Acht tips om met eenzaamheid om te gaan op de universiteit

Hoe vaak komt eenzaamheid voor bij universiteitsstudenten? Factoren als het weg zijn van het gezin en het aanpassen aan de omgeving hebben invloed op dit gevoel. We stellen voor hoe je het kunt begrijpen en beheren.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Isabel Ortega.

Laatste update: 15 juli, 2023

Eenzaamheid op de universiteit is een uitdaging waar veel studenten mee te maken krijgen. Deze overgang gaat soms gepaard met het achterlaten van het comfort en de vertrouwdheid van thuis en het afscheid nemen van vrienden. Het is een periode vol nieuwe ervaringen en verantwoordelijkheden die soms een impact hebben op de emotionele gezondheid van de student.

Academische druk en de eisen van de universiteit maken het vaak moeilijk om nieuwe sociale contacten te leggen. Je eenzaam voelen op de universiteit komt vaker voor dan je denkt.

Een onderzoek (Spaanse link) gepubliceerd in Inclusions Magazine meldt dit feit. Volgens dit onderzoek vertoonde 60,4 procent van de ondervraagde universiteitsstudenten regelmatig gevoelens van eenzaamheid en 26,4 procent met een hoge frequentie. Laten we meer leren over deze situatie.

Studenten en eenzaamheid

Eenzaamheid op de universiteit en de gevoelens van isolatie die sommige studenten ervaren, kunnen verschillende oorzaken hebben. In de eerste plaats zijn ze gescheiden van hun familie en vrienden, als gevolg van de verhuizing die de verandering van fase met zich meebrengt en de afstand tot hun ondersteunende netwerk markeert.

Als gevolg daarvan beginnen ze zich eenzaam te voelen, althans in het begin.

Een andere oorzaak van eenzaamheid is het ongemak om nieuwe vrienden te maken. In een nieuwe en onbekende omgeving kan het moeilijk zijn om sterke sociale banden te ontwikkelen.

Andere redenen zijn stress en academische belasting, die voortkomen uit de eisen van studieprogramma’s die veel tijd en energie opslokken. Dit kan studenten isoleren, vooral als ze moeite hebben met hun vakken. Bovendien vinden sommige universiteitsstudenten geen gevoel van gemeenschap en/of saamhorigheid.

Kortom, eenzaamheid is het gevolg van een gebrek aan betekenisvolle sociale relaties, veranderingen in het leven en individuele verschillen. Sociale media kunnen ook verantwoordelijk zijn. Uit een onderzoek (Spaanse link) gepubliceerd in Información Psicológica bleek bijvoorbeeld dat universiteitsstudenten met een grotere verslaving aan sociale media meer eenzaamheid vertoonden.

Omgaan met eenzaamheid bij universiteitsstudenten

Hoewel de meeste mensen hunkeren naar sociale contacten en betekenisvolle relaties, houden sommige mensen van eenzaamheid en vinden ze voldoening in tijd alleen doorbrengen.

Ze maken gebruik van deze momenten om na te denken, zich op te laden, zich te richten op activiteiten die ze leuk vinden of gewoon te genieten van hun eigen gezelschap. Ze hebben ook sterke sociale relaties en onderhouden betekenisvolle banden.

Het is echter essentieel om onderscheid te maken tussen genieten van eenzaamheid en het ervaren van ongewenste en schrijnende eenzaamheid. Als het positief is, bestaat alleen zijn uit een persoonlijke keuze en is het gebaseerd op individuele tevredenheid. Negatieve eenzaamheid daarentegen schaadt het emotionele welzijn van het individu.

Hoewel het omgaan met eenzaamheid op de universiteit soms een uitdaging is, zijn er strategieën om er op een gezonde manier mee om te gaan. Hier zijn wat tips voor als je in deze situatie zit.

1. Accepteer je gevoelens

Erken en accepteer dat je eenzaamheid ervaart. Door je emoties te valideren kun je ze effectiever aanpakken.

2. Communiceer met anderen

Zoek naar mogelijkheden om met andere mensen te praten of contact te maken. Bel bijvoorbeeld een vriend die je al een tijdje niet hebt gezien of stuur berichten naar iemand die dicht bij je staat. Communicatie onderhouden met de mensen die dicht bij je staan verlicht gevoelens van eenzaamheid.

3. Doe activiteiten of zoek een hobby

Sluit je aan bij groepen, clubs of activiteiten die je interesseren. Dit geeft je de kans om mensen met dezelfde interesses te ontmoeten en nieuwe relaties op te bouwen.

4. Gebruik sociale media op een gezonde manier

Sociale media zijn handig om met anderen in contact te komen, maar het is belangrijk om er goed en bewust mee om te gaan. Beperk de tijd die je online doorbrengt en concentreer je op zinvolle interacties in plaats van op interacties die uitnodigen tot vergelijkingen of oppervlakkig zijn.

5. Zoek professionele hulp

Als eenzaamheid aanhoudt of je welzijn aantast, overweeg dan professionele hulp. Een psycholoog kan je specifieke hulpmiddelen en strategieën bieden om je gevoelens aan te pakken en je emotionele toestand te verbeteren.

6. Cultiveer activiteiten en hobby’s die je leuk vindt

Besteed tijd aan activiteiten die je een goed gevoel over jezelf geven. Dit kan zijn lezen, sporten, kunst maken, naar muziek luisteren of wat dan ook dat je voldoening geeft.

7. Doe vrijwilligerswerk of help anderen

Teruggeven aan de gemeenschap en anderen helpen geeft een gevoel van doelgerichtheid en sociale verbondenheid. Zoek naar mogelijkheden om vrijwilligerswerk te doen of doe vriendelijke dingen voor anderen.

8. Zorg goed voor jezelf

Geef prioriteit aan je fysieke en emotionele welzijn. Zorg voor een gezonde slaap, een evenwichtig dieet en regelmatige lichaamsbeweging. Oefen ontspanningstechnieken, zoals meditatie of diep ademhalen, om stress te beheersen en je mentale welzijn te bevorderen.

Een positieve kijk op eenzaamheid

Hoewel eenzaamheid vaak wordt geassocieerd met negatieve gevoelens zoals isolement en verdriet, kan het je ook kansen bieden voor persoonlijke groei en introspectie. Of het nu op de universiteit is of in andere levenssferen, als je alleen bent heb je de vrijheid om je interesses te verkennen en jezelf te uiten zonder beperkingen.

Als eenzaamheid echter omslaat in constante gevoelens van isolatie en verdriet, aarzel dan niet om de hulp in te roepen van vrienden, familie en/of professionals in de geestelijke gezondheidszorg.

Een studie (Spaanse link) gepubliceerd in het Magazine on Childhood and Adolescence benadrukt het belang van psychologische sterktes als belangrijke hulpmiddelen om deze sensatie en de negatieve effecten ervan te verzachten.

Onthoud tot slot dat we allemaal behoefte hebben aan betekenisvolle menselijke connecties en de steun van anderen. Omgaan met eenzaamheid op de universiteit is een proces dat uniek is voor elk individu en tijd kan kosten. Als je je in deze situatie bevindt, wees dan lief voor jezelf, wees geduldig en zoek steun als je die nodig hebt.