Vijf sleutelbegrippen uit het werk van Byung-Chul Han

Het werk van Byung-Chul Han moedigt mensen aan zich te verzetten tegen onbeperkte productiviteit, digitalisering en vrijwillige slavernij. Dit zijn volgens deze filosoof namelijk hedendaagse realiteiten die veel invloed op ons hebben.

Het filosofische werk van Byung-Chul Han is erg interessant. Zijn opvattingen zijn zeker de moeite waard om te analyseren, vooral omdat ze ons in staat stellen na te denken over de levensstijl die mensen tegenwoordig hebben.

Deze Zuid-Koreaanse filosoof en schrijver is ook een expert in culturele studies en is langzaamaan een van de meest gerespecteerde stemmen van de hedendaagse gedachtegang geworden.

Zijn werk richt zich op de wereld waarin we leven, inclusief de effecten die technologie heeft op onze levensstijl, de cultuur van te veel werken, en de gevolgen van de kapitalistische globalisering.

Enkele van zijn meest opmerkelijke werken zijn The Burnout Society, The Agony of Eros, Topology of Violence, and Psychopolitics: Neoliberalism and New Technologies of Power. Als je naar deze werken kijkt, zijn er een paar sleutelbegrippen die steeds weer naar voren komen. Dit komt omdat ze een weergave zijn van hoe Byung-Chul Han de wereld ziet.

Vijf sleutelbegrippen uit het werk van Byung-Chul Han

1. Zelf-uitbuiting

De filosofie van Byung-Chul Han weerspiegelt de manier waarop we tegenwoordig werken. Volgens Byung-Chul Han zijn mensen tegenwoordig geneigd om zonder erbij na te denken een bepaald sociaal mandaat te volgen: zoveel mogelijk doen.

Enige tijd geleden deden mensen alleen wat ze moesten doen. Nu denken we echter dat we koste wat kost succesvol moeten zijn en bezorgt het ons een hoop stress als we hierin niet slagen.

Het ergste is dat niemand ons dwingt om dit te doen. We geven ons stuk voor stuk vrijwillig over aan een regime van werk en consumptie.

2. Communicatie

Byung-Chul Han zegt ook dat we relaties hebben vervangen door connecties. Mensen communiceren tegenwoordig namelijk bijna uitsluitend via informatiebronnen die over de hele wereld verspreid zijn.

Hij wijst er dan ook op dat ware communicatie eigenlijk niet meer bestaat, vanwege het gebrek aan fysieke aanwezigheid. Er is alleen nog maar sprake van een uitwisseling van informatie.

Op ons gezichtsvermogen na, gebruiken we geen van onze zintuigen meer zoals we deze voorheen gebruikten. En daarom is onze communicatie slecht. Bovendien zijn veel mensen ook geneigd om alleen maar mensen op te zoeken die het met hen eens zijn. Mensen die hun posts zouden ‘liken’ op sociale media.

3. De tuin: een van de sleutelbegrippen uit het werk van Byung-Chul Han

Byung-Chul Han is het niet eens met wat de digitale wereld ons oplegt. In zijn werk dient het concept van de tuin als een wake-up call om onze zintuigen meer te gaan gebruiken.

Deze Zuid-Koreaanse filosoof heeft het over een ‘geheime tuin’, een exclusieve plek waar je weer in contact kunt komen met de werkelijkheid, waar de digitale wereld niet bestaat. Het behouden van contact met deze geheime tuin is volgens hem een manier om datgene te herstellen wat hij ‘ware schoonheid’ noemt.

4. De andere

In onze huidige samenleving wijden we ons aan de ander, aan dat wat vreemd is, aan hetgeen niet van ons is. In zekere zin streven we er namelijk allemaal naar om precies hetzelfde als elkaar te zijn. Trendy en ‘virale’ dingen zijn duidelijke manifestaties van de wens om tot een gemeenschap te behoren waarin iedereen dezelfde manier van denken heeft.

Byung-Chul Han zegt dat hoe meer we als elkaar denken, hoe sterker onze behoefte wordt om productief te zijn. Hij beweert dat diversiteit indruist tegen de doelen van het neoliberalisme.

Als we in een wereld zouden leven waarin slechts een paar mensen een smartphone hadden en de rest niet, dan zou dit zeer nadelig zijn voor de markt. Dit is echter niet het geval. Mensen zijn passief, en daarom zijn ze ofwel klant ofwel producent.

5. Tijd

Ook tijd vormt een cruciaal element in het werk van Byung-Chul Han. Deze filosoof is namelijk van mening dat we de manier waarop we tijd gebruiken moeten veranderen.

We hechten alleen waarde aan snel werken en werken aan onbelangrijke dingen, om dingen zo snel mogelijk te maken en ze net zo gemakkelijk los te laten als ze in ons leven zijn binnengekomen. Het is een aanval op continuïteit en langdurige, waardevolle dingen.

Voor Byung-Chul Han is het van fundamenteel belang dat we iets meer tijd aan onszelf besteden. We moeten even de tijd nemen om gewoon niets te doen of plezier te hebben.

Er bestaat geen twijfel over dat het werk van Byung-Chul Han zeer verrijkend is. Het beste aan zijn werk is, dat hij zich zelf ook houdt aan wat hij zegt. Het enige wat hij wil is zijn ziel en zijn vrijheid versterken.