Wat is een hersenaneurysma precies?

10 op 10.000 mensen kunnen last hebben van een hersenaneurysma in hun leven. Hoewel het asymptomatisch is, heeft deze vasculaire aandoening een aantal risicofactoren die je in gedachten moet houden.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Een hersenaneurysma is een verwijding van een hersenslagaderwand. Het meest uitdagende aspect van deze vasculaire aandoeningen is dat ze meestal geen symptomen vertonen.

Beetje bij beetje en zonder dat de betrokkene het merkt, groeit dit gebied uit tot een bult die uiteindelijk kan barsten. Als je in zo’n geval niet snel handelt, kunnen de gevolgen fataal zijn.

De meesten van jullie kennen misschien wel een persoon die in deze delicate situatie verkeert. Er zijn mensen die dankzij de vroegtijdige opsporing hebben geprofiteerd van een snelle interventie. Een klassiek voorbeeld van een dergelijke ingreep is embolisatie.

Mensen die geholpen worden door vroegtijdige opsporing kunnen hun normale leven zonder noemenswaardige gevolgen voortzetten. Andere patiënten moeten daarentegen leven met de gevolgen van een gescheurd aneurysma.

Wat het geval ook is, er is één deel informatie dat je niet mag vergeten. Dit is een aandoening die meestal het meest voorkomt bij mensen tussen de leeftijd van 40 en 65 jaar.

Toch kan het ook jongeren en zelfs kinderen treffen. Soms kunnen bepaalde genetische problemen of arterioveneuze misvormingen leiden tot deze gevaarlijke slagaderlijke veranderingen in de hersenen.

Hersenaneurysma’s kunnen iedereen, ongeacht de leeftijd, treffen. Ze komen echter vaker voor bij mensen die ouder zijn dan 40 jaar. Ze hebben daarnaast ook de neiging om meer vrouwen dan mannen te treffen.

Wat is een hersenaneurysma?

Een hersenaneurysma is een vasculaire verandering die in een slagader of een ader in de hersenen kan verschijnen. De bloedstroom hoopt zich op in een segment en dit leidt uiteindelijk tot een bloedvatverwijding. Dit vat zet dan uit in de vorm van een bubbel.

Een onderzoek uitgevoerd door de afdeling chirurgie van het College of Medicine van de Universiteit van Oklahoma legt uit dat bijna 85% van de aneurysma’s zich op bijna dezelfde plaats bevinden. Ze bevinden zich meestal direct aan de basis van de hersenen. Dit is precies de locatie van de cirkel van Willis.

Afhankelijk van de vorm, grootte en locatie is het mogelijk om drie soorten hersenaneurysma’s te onderscheiden:

• Sacculaire aneurysma’s. Verschijnen op slagaderwanden. Ze zijn niet aangeboren en ontwikkelen zich gedurende je hele leven. Dit zijn de meestvoorkomende types.
• Fusiforme aneurysma’s. Deze zijn veel moeilijker op te sporen en te behandelen. In plaats van de vorm van een luchtbel, hebben ze de neiging om een groot deel van de hersenslagader aan te tasten, wat trombose veroorzaakt.
• Desiccante aneurysma’s. Deze typologie komt minder vaak voor en treft jongeren. Ze kunnen worden veroorzaakt door onder andere erfelijke problemen, infecties, artritis, fibromusculaire dysplasie en atherosclerose.

Wat zijn de symptomen van een hersenaneurysma?

Zoals we in het begin hebben aangegeven, is het gebruikelijk dat een hersenaneurysma asymptomatisch is. Er zullen zich echter wel enkele symptomen voordoen als ze scheuren. Dan moet je snel handelen. Houd de volgende symptomen in gedachten:

• Plotselinge ernstige hoofdpijn. Veel mensen beschrijven het als de ergste migraine van hun leven. Het is intens en verlammend, waardoor stijfheid in de nek, traanvorming in een oog, en zelfs verlamming in een oog.
• Ook braken en duizeligheid komen vaak voor.
• Tevens is er een gevoeligheid voor licht.
• Men heeft moeite met de coördinatie en beweging.
• Ook heeft men moeite met helder denken.
• Er kunnen spreekstoornissen (afasie) ontstaan.
• Soms verliest men het bewustzijn.

De diagnose van een hersenaneurysma

Artsen hebben verschillende schalen om de ernst van een hersenaneurysma te beoordelen. De meest voorkomende zijn de Glasgow-schaal (als de persoon het bewustzijn heeft verloren) en de Hunt and Hess-schaal. In het laatste geval zal de arts het volgende beoordelen:

• mate van hoofdpijn en stijfheid van de nek
• slaperigheid en mate van mentale verwarring
• verschijning van hemiparese (verlamming aan één kant van het gezicht of lichaam) of het ontbreken daarvan
• een coma, de meest ernstige toestand en de slechtste prognose

Als je een familiegeschiedenis van de aandoening hebt, raden deskundigen aan om controles en diagnostische onderzoeken te laten uitvoeren. De meest gebruikelijke manier om een hersenaneurysma te identificeren voordat het barst is door middel van de volgende:

• CT-scan
• hersenangiografie

Aan de andere kant is er goed nieuws over deze aandoening. Er zijn veel mensen die door het leven gaan zonder ooit te weten dat ze een hersenaneurysma hebben. Met andere woorden, niet al deze  gevallen van de aandoening eindigen in een breuk. De kans is niet erg groot. Toch is er altijd een risico dat het kan gebeuren.

Behandeling

Bij de behandeling van een hersenaneurysma moet je rekening houden met veel factoren. De eerste is om te overwegen of het al gescheurd is of niet.

Dan zijn er de grootte van het aneurysma, de locatie, de leeftijd van de patiënt, en of de patiënt andere neurologische aandoeningen heeft om rekening mee te houden. Toch is het goede nieuws dat wanneer een arts de aandoening vroegtijdig heeft ontdekt, de behandelingen effectief kan zijn.

Bovendien is de operatie die nodig is om de aandoening te behandelen meestal niet erg moeilijk. Een endovasculaire aanpak is vaak voldoende. Hieronder bespreken we de meestvoorkomende types.

Endovasculaire embolisatie

Deze procedure bestaat uit het inbrengen van een kleine katheter door de lies van de patiënt en het volgen van de hersenslagader tot in de hersenen. Eenmaal daar blokkeert de chirurg het aneurysma. De chirurg zal hiervoor stents gebruiken, dat zijn apparaten die deze pathologieën controleren en kanaliseren.

Een cerebrale bypass

Een cerebrale bypass vereist dat de patiënt tussen drie en vijf dagen in het ziekenhuis verblijft. Bij deze ingreep is de ingreep iets ingewikkelder dan de embolisatie. Dat komt omdat er een kleine craniotomie nodig is om die bypass uit te voeren. Het einddoel is dat de bypass de abnormale bloedstroom naar die ader of slagader regelt en vermindert.

Chirurgische blokkadeprocedure

Ten slotte kunnen de artsen in de ernstigste gevallen kiezen voor een ingreep waarbij een incisie in de schedel wordt gemaakt. De toegangstijd is echter kort en de ingreep is eenvoudig. Er worden een aantal titanium apparaten ingebracht om het aneurysma te kanaliseren en te behandelen.

Wat het geval ook is, al deze behandelingen zijn zeer effectief als het aneurysma niet gescheurd is. Het is duidelijk dat je niet altijd zoveel geluk hebt. Je bent je misschien niet altijd bewust van het bestaan omdat de aandoening asymptomatisch is.

Toch is het belangrijk om deze informatie in gedachten te houden, zodat er klaar voor bent en kunt weten hoe je moet handelen in het geval dat er iets misgaat.