Somatisch IQ: de verbinding met jezelf
Somatisch IQ is een mentale welzijnscompetentie die we allemaal zouden moeten ontwikkelen. Het houdt verband met interoceptie, het vermogen om contact te maken met de informatie die ons lichaam ons zendt over wat er in hen gebeurt. Het gaat ook om de kunst te weten hoe te leven in het omhulsel dat ons bevat, dat we vaak zo verwaarlozen.
Zo manifesteren onze emoties zich via een fysiologische verbinding. Wat we voelen verschijnt veel eerder in onze magen, spieren, huid en harten dan in onze geest zelf, in de vorm van gedachten. Deze reacties zijn krachtig en onthullend, maar in deze snelle wereld vol externe prikkels hebben we nauwelijks tijd om naar somatische boodschappen te luisteren.
Door dat wel te doen en ons met ons eigen lichaam te verbinden, kunnen we echter echte bewustwording ontwikkelen. Het bevordert de noodzakelijke vereniging tussen ons lichaam en onze geest. Dit ontwikkelt somatische intelligentie die zoveel bijdraagt tot ons welzijn. Want weten wat er in ons lichaam gebeurt, betekent begrijpen wat onze emoties ons willen vertellen.
“Je lichaam is een tempel van de natuur en van de goddelijke geest. Houd het gezond; respecteer het; bestudeer het; geef het zijn rechten.”
Het somatisch IQ: de waarheid zit in je lichaam
Somatische intelligentie of somatisch IQ is geen nieuw concept , maar het wint vandaag aan relevantie. Het is geïntegreerd in de perspectieven die een dieper begrip van het zelf willen bevorderen. Het stelt de overtuiging voorop dat lichaam, verstand en emoties een onafscheidelijke en openbarende eenheid vormen.
De westerse cultuur richt zich overmatig op alles wat met het intellect te maken heeft. We beschouwen het als vanzelfsprekend dat, als mensen, onze beste bekwaamheid intelligentie is. Het is wat het verschil maakt, het is wat ons in staat stelt het ver te schoppen in het leven, en bijna elk soort probleem op te lossen.
Dat gezegd hebbende, zoals we wel weten, is emotionele bekwaamheid ook van belang en vormt ze een andere krachtige marker van intelligentie. Nu is er nog een derde variabele, die naar interoceptie verwijst, naar de intieme verbinding met alles wat er in het organisme gebeurt.
Hoewel we altijd gericht zijn op wat er in ons hoofd gebeurt, leven we in werkelijkheid in lichamen die we, vaak, niet verzorgen zoals ze verdienen.
De opkomst van somatische therapieën
Somatische benaderingen hebben de laatste jaren aan gewicht gewonnen. Zo werd bijvoorbeeld de somatische ervaringstherapie ontwikkeld door Dr. Peter Levine. Het is gericht op de behandeling van psychologische trauma’s.
Het doel is de aandacht te vestigen op die lichamelijke gewaarwordingen die verbonden zijn met pijnlijke gebeurtenissen en gevoelens uit het verleden die de persoon moet herkennen en aanpakken.
Onderzoek (Engelse link) van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem en het International Institute for Trauma Healing ondersteunt het nut van deze strategie. Het doel ervan is het bevorderen van het idee dat somatische IQ in staat is lichaamsbewustzijn en emotionele zelfregulatiemechanismen te bevorderen.
We moeten ook de aandacht vestigen op de therapeutische methode die door de filosoof en psychotherapeut Eugene Gendlin gecreëerd werd. Hij was een leerling van Carl Rogers.
Het doel ervan was het bevorderen van lichamelijke wijsheid, om zo emotie en rede in een diepe dialoog te integreren. Het is gebaseerd op het principe dat, alleen als we een zelfkennis voorstaan over wat ons lichamelijk en emotioneel overkomt, we erin slagen uit te zoeken wat we nodig hebben.
Pas als we erin slagen ons met ons lichaam te verbinden, begrijpen we wat onze emoties ons vertellen. Dat is het beginpunt van alle genezing en een brug naar persoonlijke groei.
Stap uit je hoofd om in je lichaam te komen
Jon Kabat Zinn, de professor in de geneeskunde die meditatiepraktijken in de westerse wetenschap populair maakte, beweerde dat we uit ons hoofd moeten komen om ons via de ademhaling met ons lichaam te verbinden. Daardoor, zo benadrukte hij, kunnen we ons meer aanwezig voelen en ook gericht op onze behoeften.
Om een echt somatisch IQ te ontwikkelen, moeten we hetzelfde doen: vaker ‘uit ons hoofd stappen’. Het scheppen van een zekere afstand tot mentale ruis, zorgen en negativiteiten zou het ons inderdaad gemakkelijker maken uit de psyche te ontsnappen en vervolgens ons fysieke lichaam binnen te gaan dat ons zoveel te verklaren heeft.
Hoe je somatisch IQ ontwikkelen
De kans is groot dat je telkens als je hoofdpijn of spierpijn hebt, een pijnstiller neemt en probeert wat rust te nemen. Meer niet. Je staat niet altijd even stil om je af te vragen wat je lichaam je wil vertellen. In feite schreeuwt het tegen je, maar je luistert niet. Je hoort het niet dat het je vertelt dat achter je kleine pijntjes en kwaaltjes vaak stress, verdriet, zorgen en angst schuilgaan.
Daarom is het tijd om veranderingen aan te brengen en je somatisch IQ wat meer te ontwikkelen. Hier zijn een paar eenvoudige sleutels om je te helpen:
- Word je bewust van waar spanning zich in elk deel van je lichaam opbouwt. Er zijn dagen waarop je parasympatisch systeem meer reageert. Je merkt dan meer ongemak in je maag, je spieren en je ademhaling. Probeer uit te zoeken wat deze gewaarwordingen veroorzaakt. Er kan best een emotioneel verband achter zitten.
- Je geest is vaak als een slingerende aap. Probeer een eind te maken aan zijn onophoudelijke beweging en vraag hem te stoppen. Concentreer je dan op elke lichamelijke gewaarwording die je waarneemt, in je hoofd, nek, borst, buik, benen… in je ademhaling... Dit stelt je in staat te ontspannen.
- ‘Scan’ je lichaam telkens als je op het punt staat een beslissing te nemen. Probeer je te ontspannen. Pas dan bereik je een toestand van kalmte die ideaal is om betere ideeën en actiestrategieën uit te tekenen.
Last but not least: maak elke dag een wandeling. Gebruik die tijd om te mediteren. Zo kun je ervoor zorgen dat geest en lichaam in harmonie zijn, met elkaar verbonden, en in beweging. Het leven ziet er veel helderder uit als je je verbonden voelt met elk gebied van je wezen: je verstand, emoties, en lichaam.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Craig, A. D. (2003). Interoception: The sense of the physiological condition of the body. Current Opinion in Neurobiology. https://doi.org/10.1016/S0959-4388(03)00090-4
- Awakening Somatic Intelligence: The Art and Practice of Embodied Mindfulness. North Atlantic Books
