Waarom lijkt de tijd sneller te gaan als je ouder wordt?

Ben ik alweer jarig? Zitten we al in september? Is het bijna Kerstmis? Niet te geloven!!! Als je wilt weten waarom de tijd steeds sneller lijkt te gaan, naarmate je ouder wordt, lees dan verder.

Einstein zei dat tijd relatief is. Hij stroomt niet altijd in hetzelfde tempo. In feite kan een uur aanvoelen als een moment of een eeuwigheid.

De snelheid ervan hangt onder meer af van wat we aan het doen zijn. Zoals je weet is een uur genieten van een optreden van je favoriete artiest niet hetzelfde als een uur in de rij staan voor een vervelende procedure. In het eerste geval vliegt de tijd voorbij. In het tweede lijkt hij helemaal niet vooruit te gaan. Inderdaad, hoewel een uur altijd 60 minuten is, kan de perceptie ervan echt anders zijn.

Als volwassenen hebben we de neiging iets vervelends op te merken. Hoe ouder we worden, hoe sneller de tijd voorbij lijkt te gaan. Daar is een wetenschappelijke verklaring voor.

Hoe gaat de tijd voorbij?

In 2005 voerden de psychologen Marc Wittmann en Sandra Lenhoff van de Ludwig Maximilian Universiteit van München (Duitsland) een onderzoek (Engelse link) uit om dit verschijnsel te onderzoeken.

Ze ondervroegen 499 mensen. Deze waren tussen de 14 en 94 jaar oud. Ze wilden te weten komen hoe de deelnemers ervaren dat de tijd verstrijkt. Ze vroegen hen om elke gegeven tijdsperiode een cijfer te geven. Dit op basis van hoe snel ze dachten dat die voorbij ging.

De onderzoekers stelden vast dat voor korte tijdsperioden, zoals een week of een maand, de perceptie van snelheid niet significant toenam bij oudere mensen. Met andere woorden, het varieerde niet met de leeftijd. Met betrekking tot langere perioden (jaren of decennia) werden echter verschillen gevonden. In feite hadden volwassenen het gevoel dat de tijd sneller verstreek.

De meeste deelnemers van boven de veertig vermeldden dat ze in hun kindertijd het gevoel hadden dat de tijd langzaam verstreek. Ze hadden naarmate ze ouder werden het gevoel dat de tijd steeds sneller ging.

De tijd verstrijkt anders als we jong zijn

Toen je klein was, was elke dag een avontuur. Inderdaad, 24 uur is veel als je in totaal nauwelijks 8.760 uur hebt bestaan, wat het geval is voor een eenjarige. Daarentegen heeft een tienjarige jongen 87.600 uur geleefd en een 50-jarige volwassene 438.000 uur.

Voor een kind van één jaar vertegenwoordigt één dag dus een aanzienlijk percentage van hun hele ervaring, maar voor een volwassene kan één dag voelen als iets kleins, omdat ze er al zoveel geleefd hebben.

Zie het als volgt: Tegen de tijd dat je vier jaar wordt, is 50 procent van je leven slechts twee jaar. Aan de andere kant, als je vijftig wordt, komt de helft van je leven overeen met vijfentwintig jaar.

Mensen van verschillende leeftijden hebben een heel ander besef van tijd, deels omdat hun levensloop verschilt. In feite betekent de abstracte opvatting van tijd dat jonge kinderen de betekenis ervan niet volledig begrijpen. Het is niet iets aangeboren, maar wordt verworven op zes of zeven jaar.

Ervaringen

Zowel de kwaliteit als de mate van nieuwheid van elke geleefde ervaring zijn elementen die een bepaalde rol aannemen bij het bepalen hoe snel of langzaam de tijd is weggegleden.

In die zin is het belangrijk om een verduidelijking te maken: mensen hebben verschillende perspectieven met betrekking tot tijd.

• Het prospectieve perspectief is een perspectief dat we waarnemen over een gebeurtenis die nog plaatsvindt of in de toekomst zal plaatsvinden.
• Het retrospectieve perspectief ontstaat als de gebeurtenis is afgelopen en dus deel gaat uitmaken van het verleden.

Het is daarom dat je tijdens een leuke en spannende vakantie het gevoel kunt hebben dat de tijd vliegt (prospectief perspectief). Als je weer thuis bent en terugkijkt op de reis, heb je het gevoel dat die langer duurde dan andere van je minder geweldige ervaringen (retrospectief perspectief).

Dit gebeurt omdat je hersenen de neiging hebben om nieuwe ervaringen in het geheugen op te slaan, en niet zozeer de alledaagse. Daarom herinner je je misschien tot in detail iets onverwachts dat je op een exotische vakantie hebt meegemaakt. Maar als je gevraagd wordt wat je afgelopen donderdag gegeten hebt, vind je het misschien moeilijk om te antwoorden.

Neurowetenschapper David Eagleman legt uit dat wanneer een ervaring vaak herhaald wordt, de neuronen die verantwoordelijk zijn voor de registratie ervan minder geactiveerd worden. Aan de andere kant is het geheugen van nieuwe ervaringen rijker.

Nieuwigheid helpt het vertragen

Daarom is onze perceptie van tijd gebaseerd op het aantal van onze nieuwe herinneringen. De quintessentiële fase van nieuwe ervaringen is de kindertijd. Tijdens de kindertijd beleven we dagelijks vernieuwende avonturen.

Alles is pure ontdekking. De dieren, kleuren, spelletjes, activiteiten met vrienden, maaltijden, en alles wat er gebeurt kan een magische en fascinerende wereld openen. In feite is alles een potentieel wonder.

Dit betekent dat hoe meer onbekende ervaringen we meemaken en hoe meer herinneringen we hebben, we het gevoel hebben dat de tijd ‘langer duurde’. Het leven van een volwassene heeft echter de neiging nogal routineus te worden met werk, huis en gezinsverantwoordelijkheden. Als gevolg daarvan worden nieuwe ervaringen steeds sporadischer naarmate we ouder worden.

Gelukkig is niet alles verloren

Nu je weet waarom de tijd sneller voorbij lijkt te gaan als je ouder wordt, kun je je perceptie ervan veranderen door nieuwe activiteiten op te nemen. Ontsnappen aan eentonigheid zorgt voor plezierige verrassingen.

Je kunt je bijvoorbeeld inschrijven voor de cursus Arabisch koken of een reis plannen naar een cultureel andere plaats. Je kunt ook je route naar je werk veranderen, of voor het eerst een bepaalde sport beoefenen.

Doe eigenlijk alles wat je nog niet gedaan hebt. Deze ervaringen zullen je nieuwe herinneringen geven. Je zult niet in staat zijn om de tijd te pauzeren. Ze zullen je echter wel helpen om haar als langzamer voorbijgaand waar te nemen.