Vier tekenen van een gewelddadige relatie
Het is niet makkelijk om specifieke parameters vast te stellen die een gewelddadige relatie definiëren. Het is zelfs zo dat dezelfde criteria voor mishandeling niet op alle relaties toepasbaar zijn. Maar strikt gesproken is er sprake van mishandeling als de ene persoon dwingend, agressief of intimiderend is tegenover de ander.
Er is sprake van mishandeling wanneer de ene persoon zijn machtspositie of dominantie gebruikt om het gedrag van de ander te controleren om aan de eigen behoeften te voldoen. Er is sprake van mishandeling wanneer de ene persoon uit eigenbelang misbruik maakt van de emotionele of fysieke kwetsbaarheid van de ander. Er is tevens sprake van misbruik als de ene persoon afhankelijk is van de ander, en als de afhankelijkheid van diegene wordt gebruikt om hem te dwingen of om zijn vrijheid of handelingen te beperken.
Soms is mishandeling niet zo duidelijk omdat het niet gebaseerd is op slaan en schreeuwen. Soms omvat het simpelweg een systematisch proces van ondermijning, manipulatie en chantage, zodat de persoon niet meer in staat is om vrij te handelen, te antwoorden of te beslissen. En de dader rechtvaardigt zijn gedrag door te beweren dat hij van het slachtoffer houdt of dat hij alles alleen maar doet voor diens bestwil.
Maar de waarheid is dat misbruik in alle gevallen littekens achterlaat op het hart en de geest. Het doordrenkt het leven met angst. Dit is waarom je je bewust moet zijn van de tekenen die erop wijzen dat je misschien in een gewelddadige relatie verkeert.
1. Angst: een onmiskenbaar teken van een gewelddadige relatie
Angst is waarschijnlijk een van de meest duidelijke tekenen van een gewelddadige relatie. Soms is de angst rauw en evident. Je raakt ontzettend gespannen in de aanwezigheid van de ander en denkt voortdurend aan de straffen of gevolgen waar je misschien mee te maken zult hebben als je tegen hem ingaat.
Andere keren is de angst subtieler. Het kan zich manifesteren als een overmatige behoefte om de ander te behagen. Je wilt hem geen reden geven om boos te worden, dus denk je voortdurend na over wat je kunt doen om hem tevreden te houden.
2. Overmatige controle over wat je doet
In een gewelddadige relatie moet het slachtoffer de dader continu op de hoogte houden van wat hij aan het doen is, of zelfs van wat hij denkt en voelt. Je hebt het gevoel alsof je niet vrij kunt bewegen of handelen zonder de ander hier van tevoren over in te lichten.
Deze controle kan zich uitbreiden naar je financiën, of zelfs naar de manier waarop je je kleedt en hoe je je haar draagt. Praktisch alles wat je doet moet zijn goedkeuring krijgen, en als je deze niet krijgt, zal het moeilijk voor je zijn om dat wat je wilt toch door te zetten.
3. Je voelt je voortdurend schuldig
In elke gewelddadige relatie is sprake van schuldgevoelens. Je voelt je onbekwaam en je bent niet in staat om de geldigheid van wat je zegt of doet te verdedigen. Jouw dader bekritiseert jou voortdurend, en jij geeft jezelf de schuld hiervan.
Je kunt te maken krijgen met één, of beide, van de volgende situaties. Of het lijkt alsof die ander altijd gelijk heeft, en alsof zijn criteria bepalen hoe goed of slecht elk van jouw handelingen en gedachten is, of je denkt dat hij het mis heeft, maar durft hem hier nooit mee te confronteren. Beide scenario’s zorgen ervoor dat jij je schuldig voelt. In het eerste geval omdat je niet aan zijn verwachtingen voldoet. In het tweede geval omdat je geen grenzen kunt aangeven.
4. De dreiging en dwang is constant
In een gewelddadige relatie verplicht de dader de ander voortdurend om dingen te doen die hij niet wil doen. Misschien doet de dader dit door middel van directe agressie, of misschien door middel van subtielere dwang en bedreigingen. Het maakt niet uit hoe hij je ertoe verplicht, het gaat erom dat jij het niet wilt doen, maar dat je je verplicht voelt omdat hij je zo erg onder druk zet.
De dader weet heel goed waar zijn macht vandaan komt. Als het financiële afhankelijkheid is, dan zullen zijn directe of indirecte bedreigingen hierop gericht zijn. Als het de angst is om geslagen te worden, dan zal hij dreigen dat hij je zal slaan. Als hij zijn macht krijgt van emotionele afhankelijkheid, dan zal hij spelen met jouw angst om verlaten te worden. En ga zo maar door.
Als de liefde te klein is en pijn doet, dan is het niet jouw maat