Wat is Acceptance and Commitment Therapy?

Acceptance and commitment therapy is een vorm van gedragstherapie die zeer handig is om met negatieve emoties en gedachten om te gaan. 
Wat is Acceptance and Commitment Therapy?
Gema Sánchez Cuevas

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Geschreven door Alejandro Rodríguez

Laatste update: 27 december, 2022

Bij Acceptance and Commitment Therapy maken psychologen vaak gebruik van een hulpmiddel dat in het Engels ook wel de ‘waves on shore’-metafoor wordt genoemd. In een klinische context kan dit hulpmiddel erg handig zijn om negatieve emoties en gedachten minder macht te geven.

In dit artikel vertellen we je wat Acceptance and Commitment Therapy precies inhoudt en gaan we daarna dieper in op de ‘waves on shore’ metafoor.

Wat is Acceptance and Commitment Therapy?

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vrije nieuwe therapievorm. Het komt voort uit de cognitieve gedragstherapie. Als zodanig is het gebaseerd op het idee dat onze gedachten enorm veel macht hebben over hoe we ons voelen.

Desondanks probeert ACT, in tegenstelling tot cognitieve gedragstherapie, de gedachten die door je hoofd gaan niet te veranderen. Het voornaamste idee achter deze strategie is dat je gedachten net zoveel macht hebben als je ze geeft.

Vrouw die een wolk vasthoudt

Een van de principes waar ACT van uitgaat is, dat negatieve emoties ons niet kunnen schaden. De bedenkers van deze therapievorm zijn van mening dat negatieve emoties gewoon aanwezig zijn. Als we ze leren te accepteren, zullen we daarom minder lijden.

Om patiënten te helpen negatieve gedachten te accepteren, maakt de psycholoog gebruik van technieken die enige verbeeldingskracht vereisen. Een van deze technieken is de ‘waves on shore’-metafoor.

De ‘waves on shore’-metafoor

Het doel van deze metafoor is om de patiënt te helpen begrijpen dat zijn gedachten en gevoelens hem niet kunnen schaden. Het is daarom vooral handig voor mensen die aan angst lijden.

Zo werkt het: stel je een lang, wit zandstrand voor. Er komen voortdurend golven aan op de kust. Sommige van deze golven zijn klein. Andere zijn echter groot en bedreigend. Hoe groot ze echter ook zijn, ze verdwijnen allemaal zodra ze het strand bereiken, zonder het strand te beschadigen.

Golf op het strand

Stel je nu voor dat iemand probeert te vechten tegen de golven. Dit zou toch nergens op slaan? Puntje bij paaltje doet het water het strand namelijk geen pijn. Deze persoon zal alleen maar gefrustreerd raken en moe worden.

Zoals je waarschijnlijk wel weet, ben jij het strand. Net als de kust, ben je bestand tegen bijna alles ​​dat op je afkomt. De golven vertegenwoordigen de gedachten en emoties die je niet kunnen schaden.

Ja, sommige golven zijn enger dan andere. Ze kunnen er zelfs voor zorgen dat je je eventjes niet zo goed voelt. Wellicht lijkt het zelfs alsof hun impact nooit zal verdwijnen. Uiteindelijk lossen echter alle golven zich in het zand op, hoe eng ze ook zijn. Het doel van deze metafoor is om je te helpen acceptatie te beschouwen als een alternatief voor controle.

Hoe je dit hulpmiddel kunt gebruiken

Volgens Acceptance and Commitment Therapy bestaat je geest uit twee delen. Een van deze delen is verantwoordelijk voor je gedachten en gevoelens. Je gedachten kunnen bedreigend lijken. Het andere deel van je geest, de ‘waarnemer’, wordt echter nooit geschaad.

Je waarnemende geest is als het strand in de metafoor. Gedachten en emoties komen en gaan, maar het zand blijft. Wat heeft het dan voor zin om je er zorgen over te? Waarom zou je vechten tegen deze ongecontroleerde gedachten en gevoelens?

De ‘waves on shore’-metafoor kan je helpen afstand te nemen van je mentale ‘creaties’. Vaak komt ons lijden namelijk niet voort uit werkelijke gebeurtenissen. In plaats daarvan komt het voort uit wat we onszelf waarmaken. Wanneer je te veel waarde hecht aan de verhalen en zorgen in je hoofd, zul je gewoon ongelukkig zijn.

Je beschikt zelf over de macht om jezelf te vertellen wat er aan de hand is. Wees een waarnemer, geen tolk. Je gedachten en emoties hebben net zoveel macht over je als je ze geeft. Uiteindelijk zullen de golven verdwijnen en zal de zee weer kalm zijn.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Powers, M. B., Zum Vörde Sive Vörding, M. B., & Emmelkamp, P. M. G. (2009). Acceptance and commitment therapy: A meta-analytic review. Psychotherapy and Psychosomatics. https://doi.org/10.1159/000190790

  • Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy. https://doi.org/10.1016/j.brat.2005.06.006


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.