Peter Pan, het verhaal van de jongen die niet wilde opgroeien

Geschreven en geverifieerd door filmrecensent Leah Padalino.

Laatste update: 27 december, 2022

Peter Pan is een bekend Brits toneelstuk geschreven door James M. Barrie. Hij schreef het voor jonge kinderen. Het stuk ging in 1904 in Londen in première. Het heeft nogal een geschiedenis.

Vóór het een toneelstuk werd, verscheen het personage van Peter Pan in nog een andere roman van Barrie. In deze eerste versie leefde Peter in Londen. Alle kinderen waren half-vogel. Dat was de reden waarom ze konden vliegen.

Barrie bleef zijn roman verfijnen en voegde nieuwe dingen toe. We kunnen dit in het toneelstuk Peter Pan zien. Eén van de meest herkenbare nieuwe elementen is het elfenpoeder dat gebruikt wordt om te vliegen. Hij moest dit aan zijn verhaal toevoegen wegens de ongelukken die in de stad gebeurden. Die hadden te maken met kinderen die dachten dat ze konden vliegen.

Barrie haalde zijn inspiratie uit de Kensington Gardens in Hyde Parke. Daar bracht hij veel van zijn tijd door. De familie Llewely Davies ging er vaak naartoe. Hun kinderen waren de inspiratiebron voor het verhaal. Ze speelden vaak in de tuinen.

Als we naar Londen reizen en Hyde Park bezoeken, dan vinden we daar het standbeeld van Peter Pan. Dit standbeeld staat daar niet toevallig. De auteur zelf van het toneelstuk heeft het beeld daar immers in 1912 geplaatst.

Het was een geschenk aan de kinderen van Londen. Hij liet het op de plek plaatsen waar Peter Pan in de eerste versie van het toneelstuk geland was. Barrie besloot ook om de auteursrechten van het stuk aan het Great Ormond Street Children’s Hospital in Londen te schenken.

De erfenis van Peter Pan is zonder twijfel eindeloos. Er zijn ontelbare theaterversies en verfilmingen. In dit artikel richten we ons op de tegenwoordig meest symbolische. Dit is de bewerking van Disney uit 1953.

Neverland

Neverland is een verafgelegen eiland. Je kan er alleen komen als je door de hoogste delen van de hemel vliegt. Daarna moet je “aan de tweede ster op je rechterkant afslaan en dan helemaal door vliegen tot de ochtend.”

Het is een plek waar wetten niet bestaan. De kinderen die het eiland bewonen, hebben geen verantwoordelijkheden. Ze brengen de meeste tijd spelend door en maken plezier.

Dit eiland kan je misschien voor een stuk laten denken aan het Preteiland van Pinokkio. In beide films willen de kinderen die op het eiland leven, geen enkele verantwoordelijkheid. Ze willen ook niet opgroeien.

Het zijn verafgelegen plekken waar volwassenen niet kunnen binnenkomen en waar de kinderen kunnen doen wat ze willen. In tegenstelling tot in het verhaal van Pinokkio worden de kinderen die in Neverland wonen, de Verloren Jongens genoemd. Het zijn kinderen die niemand opgeëist heeft.

Op het eiland leven magische wezens zoals elfen en zeemeerminnen maar ook indianen en piraten. Hoe meer tijd ze in Neverland doorbrengen, hoe moeilijker het is om weg te gaan. Het wordt ook steeds moeilijker om hun herinneringen en hun leven terug te krijgen.

Je kan Neverland beschouwen als een idyllische plek waar alles mogelijk is. Het is een plaats vol avonturen en pret. Toch is het ook een valkuil. De kinderen kunnen er immers niet opgroeien. Ze worden nooit volwassen. Het gevolg is dat ze alleen maar een kortetermijngeheugen hebben.

Wendy: de rede en de volwassenheid

Wendy woont met haar familie in Londen tot op een nacht Peter Pan in haar huis verschijnt. Hij neemt Wendy en haar broers mee naar Neverland.

In het begin is Wendy net als de anderen en geniet ze van Neverland. Ze raakt opgewonden van het idee om te kunnen vliegen en Neverland te bezoeken. Dat is de reden dat ze toegeeft en haar reis met Peter begint.

Peter en de Verloren Jongens beginnen Wendy als een moederfiguur te zien. Ze zorgt voor hen en vertelt hen verhalen. In Neverland zijn er geen meisjes. Ze missen elke vorm van bescherming of een moederlijke figuur. Dat is de reden dat Wendy deze rol opneemt.

Beetje bij beetje wordt ze zich echter bewust van het belang van opgroeien voor haar eigen ontwikkeling. Ze gaat het uiteindelijk aanvaarden. Dus wordt ze een soort moeder voor de Verloren Jongens. Ze overtuigt zichzelf er tenslotte van dat ze moet opgroeien.

Wendy is het vrouwelijke personage en het tegenovergestelde van Peter. Ze is een verantwoordelijk meisje en zorgt voor haar jongere broers. Wendy streeft ernaar een volwassen vrouw te worden. Ze is rationeel en vult Peter aan.

Peter Pan, de jongen die niet wilde opgroeien

Peter Pan is het hoofdpersonage. Hij is een jongen die in Neverland leeft en zich niets herinnert van zijn verleden. Peter is de leider van de Verloren Jongens. Hij speelt deze rol omdat een leider nodig is, ook in een wereld zonder regels. In dit geval krijgt Peter die verantwoordelijkheid.

Bovendien is Peter de uitverkorene om Neverland te redden. Hij wordt altijd vergezeld door de Verloren Jongens. Ook Tinkerbell vergezelt hem. Tinkerbell is een kleine elf die heel jaloers en bezitterig is.

In werkelijkheid is Peter een jongen die bang is om op te groeien. Hij is bang om zijn problemen onder ogen te zien en volwassen te zijn. Peter lijkt heel moedig wanneer hij Kapitein Haak uitlacht. Hij spot met hem en maakt hem gek. Hij is echter niet moedig genoeg om de confrontatie aan te gaan met de echte wereld en met volwassenheid.

Verbeelding

Wanneer hij de jongens vertelt dat hun gedachten hen zullen laten vliegen, dan toont dit zijn groot leiderschap en zijn sterke overtuigingskracht. Hij zegt hen dat geloven in zichzelf het enige is wat ze hoeven te doen.

Ze moeten geloven dat het mogelijk is en blije gedachten denken. Op deze manier en met de hulp van het elfenpoeder zullen ze net als Peter in staat zijn te vliegen.

Vliegen is nauw verbonden met verbeelding en vrijheid. De mensheid heeft blijkbaar altijd willen vliegen net als de vogels. De reden is dat we het beschouwen als iets onmogelijks en bijna goddelijks.

Wanneer we kinderen zijn, dan is één van onze grootste wensen precies te kunnen vliegen. Daarom zien we ook dat Peter, een zuivere jongen die door de wereld van de volwassenen niet veranderd is, zijn verbeelding de vrije loop laat en vliegt.

De verbeelding van kinderen is echt krachtig en fascinerend. Het wordt echter soms ingeperkt door de tussenkomst van volwassenen. Daarom hebben de Verloren Jongens en Peter Pan een verbeelding die volledig ongewoon is. Hun verbeelding is gedurende een lange tijd door geen enkele volwassene veranderd.

De schaduw van Peter

Peter Pan heeft een heel charismatische persoonlijkheid. Hij bewijst echter ook dat hij een jongen is die te zorgeloos en verstrooid is. Hij verliest zelfs zijn eigen schaduw. Het verlies van zijn schaduw weerspiegelt ook een verlies van identiteit. Het toont dat hij een probleem heeft om zichzelf te aanvaarden. Het is een soort ontvouwing van zijn persoonlijkheid.

Onze schaduw is net een spiegel waarin we onszelf herkennen. Het is iets dat met ons verbonden is en dat ons toebehoort. Peter verliest zijn schaduw echter voortdurend. Dit betekent eigenlijk dat hij zichzelf verliest. Peter verbergt zich voor zijn schaduw. Hij kan het niet onder controle houden. Dit komt omdat hij wegloopt van wat hem het meest beangstigt: opgroeien.

Dit toneelstuk heeft plaatsgemaakt voor meerdere interpretaties en een eindeloze voorraad aan versies. Men heeft het ook gebruikt om het zogenaamde Peter Pan-syndroom een naam te geven. Mensen met deze aandoening willen niet opgroeien of volwassen worden.

Het heeft ook een benaming verschaft voor het Wendy-syndroom. Dit zijn mensen die geobsedeerd zijn door het behagen van anderen en een diepgewortelde angst hebben voor afwijzing. Peter Pan is ongetwijfeld één van de meest symbolische toneelstukken van het Verenigd Koninkrijk.