Waarom je stemmingswisselingen hebt en hoe je ze kunt beheersen
Veel mensen hebben last van frequente stemmingswisselingen. Ze kunnen plotseling zijn, zonder duidelijke reden, of ontstaan door externe situaties. Wat de reden ook is, ze zijn mystificerend en ongemakkelijk en beïnvloeden soms ons dagelijks leven en de relaties met onze naasten. Behalve vervelend zijn ze ook niet altijd ‘normaal’ en kunnen ze een symptoom zijn van een onderliggende stoornis.
In dit artikel geven we uitleg over stemmingswisselingen. Ze zullen je helpen beslissen of je naar een professional moet gaan.
Stemmingswisselingen
Stemmingswisselingen zijn snelle en duidelijke schommelingen in de stemming. Je kunt bijvoorbeeld van een emotionele toestand die beheerst wordt door vreugde naar een andere gaan die beheerst wordt door woede, verdriet of angst. Behalve dat je de gevolgen zelf herkent, zullen de mensen om je heen in je werk, sociale omgeving of gezin ze ook opmerken.
Iedereen, ongeacht leeftijd of geslacht, kan dit soort stemmingswisselingen ervaren. Toch lijkt de adolescentie een bijzonder kritieke fase te zijn.
Vrouwen zijn ook kwetsbaarder voor deze veranderingen, vanwege hun schommelende oestrogeenspiegel. Dit betekent niet dat mannen vrijgesteld zijn.
Testosteron kan namelijk ook een rol spelen en ervoor zorgen dat ze plotselinge veranderingen in hun emoties ervaren. Bij mannen uiten stemmingswisselingen zich echter vooral door gevoelens van isolatie en apathie, veroorzaakt door alledaagse of eenvoudige situaties.
Waarom komen stemmingswisselingen voor?
Stemmingswisselingen kunnen verschillende oorzaken hebben. Ze kunnen zowel biologische als psychologische oorzaken hebben.
Hiertoe behoren hormonale schommelingen, de menstruatiecyclus, de menopauze, zwangerschap en sommige ziekten (hypothyreoïdie, diabetes, bloedarmoede), medische ingrepen (chemotherapie).
Ook het gebruik van drugs of psychoactieve stoffen, het gebruik van bepaalde medicijnen, het tekort aan bepaalde vitamine, stress, sommige psychologische stoornissen, en persoonlijke of gezinsproblemen kunnen een rol spelen.
Sommige psychologische verklaringen suggereren dat verschillen in temperament en persoonlijkheidskenmerken bepaalde individuen kunnen beïnvloeden. Hierdoor vertonen zij grotere stemmingsvariaties dan anderen. Dit zou verklaren waarom sommigen van ons kalm en stabiel zijn, terwijl anderen eerder veranderlijk, prikkelbaar, explosief, angstig of verdrietig zijn.
Het is geen verrassing dat degenen met negatieve temperamenten of persoonlijkheidskenmerken meestal degenen zijn die de meeste stemmingswisselingen ervaren.
Hoewel stemmingswisselingen tijdelijk kunnen zijn, kunnen ze, als ze lang duren of vaak of intens zijn, een teken zijn van een psychische aandoening. Bijvoorbeeld depressie, angst, cyclothymie, bipolaire affectieve stoornis en borderline persoonlijkheidsstoornis, onder andere. In deze gevallen zou een geestesziekte de oorzaak zijn van stemmingswisselingen.
Aan de andere kant zijn er nog enkele bijkomende aspecten, die te maken hebben met bepaalde gewoonten, die emotionele veranderingen kunnen veroorzaken. Deze omvatten een slecht dieet, te veel of geen lichaamsbeweging, en slaapproblemen, vooral slapeloosheid.
Managementstrategieën voor stemmingswisselingen
Als je last hebt van stemmingswisselingen, moet je eerst de aanleiding of oorzaak vaststellen. Probeer uit te zoeken of je gemoedstoestand is veranderd door een interne of externe oorzaak. Is het een overmatige emotie, uit de context, of geassocieerd met een probleem dat een oplossing heeft?
Een oefening die je kunt uitvoeren is het invullen van een verslag van je stemmingswisselingen om vast te stellen wat jou kan beïnvloeden.
Een ander belangrijk aspect is om te proberen je bewust te zijn van je emoties. Een mogelijkheid is om te oefenen met in het heden zijn (mindfulness). Dat betekent dat je de veranderingen in je emoties observeert, maar ze niet onder ogen probeert te zien.
Dit betekent niet dat je je alleen op je emoties moet richten. In feite moet je ze observeren terwijl je doorgaat met je normale activiteiten en je aandacht opnieuw richten op wat op dat moment echt belangrijk is.
Emotieregulatiestrategieën, zoals diafragmatische ademhaling (Spaanse link) en meditatieoefeningen kunnen echt helpen. Je moet er ook voor zorgen dat je je emoties uitdrukt. Zoek dus een ondersteunend netwerk of iemand bij wie je je openlijk kunt uiten.
Het is ook raadzaam om je stressniveau te verlagen en aangename activiteiten te ondernemen. Ook moet je gezond te eten, voldoende lichaamsbeweging nemen en zorgen dat je goed slaapt.
Zoek hulp
Aan de andere kant, als je stemmingswisselingen niet vooral vluchtige ervaringen zijn en je niet begrijpt waarom ze gebeuren, moet je hulp zoeken bij een psycholoog of psychiater. Dit zal het voor jou gemakkelijker maken om hun patronen en oorzaken te identificeren. Ook kun je enkele strategieën leren om het probleem op te lossen.
Tot slot moeten we benadrukken dat het onmogelijk is om altijd in een goede stemming te zijn. Immers, zowel je positieve als negatieve stemmingen maken deel uit van je gevoelsleven.
Het is niet meer dan normaal dat sommige situaties je beïnvloeden, en dat je je af en toe ongelukkig, verdrietig of boos voelt. Het wordt pas een probleem als je schommelende stemmingen je kwaliteit van leven ernstig beginnen aan te tasten.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Greenberger, D., Padesky, C.A. (2016). El control de tu estado de ánimo. Cambia lo que sientes, cambiando cómo piensas. Segunda Edición. Paidós.
- Pérez, J. F. (2010). Ansiedad y respiración diafragmática. Enfermería integral: Revista científica del Colegio Oficial de Enfermería de Valencia, (89), 16-18.