onze neus en de cellulitis op onze heupen. Of we vinden onszelf te lang of te kort, te dik of te dun. Het is ons uiterlijk dat ons aan de wereld voorstelt. Maar soms voelen we ons niet eens waardig om onszelf te laten zien.
Niemand van ons wordt geboren met een hekel aan ons lichaam. Onze opvoeding en cultuur bouwen deze zelfafwijzing op.
Uit een Brits onderzoek (Engelse link) uit 2016 bleek bijvoorbeeld dat 47 procent van de meisjes tussen de 11 en 21 jaar zich ongemakkelijk voelde met hun uiterlijk. Dit beperkte veel van hun sociale situaties. Het is geen verrassing dat dit soort percepties en overtuigingen een ernstige invloed hebben op de geestelijke gezondheid.
Onderzoek (Engelse link) van de Deakin University (Australië) laat zien hoe een vertekend lichaamsbeeld ontstaat bij kinderen tussen de zes en elf jaar. Bovendien vertaalt dit zich vaak in vroege eetstoornissen. Wat gaat er mis? Waarom ontwikkelen kinderen deze gevoelens van afwijzing van hun lichaam?
De manier waarop anderen ons lichaam beschrijven of beoordelen is nooit onschuldig. In feite kunnen ze de ideeën die we van onszelf hebben al op zeer jonge leeftijd vormen.
Opvoeding en familieverhalen
“Emma is mollig, net als haar tante en oma.” “Peter is net als zijn broer, klein en dun als een hark.” Zodra we op de wereld komen, worden we omringd door mensen die beschrijven hoe we eruit zien. We moeten echter onthouden dat elk woord een waardeoordeel bevat. Het is inderdaad door deze eerste zinnen dat ons zelfbeeld wordt opgebouwd.
Onze families voeden ons niet alleen op. Hun opmerkingen vormen ons door middel van verhalen die we internaliseren om onze eigen beelden op te bouwen. Maar deze opmerkingen zijn niet altijd gunstig.
De maatschappij en schoonheidsidealen
De schoonheidsidealen van mannen en vrouwen veranderden in de jaren zestig en begin jaren zeventig (Agarwal & Banerjee, 2018). Plotseling werd slankheid geprezen. Rondingen verdwenen en vrouwen werden aangespoord om bijna onmogelijke figuren te kweken. Iets soortgelijks gebeurde bij mannen. Vanaf dat moment werden lange en gespierde jonge mannen als ideaal gezien.
Deze stereotype modellen zijn geïntegreerd in de wereld van film, mode en reclame. Ze hebben ons er van jongs af aan van overtuigd dat schoonheid in deze vormen schuilt. Helaas zorgt deze lichamelijke homogeniteit ervoor dat we op een bepaald moment in onze kindertijd in onze spiegels kijken en ontdekken dat we gebrekkig zijn.
Sociale vergelijking is een natuurlijke impuls in de mens. We vergelijken onszelf om in te schatten waarin we verschillen en op anderen lijken. We maken ons zorgen als we onszelf als anders zien. Gelijkenis bevordert sociale integratie en daar verlangen we al naar sinds we ons kunnen herinneren.
Sociale media en digitale cultuur
Niemand van ons wordt geboren met een hekel aan ons lichaam. We leren het lichaam slecht te behandelen en ons ervan los te maken omdat ons geleerd wordt dat ons lichaam gebrekkig is. Van ons allemaal hebben adolescenten de slechtste relatie met hun lichaam.
Tegenwoordig ontwikkelen deze jongeren hun identiteit en de manier waarop ze de wereld zien op sociale media. Elke keer als ze op dit platform verschijnen om zichzelf te vermaken, te socialiseren of informatie te zoeken, komen ze in aanraking met sterk vervormde visies op de werkelijkheid.
De getoonde schoonheidsidealen zijn compleet onrealistisch. Maar dat weerhoudt hen er niet van om talloze pogingen te doen om deze esthetische normen te bereiken.
Alsof dat nog niet genoeg is, worden degenen die ze niet bereiken vaak sociale paria’s en worden ze hard aangepakt (body shaming). Bovendien kan de frustratie van het niet bezitten van een zogenaamd ideaal uiterlijk leiden tot zelfbeschadiging en eetstoornissen.
Hoe je je lichaam kunt respecteren
Zoals we al hebben gezegd, wordt niemand van ons geboren met een hekel aan zijn lichaam. Het zijn de maatschappij, opvoeding en cultuur die ons doen geloven dat we onvolmaakt zijn.
Het is ook duidelijk dat het haten van de beelden in onze spiegels betekent dat we onszelf als persoon haten, onszelf ontkennen en denken dat we bepaalde dingen niet verdienen. Dit geeft ons een extreem ongemakkelijk gevoel.
Maar ons lichaam is ons huis en we moeten ervoor zorgen en het respecteren als we ons mentaal sterk willen voelen. De maatschappij is ongastvrij, veroordelend en wreed. Ze laat ons in de steek en valideert de schadelijke boodschappen die we ontvangen. We moeten bondgenootschappen met onszelf sluiten om veilig vooruit te komen en ons elke droom en elk vitaal doel waardig te voelen.
Hier is wat advies als je wilt weten hoe je je lichaam kunt gaan accepteren.
Respecteer je lichaam
Iedereen heeft bepaalde gebreken en nuances die ze niet mooi vinden aan hun lichaam, maar dat betekent niet dat we onszelf moeten afwijzen. Het is dus prima als je je oren die volgens jou te veel uitsteken of de cellulitis op je dijen niet mooi vindt. Waarom zou je ze niet gewoon accepteren? Accepteren dat je lichaam niet perfect is, zal je gevoelens van stress en zelfkritiek verminderen.
Erken het nut van je lichaam
Stop even en denk na. Weet je hoeveel dingen je met je lichaam kunt doen? Je kunt lopen en gaan en staan waar je wilt. Je kunt dansen, knuffelen, bewegen, werken, voelen… In feite zou het leven niet mogelijk zijn zonder dat fysieke omhulsel dat je in staat stelt om te genieten en eindeloos veel taken uit te voeren.
Oefen zelfzorg en trakteer jezelf op momenten van welzijn
Misschien heb je, dankzij je zorgen over je lichaam, lange tijd niet van jezelf genoten. Het is tijd om daar verandering in te brengen. Maak een eenzame wandeling, ga winkelen, trek een jurk aan waarin je je goed voelt, ontspan… Je lichaam is er niet alleen, het is bedoeld om van het leven te genieten.
Kies je vrienden verstandig en oefen kritisch denken
De mensen om je heen zouden je een gezond lichaamsbeeld model moeten geven. Vermijd mensen die geobsedeerd zijn door hun lichaamsbouw of je beoordelen op jouw lichaamsbouw en mensen die verwrongen schoonheidsidealen steunen. Je moet ook kritisch denken ontwikkelen. Dit zal je helpen begrijpen dat niet alles wat op sociale media verschijnt overeenkomt met de werkelijkheid.
Tot slot moet je begrijpen dat het digitale universum wordt bestuurd door algoritmen, niet door ethische principes en gezonde waarden. Niemand van ons wordt geboren met een hekel aan zijn lichaam. Maar helaas groeien velen van ons op met een gevoel van schaamte en onzekerheid over hoe we eruit zien.
Dit suggereert dat we als maatschappij iets heel verkeerd doen. Het is hoog tijd dat we dat corrigeren.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Agarwal, T. & Banerjee, A. 2018). Body shaming and social anxiety: Assessing gender differences. The Learning Curve, 7, 72-75. Retrieved from https://pdfs.semanticscholar.org/e332/9c7e98abe100397aa879bacba0c261668….
- Brewis AA, Bruening M. Weight Shame, Social Connection, and Depressive Symptoms in Late Adolescence. Int J Environ Res Public Health. 2018 May 1;15(5):891. doi: 10.3390/ijerph15050891. PMID: 29723962; PMCID: PMC5981930.
- Schlüter, Constanze & Kraag, Gerda & Schmidt, Jennifer. (2021). Body Shaming: an Exploratory Study on its Definition and Classification. International Journal of Bullying Prevention. 10.1007/s42380-021-00109-3.
- Ricciardelli LA, McCabe MP. Children’s body image concerns and eating disturbance: a review of the literature. Clin Psychol Rev. 2001 Apr;21(3):325-44. doi: 10.1016/s0272-7358(99)00051-3. PMID: 11288604.
- León MP, González-Martí I, Contreras-Jordán OR. What Do Children Think of Their Perceived and Ideal Bodies? Understandings of Body Image at Early Ages: A Mixed Study. Int J Environ Res Public Health. 2021 May 3;18(9):4871. doi: 10.3390/ijerph18094871. PMID: 34063636; PMCID: PMC8125761.