Kunnen we veranderen en toch dezelfde persoon blijven?

Kan iemand veranderen en toch dezelfde  persoon blijven? Hoe vaak heeft iemand ons gezegd “verander nooit?” In die zin kan verandering als iets negatief of een zwakte gezien worden. “Het is veranderd, het is niet meer hetzelfde.”

Verandering is noodzakelijk, natuurlijk en fundamenteel om te overleven. Toch zien velen het als iets negatiefs. Wat als we echter zouden toegeven dat we kunnen veranderen en toch dezelfde persoon blijven?

Wanneer we geconfronteerd worden met de noodzaak om te veranderen, dan gaan we daartegen op een innerlijke of uitwendige manier in verzet. Deze vorm van weerstand werkt verandering tegen.

De weerstand kan ook blijven bestaan terwijl de verandering tot stand gebracht wordt en blijven duren tot het effect heeft. Is het mogelijk dat deze veranderingen, die transformaties, ons toelaten om onze essentie te behouden?

In dit artikel hebben we het over het onderwerp persoonlijke verandering. We zullen proberen tot een inzicht te komen waarom er weerstand tegen verandering bestaat en waarom verandering wordt afgekeurd. Tenslotte proberen we ook redenen te geven die het idee ondersteunen dat we na verloop van tijd kunnen veranderen en toch dezelfde persoon blijven.

Waarom verzetten sommige mensen zich tegen verandering?

Weerstand tegen verandering is normaal. Alle systemen hebben innerlijke krachten die duurzaamheid en stabiliteit zoeken. Dit betekent dat het gemakkelijker is om onze dagelijkse dynamiek (hoewel dit problematisch is) in stand te houden dan een andere of een nieuwe alternatieve dynamiek te creëren.

Je hebt al bepaalde gewoonten. Anderen hebben zich ook aangepast aan die gewoonten. Een routine zorgt ervoor dat je voorspelbaar bent. Routines laten toe dat anderen weten wat ze van ons kunnen verwachten. Een duurzaamheid op korte termijn is dus meestal aangenamer dan verandering. Dit is de reden waarom mensen zich zo verzetten tegen verandering.

Een andere reden waarom mensen zich tegen verandering verzetten, is dat ze na verloop van tijd gewend raken aan gewoonten en aan mechanismen om met de dingen om te gaan.

Ze besteden veel tijd aan het ontwerpen van psychologische hulpmiddelen om moeilijke momenten te kunnen hanteren. Zelfs wanneer die middelen niet geschikt zijn, zijn ze gelukkig dat ze ze kunnen gebruiken. De reden is dat zij die instrumenten zelf persoonlijk ontworpen hebben.

De weerstand tegen verandering ontstaat op deze manier. Sommige mensen vinden dat verandering een zwakte is. Als je al zo lang op een bepaalde manier handelt, waarom moet je dat dan veranderen?

Zoals we al zeiden, voelen de mensen om ons heen zich ook veel rustiger en meer op hun gemak als ze onze houdingen, reacties en gedragingen kunnen voorspellen. Zonder het te beseffen gaan de mensen om ons heen dus ook op zoek naar duurzaamheid en stabiliteit. Misschien gaan ze dan ook wat weerstand bieden tegen de veranderingen die wij doorvoeren.

Het proces waarbij we onze meningen veranderen

Mensen kunnen verandering ook om andere redenen als een zwakte zien. Wanneer een persoon van mening verandert, dan kan dit ervoor zorgen dat anderen hem als onzeker, wispelturig en onvoorspelbaar beschouwen.

Een onjuiste mening veranderen is eigenlijk op lange termijn een intelligente en moedige beslissing. Als we onze meningen niet veranderen, dan zullen we uiteindelijk gevangenen zijn van onze eigen tegenstrijdigheid: het ene denken en het tegenovergestelde verdedigen.

Bovendien is het wijzigen van onze meningen het resultaat van een proces waarbij we nadenken. Dit proces begint wanneer we nieuwe informatie verkrijgen. We beginnen dan de werkelijkheid op nieuwe manieren waar te nemen als gevolg van die nieuwe informatie.

Uiteindelijk beseffen we dan dat wat we vroeger dachten ons niet langer helpt. Het is dus ook niet meer juist. In onze geest is deze nieuwe informatie geweldig! Wat ons als mensen bepaalt, is het vermogen om op basis van intelligentie beslissingen te nemen.

Het proces van verandering houdt een persoonlijke metamorfose in. Die omvat vele van onze ideeën en kenmerken. Terwijl we veranderen, kunnen we het gevoel hebben alsof we een deel van wie we gewend waren te zijn, afwerpen. Anderen kunnen deze verandering echter als zwakte zien.

Veranderen en toch dezelfde persoon blijven: een haalbare uitdaging

In de meeste gevallen probeert het proces van persoonlijke verandering het beste in elk individu naar boven te halen. Wat wij als verandering kennen, is eigenlijk het resultaat van de bevrijding van mensen van hun ketens, hun beperkingen en hun angsten.

We veranderen dus niet echt. We verwijderen alleen de barrières die ons weghouden van ons ware zelf. Door onszelf de vrijheid te geven om te vliegen zijn we trouw aan onszelf.

Hoe kunnen we veranderen en toch dezelfde persoon blijven? We kunnen dit doen door om ons heen te kijken. We moeten de werkelijkheid vanuit verschillende standpunten bekijken. Het is hierbij ook belangrijk dat we weten hoe we de unieke verschillen in elke ervaring kunnen waarderen.

Van daaruit kiezen we dan hoe we ons zullen gedragen, wat we zullen denken en wat we zullen zeggen in overeenstemming met de situatie en met hoe we ons voelen. We moeten in staat zijn te handelen zonder vooropgestelde en strikte regels die ons dwingen om altijd op dezelfde manier te handelen.

Willen we in staat zijn te veranderen en toch dezelfde persoon te blijven, dan moeten we elke vorm van regels of vereisten achter ons laten. We moeten bewust de beste manier kiezen om onszelf op elk mogelijk moment aan de wereld te tonen. Op die manier kan het individu trouw zijn aan zijn eigen essentie.

Vanaf dit punt kunnen ze veranderen en op een bepaalde manier toch dezelfde persoon blijven. Je kiest dan zelf hoe je jezelf opstelt in overeenstemming met hoe jij je voelt in plaats van volgens wat je “moet doen.” Het is de meest bevrijdende en oprechte manier om trouw te blijven aan jezelf.

De oosterse filosofie

De oosterse filosofie legt uit dat mensen niet tot stilstand mogen komen. We moeten onze eigen beperkingen herkennen en te boven komen. Op deze manier maken we ruimte vrij zodat ons ware wezen te voorschijn kan komen, zich uiten en zich ontwikkelen.

Verschillende oosterse filosofen stellen dat veranderen en toch dezelfde persoon blijven geen vaardigheid is die we gemakkelijk of snel kunnen leren. Het vraagt een onafgebroken inspanning. De reden is dat ons psychologisch systeem probeert om op stevige peilers stabiel te blijven.

Robert Spencer heeft in zijn boek The Craft of the Warrior dit thema behandeld. Volgens Spencer moeten we eraan wennen om verschillende standpunten te hanteren zodat we elastisch blijven. We zullen zo het gevaar kunnen voorkomen dat we onszelf vastzetten in één enkele manier van kijken.

Alleen de geschikte training in dit soort gymnastiek zal tot spontaneïteit leiden. Als deze training wordt onderbroken, dan probeert onze geest zichzelf snel te beschermen. De geest komt dan opnieuw vast te zitten in de kettingen van zijn eigen gedachten.

Tot slot een metafoor

Om af te sluiten willen we een metafoor met jullie delen. Het verklaart hoe het mogelijk is te veranderen en toch dezelfde persoon te blijven.

Wat zou er gebeuren als jij net als water was?