Turnster Simone Biles: mentale gezondheid is belangrijker dan sport

Topsporters zijn geen superhelden. Het zijn normale mensen die worden blootgesteld aan extreme druk die vaak niet gemakkelijk is om mee om te gaan. In dit artikel praten we over geestelijke gezondheid en omgaan met mislukkingen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 29 oktober, 2023

“Inspanning, overwinnen, uithoudingsvermogen, doorzettingsvermogen, kracht, vastberadenheid, zelfbeheersing, competitiviteit.” Als we het over sport hebben, vooral over topsport, dan denk je meteen aan dit soort kwaliteiten. Inderdaad, het soort kwaliteiten dat elke sporter zich eigen moet maken als hij wil slagen. Tijdens de laatste Olympische Spelen leerde turnster Simone Biles ons echter dat het accepteren van je eigen kwetsbaarheid net zo belangrijk kan zijn.

Dit onderwerp is niet nieuw. Een paar maanden geleden sprak de Japanse tennisspeelster Naomi Osaka de media zelfs toe over haar terugkerende depressies en haar behoefte om een pauze in te lassen.

Hetzelfde gebeurde een paar jaar geleden met Michael Phelps, Lewis Hamilton en Serena Williams. Het is duidelijk dat het soms belangrijk is voor dit soort mensen in de publieke belangstelling om openlijk te kunnen praten over onderwerpen als depressie. Op deze manier zijn ze in staat om uit de duisternis te komen, waar ze tientallen jaren hebben moeten leven.

Depressie, angst, zorgen en zelfs zelfmoordgedachten. Topsporters zijn meer dan alleen hun triomfen, hun medailles en hun behaalde records. Achter hen gaan verhalen schuil van stille wanhoop die niemand ziet.

Wat we van hen verwachten is dat ze ons inspireren met hun vermogen om uit te blinken en te presteren. Waar we echter geen rekening mee houden, is dat het bereiken van de top soms een onmenselijke prijs heeft.

Simone Biles, als turnster de beste zijn niet langer een prioriteit is

Een van de mensen die Simone Biles’ woorden en beslissing om haar geestelijke gezondheid prioriteit te geven meteen steunden, was voormalig turnster Nadia Comăneci. Deze beroemde turnster schreef geschiedenis op de Olympische Spelen van 1976 door een perfecte tien te scoren.

Haar perfecte oefening aan de rekstok is tot op de dag van vandaag moeilijk te vergeten. Maar er is iets over Nadia dat misschien niet iedereen weet. De kleine Nadia werd namelijk mishandeld door haar coaches, Béla Károlyi en zijn vrouw Marta Károlyi.

Ze trainde bijna zonder enige rust. Ze controleerden alles wat ze at en sloegen haar als ze elke oefening niet perfect uitvoerde. Dit waren andere tijden, zou je kunnen zeggen. Bovendien kwamen ze uit de Sovjet-Unie.

Simone Biles zelf was echter ook het slachtoffer – samen met 300 andere jongeren – van seksueel misbruik door sportarts Larry Nassar. Hij is zelfs al berecht en veroordeeld tot levenslang in de staatsgevangenis van Michigan.

Dit zijn slechts twee voorbeelden van wat er vaak schuilgaat achter het leven van veel topsporters. Er zijn echter nog veel meer realiteiten.

De ongezonde benadering van perfectie en succes

Kort voordat de Olympische Spelen voor in Tokio begonnen, had iedereen zijn zinnen gezet op turnster Simone Biles. Zij was de grote hoop van de Verenigde Staten en iedereen verwachtte grootse dingen van haar.

Ze zou absoluut perfect presteren. Ze zou een nieuwe mijlpaal bereiken in de turnsport, beweerden ze. Bovendien zou ze een rolmodel zijn voor alle jonge zwarte meisjes, benadrukten ze.

In feite had Simone Biles het gewicht van de wereld op haar schouders. Dat gewicht bleek echter meer dan ze kon dragen. Hoewel ze geboren was om uit te blinken in turnen, begon ze zich onzekerder dan ooit te voelen.

Ze faalde in haar oefeningen en had ernstige valpartijen, waarvan sommige haar leven in gevaar brachten. Daarom was haar beslissing om met pensioen te gaan de juiste en dat maakte ze duidelijk in haar persconferentie. Ze verklaarde: “Ik ben veel meer dan mijn prestaties, geestelijke gezondheid is belangrijker dan sport.”

Haar woorden zijn zeer onthullend. Dat komt omdat alle atleten worden getraind om de beste te zijn, om uit te blinken, om nummer één te zijn. Maar hen leren hoe ze moeten verliezen wordt vaak vergeten. Toch is het net zo belangrijk. Net als zichzelf kennen en zichzelf toestaan zich kwetsbaar op te stellen. In feite is het niet alleen gezond, maar ook essentieel...

Geestelijke gezondheid, tot voor kort een stigma in de sport

Elke topsporter heeft een coach, een fysio en een voedingsdeskundige. Maar niet alle atleten hebben een sportpsycholoog in hun dagelijks leven. Hoewel het waar is dat ze naar therapie gaan als ze een probleem hebben, hebben ze niet allemaal een professional naast zich die hen helpt om te gaan met druk, angst, de media, etc.

Elke sportpsycholoog weet dat het onderwerp geestelijke gezondheid tot voor kort een taboe was in dit vakgebied. Er bestaan echter uitgebreide gegevens over de incidentie van depressieve stoornissen, angst, drugsgebruik, alcohol en zelfmoord.

Een voorbeeld hiervan is het recente en tragische verlies van de jonge wielrenster Kelly Catlin, die verklaarde dat ze de druk en de pijn niet langer aankon.

De Universiteit van Melbourne (Australië) deed onderzoek (Engelse link) dat suggereerde dat de psychologische kwetsbaarheid en het risico dat dit leidt tot geestelijke gezondheidsproblemen onder topsporters groter is dan onder de algemene bevolking. Daarom moeten er veranderingen worden doorgevoerd.

Je moet niet vergeten dat atleten geen superhelden zijn. In feite zijn het mensen zoals wij, met hun eigen individuele sterke en zwakke punten. Bovendien proberen ze zichzelf elke dag te verbeteren en hebben ze soms te maken met stille strijd die overweldigend kan zijn.

Hoe eerder we dit feit begrijpen, hoe eerder we een meer compassievolle wereld kunnen creëren. Een wereld waarin we accepteren dat zelfs onze sportidolen aan depressies kunnen lijden.