Schoonheid bevindt zich niet in je ogen, maar in je blik

In het boek van John Koenig, The Dictionairy of Obscure Sorrows, beschrijft hij de emotie die we voelen wanneer we langs iemand lopen op straat en onze blikken elkaar enkele seconden kruisen. Het lijkt alsof die ander ons bespioneert of dat we naar hem turen door een gat in de muur en dit zorgt ervoor dat we ons kwetsbaar voelen. Welnu, deze emotie heeft een naam: opia. Omdat het niet iemand zijn ogen zijn die schoonheid uitstralen, maar zijn blik.

Wanneer je in de trein zit, in een restaurant zit of door de stad loopt, kom je veel verschillende soorten mensen tegen en soms wisselen we blikken met ze, zonder ons dit ook maar te realiseren. Onze blikken zeggen veel over ons. Ze verraden het wanneer we verdrietig, boos, verliefd, bezorgd of moe zijn.

Ontdekken wat er achter een blik schuilgaat

Wanneer we tegenover iemand zitten, hem vragen hoe hij zich voelt en hij naar ons lacht, misschien zullen we dan als we hem in zijn ogen aankijken kunnen zien dat zijn glimlach niet oprecht is. Zijn blik komt niet overeen met wat hij werkelijk voelt. Blikken maken deel uit van de non-verbale communicatie en ze leren ons ontzettend veel over andere mensen.

Een van de dingen die bestudeerd worden in Neuro-linguïstisch programmeren (NLP) zijn oogbewegingen, die binnen deze studie ‘de sleutel tot de oculaire toegang’ genoemd worden. Bandler en Gringer, de bedenkers van NLP, bekeken vele video’s om de betekenis van oculaire bewegingen te ontcijferen. Ze kwamen tot de heldere conclusie dat afhankelijk van het type oogbeweging mensen gebruik zouden kunnen maken van verschillende delen van de hersenen en verschillende zintuigen. Er zijn dan ook vier verschillende verwerkingssystemen:

• Visueel. Wanneer iemand opkijkt en zijn ogen vervolgens naar rechts beweegt, dan creëert hij over het algemeen een beeld in zijn hoofd. Als iemand opkijkt en de ogen naar links beweegt, dan probeert hij zich een beeld voor de geest te halen.
• Auditorisch. Iemand die zich geluiden probeert te herinneren kijkt naar links. Als hij ze aan het creëren is, kijkt hij naar rechts. Vaak gaat deze oogbeweging gepaard met een opgeheven hoofd.
• Kinesthetisch. Als iemand naar beneden kijkt en met de ogen naar rechts beweegt, dan betekent dit dat hij zijn gevoelswereld betreedt. Als we verdrietig zijn bijvoorbeeld, dan zijn we geneigd om onze blik naar beneden te houden.
• Auditief-digitaal. Als we naar beneden kijken en naar links, dan hebben we het over onszelf.

Niet iedereen zit hetzelfde in elkaar en soms kunnen verschillende verwerkingssystemen met elkaar worden gecombineerd. We moeten dan ook voorzichtig zijn dat we niet generaliseren. Om uit te vogelen hoe iemand werkt, kunnen we hem enkele simpele vragen stellen. Bijvoorbeeld: hoe zie je jouw baan voor je in de toekomst? Op deze manier zullen we zien hoe iemand reageert op visuele creaties en zullen we een referentiepunt hebben op basis waarvan we zijn blikken kunnen interpreteren.

De kracht van een blik

Een blik kan op vele manieren worden geïnterpreteerd, maar kan ook vele verschillende gevoelens en emoties overbrengen. In 2014 publiceerde het tijdschrift Psychology Today een artikel over de kracht van blikken. De conclusies kunnen in vijf delen worden samengevat:

Visueel contact is spannend

Als we iemand recht in de ogen aankijken, genereren we een gevoel van opwinding, alhoewel de interpretatie van deze blik afhankelijk zal zijn van de context waarin we ons bevinden. Als iemand die we niet kennen ons langere tijd direct aankijkt, zouden we dit kunnen interpreteren als een bedreiging of gevaar en bang beginnen te worden. Als het echter gaat om iemand die we kennen en leuk vinden, kan een doordringende blik seksuele opwinding produceren.

Ogen kunnen verraden of de glimlach oprecht is of niet

Om te kunnen onderscheiden of een glimlach oprecht is of niet, zegt psycholoog Paul Ekman dat je de ander zijn blik moet observeren. Als een glimlach eerlijk en oprecht is, zullen de ogen samentrekken en zullen er kraaienpootjes verschijnen rondom de ogen.

Verwijde pupillen wijzen op interesse

Als een persoon in iets of iemand geïnteresseerd is, zullen zijn pupillen verwijden. Deze verwijding zal ons aantrekkelijker maken. Er werd een studie uitgevoerd waarbij de deelnemers twee foto’s van een vrouw kregen te zien. Op een van de foto’s waren de ogen van de vrouw kunstmatig vergroot om haar pupillen groter te laten lijken. Het resultaat was dat de vrouw op de kunstmatig bewerkte foto aantrekkelijker werd gevonden dan de vrouw op de onbewerkte foto.

Een wederzijdse blik is een teken van liefde

Onderzoekers zijn tot de conclusie gekomen dat op intense wijze naar elkaar staren een teken is van wederzijdse interesse. Een aanhoudende blik tussen twee mensen die elkaar al kennen wijst op bewondering en liefde.

Visueel contact kan bedrieglijk zijn

Het wordt altijd al gezegd dat mensen die liegen de neiging hebben om weg te kijken. In werkelijkheid echter steekt iemand die aan het liegen is al zijn energie in het overtuigen van de luisteraar om hem te geloven en dus kijkt hij de luisteraar juist alleen maar nog doordringender aan. Daartegenover staat dat iemand die de waarheid vertelt niets hoeft te bewijzen. Het zou dus goed kunnen zijn dat diegene afgeleid raakt en zijn blik even ergens anders op richt dan de ogen van de luisteraar.