Psychologen bieden waardevolle hulp maar zijn geen tovenaars
In de maatschappij spelen psychologen een heel belangrijke en noodzakelijke rol. Het meest wijdverspreide en foutieve beeld over in therapie gaan is geloven dat psychologen wonderen verrichten. Dit kan niet verder van de waarheid afstaan Psychologen zijn immers geen tovenaars.
Er is echter nog steeds sprake van verschillende ongegronde overtuigingen, mythes en verwachtingen die de ware doelstelling van raadplegingen bij deze beroepskrachten vertroebelen.
Vele mensen voelen zich ontgoocheld wanneer ze zich tot deze beroepskrachten wenden. Mensen moeten echter de volgende keuzes maken wanneer ze een professionele hulpverlener in de geestelijke gezondheidszorg kiezen. Eerst en vooral moet je de psycholoog vinden die het best bij jou past.
Anderzijds is het ook belangrijk dat je open van geest en bereid bent om tijdens de therapie te werken. Jij bent immers diegene die ernaar moet streven om je doel te bereiken. De psycholoog is er alleen om te helpen.
“Jij kiest waar en jij beslist tot wanneer omdat jouw pad uitsluitend het jouwe is.”
-Jorge Bucay-
Psychologen zijn geen tovenaars, ze beïnvloeden ons
Het is waar dat psychologen geen tovenaars zijn. Ze verrichten dus geen wonderen hoe graag we dat ook zouden willen. Je zal ook niet op een onderzoekstafel moeten gaan zitten en verwachten dat het met een magisch pilletje opgelost wordt. Er zal ook geen verdoving zijn. Jouw deelname is immers ook vereist.
Bovendien zijn er mensen die niet terug willen gaan naar een psycholoog. Dit is vooral omdat psychologen ons een ongemakkelijk gevoel geven. Ze stellen moeilijk vragen en sporen de patiënt aan om de dingen met andere ogen te bekijken.
Ze kunnen hen ook laten inzien dat ze verantwoordelijk zijn voor wat met hen gebeurt. Bovendien dwingen ze de patiënt om de verantwoordelijkheid voor zijn daden op te nemen. Psychologen bieden waardevolle hulp. Ze zijn echter geen tovenaars.
De patiënt als slachtoffer
Vele mensen komen klagend het kantoor van een psycholoog binnen. Ze hebben het gevoel dat zij het slachtoffer zijn. Ze voelen echter snel dat de therapeut probeert om de bescherming van hun slachtofferschap weg te nemen.
Stel bijvoorbeeld dat iemand in therapie gaat omdat zijn partner ontrouw is. De psycholoog vraagt hem “En waarom heb jij nog steeds die relatie?” Dan kan de patiënt dit slecht opvatten. Patiënten antwoorden dan wellicht op de volgende manier net alsof het antwoord vanzelfsprekend is: “Omdat ik van hem hou.”
Weerstand tegen de therapie
In de loop van de therapie kunnen mensen echter ook weerstand bieden. Ze wijzen dan de ‘geen hulp’ af die de therapeut hen volgens hen geeft. De reden is eigenlijk dat ze niet horen wat ze graag zouden horen. Misschien wilden ze een magische formule voor hun partner zodat die zou ophouden met ontrouw te zijn.
Of ze wilden goedkeuring voor hun gedrag. Soms worden mensen geconfronteerd met het besef dat de relatie beëindigen de meest haalbare mogelijkheid is. Dit besef kan er dan voor zorgen dat de persoon zijn frustratie en weigering op de therapeut afreageert.
Een psycholoog laat de patiënt nadenken over zijn situatie zodat hij zijn eigen besluiten kan trekken. Wanneer dit niet samenvalt met hun wensen of met hoe ze de werkelijkheid zien, dan is het heel goed mogelijk dat ze de psycholoog zullen afwijzen en niet terugkeren naar de therapie.
Angst en onzekerheid
Wanneer een patiënt een psycholoog raadpleegt, dan willen ze ook vaak iemand die hen zegt dat ze gelijk hebben. Of ze willen dat de psycholoog hen een magische formule geeft om de situatie op te lossen.
Dit is echter niet realistisch. Vaak is het een reactie op angstgevoelens en onzekerheden. Psychologen kunnen helpen bij rouwverwerking. Ze kunnen de persoon die de patiënt verloren heeft, echter niet opnieuw tot leven brengen.
Wat is onze rol als patiënten in de therapie?
Het is ook belangrijk dat we ons niet alleen bewust zijn van de rol van de psycholoog maar ook van de rol van de patiënt. We hebben het eerder al gezegd. Psychologen zijn geen tovenaars. Ze zijn er om te luisteren en hulpmiddelen te verschaffen. Ze openen een reeks mogelijkheden op het moment dat de patiënt alles met een verengde blik bekijkt.
Een psycholoog zal ons nooit zeggen wat we moeten doen of beslissingen in onze plaats nemen. Het is echter wel mogelijk dat we enkele oefeningen moeten doen om ons zelfvertrouwen te verbeteren. We zullen aan onze onzekerheden moeten werken of hoe we onze angsten kunnen overwinnen. Dit is wat psychologen doen.
Ze kunnen ons de noodzakelijke instrumenten verschaffen om ons beter over onszelf te voelen. Met die middelen kunnen we ons vertrouwen en ons zelfvertrouwen verbeteren. Ze helpen ons ook om onze angsten te confronteren en om de manier te verbeteren waarop we met anderen omgaan.
Beslissingen nemen
Dit betekent echter niet dat we in de therapie niet moeten werken aan het nemen van beslissingen. Om hieraan te werken bestaan er vele verschillende doeltreffende therapieën. In deze zin kan de psycholoog als een klankbord dienen om ideeën te ordenen of dieper op verschillende hypothetische situaties in te gaan.
Ze zullen ons echter nooit zeggen wat we moeten doen. In vele gevallen zullen ze ons ook niet vertellen wat zij in onze plaats zouden doen. De reden is gewoon dat zij zich niet in onze situatie bevinden.
In elk geval betekent dit niet dat jouw rol als patiënt minder waardevol en fundamenteel is. Dankzij deze gerichte hulp zal om het even welke beslissing waarmee we worstelen, uiteindelijk gemakkelijker en minder pijnlijk zijn.
Wij zijn immers de personen die de stap moeten zetten. We weten wat we moeten doen. Bovendien beseffen we wat ons beter zal maken. We hoeven alleen maar een beslissing te nemen en die in de praktijk om te zetten. De psychologie kan ons de noodzakelijke hulpmiddelen geven om dit te doen.