Vijf manieren om luiheid te overwinnen

Noem het net zo je wilt: luiheid, apathie, een chronisch gebrek aan motivatie, lanterfanten… Wellicht is dat niet je eigenlijke probleem – wie weet voel je je dermate overweldigd en overbelast, dat alleen al het vooruitzicht van wat je nog te doen en te wachten staat, je bij voorbaat verlamt. Hoe het ook zij, de uitkomst is immer hetzelfde: verstarring en verstijving door de taken en opgaven die je boven het hoofd hangen.

Deze loom- en sloomheid, of sowieso het überhaupt terugdeinzen voor dat wat we dienen te bolwerken, heeft een onmiddellijke, dikwijls negatieve impact op onze levenskwaliteit. En het bijbehorende schurende schuldgevoel tast bovendien onze eigenwaarde aan.

Niemand is deze uitstel- of ‘geen zin‘-impuls vreemd, hoewel niet iedereen er even vertrouwd mee is, in al diens vermommingen en uitingsvormen. Ongeacht diens toevallige en wisselende verschijning, blijft de situatie in de basis gelijk, en kun je je telkens beroepen op een aantal vaste, doch effectieve strategieën. Want luiheid verslaan is veel makkelijker dan je misschien denkt. Waar het op aankomt is dat je actief het heft in eigen handen neemt en de volgende principes getrouw toepast.

Hoe je luiheid de baas wordt

Er bestaan allerlei methoden en middelen om je aan het juk der luiheid te ontworstelen. Soms is een diepgravende analyse van de onderliggende, psychologische mechanismen noodzakelijk, of juist het jezelf zeer specifieke doelen stellen, die fungeren als je persoonlijke Noordster. Toch hoeft het niet per se zo ingewikkeld of ‘hoogdravend’ te zijn.

De suggesties die we je dadelijk zullen aanreiken, zijn namelijk multi-inzetbaar, in een bijzonder breed spectrum van onderling op details verschillende scenario’s. Begin dan ook beslist met deze praktische adviezen, en boek binnen de kortste keren resultaat. Het grote voordeel is dat je je hiervoor niet hoeft te verliezen in contraproductief gepeins, en deze pragmatische formules steeds weer kunt herhalen om gauw uit een impasse te geraken.

Eenvoudige zaken eerst

Onthoud dat je – hoe vanzelfsprekend het ons ook in de oren mag klinken – dingen enkel gedaan krijgt door er simpelweg aan te beginnen. Stop met piekeren, en start gewoon. Bezin je eens op dit saillante raadseltje van Ana Moreno: ”Er zitten drie vogels in een boom, en twee van hen besluiten te springen. Hoeveel vogels blijven er over?”

Het verrassende maar veelzeggende antwoord: drie. Zij die overwegen van hun tak af te komen, of zich dat voornemen, zitten voorlopig roerloos op hun vaste stek en plek. Hetzelfde geldt vaak voor luiheid: veel woorden, weinig daden.

Het lastigste aan luiheid is het impliciete geloof, en dus de innerlijke impressie, dat je geblokkeerd bent. Het radeloze repeteren van: waar in godsnaam te beginnen? Wees daarom strikt, en maak het jezelf niet moeilijker dan nodig is. Begin met wat het meest voor de hand ligt. En als alles je om het even lijkt, simplificeer dan de keuze, en volg je eerste ingeving, doe wat er intuïtief in je opkomt. Dat is allicht niet de meest adequate manier om meer zelfinzicht te verkrijgen, maar wel zeer effectief om eindelijk weer in beweging te komen, en je halsoverkop in het diepe te storten.

Stap voor stap

Verantwoordelijkheden en verplichtingen pakken zich als donkere wolken samen, tot de zon uit ‘t zicht verdwenen, en verduisterd is, en we ons verschuilen achter de dreiging van bliksem en onweer. Om aan deze mentaal-meteorologische tendens te ontsnappen, en onze motivatie te behouden, moet je dit overdonderende hogedrukgebied opdelen in kleine, lokale, of plaatselijke verstoringen, die we één-voor-één kunnen oplossen.

Natuurlijk vergt dit enige planning, maar het is geen hogere wiskunde! Deel de taak op in drie, vier of vijf delen (of hoeveel je er van nut zijn – zonder dat het opnieuw te complex wordt, uiteraard). Mocht je dit nog steeds niet kunnen bevatten splits dan het zo verkregen eerste deel verder op, en laat de rest met rust tot een later tijdstip. Herhaal deze procedure totdat je een behap- en verteerbaar begin kan maken, waar je je in (in je onderbuik) goed bij voelt.

Aldus stel je – stukje bij beetje – een uitgebalanceerd stappenplan op, inclusief een gedetailleerde ‘gebruiksaanwijzing’ of ‘handleiding’ voor elk afzonderlijk stadium. Dit vereist ongetwijfeld enig doorzettingsvermogen, maar gelukkig geen perfectie. Want het streven hier is het verminderen en losweken van gefixeerde luiheid, niet het bereiken of afdwingen van maximale efficiëntie.

Maak een intentie- en actielijstje

Soms wanen we ons in geestelijk chaotische situaties, bedolven onder duizend-en-één nakende taken. Het is slechts weinigen gegeven om onder zulke stress nuchter het overzicht te bewaren. Want hoe kun je überhaupt her- en erkennen wat de eerste, en meest eenvoudige stap is, als je aandacht onwillekeurig alle kanten op geslingerd wordt? Of als de hele kwestie één grote, verstrikte en verknoopte warboel lijkt?

Om uit deze zorgwekkende consternatie en dit wurgende cul-de-sac te komen, schrijf je puntsgewijs op wat je in het verschiet ligt: neem een wit vel papier van flinke afmetingen, of juist een stapel notitieblaadjes, die je op een magnetisch bord zal ordenen. Geef en gun jezelf de tijd om te definiëren wat je precies hoopt te presteren, en realiseren.

Met deze schematische weergave tot je beschikking, ben je zelf bij machte om te beslissen: ja, nee, wanneer, waarom, hoe, wat, in elke volgorde. Elimineer overbodige rompslomp, en prioriteer: schuif de minder urgente beslommeringen tot nader order op. Vervolgens richt je je op de meest bescheiden, meest ongekunstelde klus, die je bovendien binnen een mum van tijd kan volbrengen, en zet je onverschrokken die cruciale en bevrijdende eerste stap. En op deze manier, vastberaden en geduldig, ga je gestaag je hele lijst af. Oordeel niet, val niet terug in de vruchteloze intellectuele benadering, waarbij je verstandelijk verdrinkt puur in de voorstelling van het probleem. Blijf gewoon je ene voet voor de andere plaatsen, en zo achter je laten – en al lopend uitvegen – wat je zojuist gedaan hebt, waar je zojuist geweest bent.

Visualiseer de voordelen van een volbrachte taak

Als je je op een bepaald moment ergens te lui toe voelt, vanwege de gevraagde inspanning, beeld je dan nauwkeurig de potentiële beloning in die op het spel staat. Anticipeer – voor je geestesoog, in lijf en leden – je eigen positieve reactie die je arbeid en discipline zullen opleveren. Deze mentale en affectieve simulatie geven een broodnodige boost aan je bereidwilligheid om de mouwen op te stropen, en smelten de innerlijke weerstand weg die je belette om je uitdagingen voortvarend uit de weg te ruimen.

Door te visualiseren ontdek je ook alternatieve opties om je obstakels te ontmantelen.

Beperk afleidingen tot een minimum

Over het algemeen vormt voortdurende verstrooidheid de lijdzame bron van onze luiheid, en is dat tevens de motor achter onze vermaledijde ‘draaikonterij’, dat wil zeggen: dingen tot vermoeiens toe uitstellen, voor ons uit blijven schuiven.

Wat het ook is dat je afleidt, verwijder het. Let erop dat wanneer je eenmaal met deze of gene taak begonnen bent, en je daar op toegelegd hebt, niets je nog uit je concentratie haalt. Want we weten allemaal – voor onszelf – donders goed, waar deze verlokkingen en verleiding uit bestaan. Daar hoef je geen grote zoektocht naar je diepste drijfveren voor op touw te zetten.

De 7 beste boeken voor zelfhulp en zelfverbetering

Als we willen werken aan onze persoonlijke ontwikkeling, vinden we de beste gereedschappen binnenin onszelf… Lees meer .