Paul Ekman en bedrog - hoe spoor je het op

Is bedrog te detecteren? Ontdek in dit artikel wat Paul Ekman hierover te zeggen heeft.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Geschreven door María Alejandra Castro Arbeláez

Laatste update: 01 december, 2023

Er bestaat een wereld van emoties. Ze zijn allemaal zo intrigerend dat veel wetenschappers ze vanuit hun veel invalshoeken hebben bestudeerd. Het gebied van de psychologie is geen uitzondering. Paul Ekman en bedrog gaan bijvoorbeeld hand in hand omdat hij veel over dit onderwerp heeft geschreven.

In dit artikel zul je ontdekken hoe je bedrog volgens Paul Ekman kunt opsporen. Maar eerst leer je, als startpunt, een beetje over deze unieke man.

Paul Ekman en bedrog

Paul Ekman is één van de belangrijkste psychologen van vandaag. De American Psychological Association (APA) heeft hem zelfs beloond voor de relevantie en diepgang van zijn bijdragen op dit gebied. Zijn meest opmerkelijke bijdragen hebben betrekking op emoties en micro-uitdrukkingen van het gezicht.

Daarnaast ontving hij verschillende onderscheidingen voor zijn wetenschappelijk onderzoek. Bijvoorbeeld de Eureka-prijs, voor het bevorderen van het begrip van wetenschap, en ook de William James Fellow Award. Daarnaast werkte hij mee aan een BBC-documentaire en was hij de inspiratiebron voor de serie ‘Lie to Me’.

Hij werd geboren op 15 februari 1934 in de Verenigde Staten en is een van de meest invloedrijke psychologen van de twintigste eeuw. Ook was hij hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Californië en adviseur van het Amerikaanse Ministerie van Defensie en van de FBI.

Hij schreef enkele populair-wetenschappelijke boeken, zoals The Nature of Emotion: Fundamental Questions. Ook schreef hij verschillende artikelen voor kranten en tijdschriften voor zijn verspreidingswerk. Hij doet nog steeds onderzoek naar misleiding.

Wat is misleiding?

Misleiding is volgens het Merriam-Webster woordenboek: “de handeling van iemand ertoe brengen iets als waar of geldig te accepteren wat onwaar of ongeldig is.”

Om te weten wat bedrog is, moet je begrijpen dat er volgens Ekman zes basisemoties zijn:

• angst
• woede
• afkeer
• blijdschap
• verbazing
• droefheid

Elke emotie wordt geassocieerd met non-verbale taal, wat een vorm van communicatie is die zich weerspiegelt in de mimiek van het gezicht. Het toeval wil dat, ook al praten mensen liever, ze ook non-verbaal uitdrukken hoe ze zich voelen. Zich bedrogen voelen of een bedrieger zijn is geen uitzondering. Mensen kunnen dat op beide niveaus even goed uiten.

Hoe kun je volgens Paul Ekman bedrog opsporen

Volgens Paul Ekman zijn mensen niet zo goed in het onderdrukken van gezichtsuitdrukkingen wanneer ze opgewonden zijn. Ook zijn gezichtsuitdrukkingen efficiënte informanten.

Het opsporen van bedrog is dus mogelijk dankzij de interpretatie van gezichtsuitdrukkingen. Mensen communiceren ook via andere lichaamsdelen, maar de meest onthullende zijn volgens deze auteur gezichtsuitdrukkingen.

Hier zijn enkele indicatoren van bedrog, die in het gezicht af te lezen zijn:

• Het gezicht kan een dubbele boodschap bevatten. Wat een leugenaar wil laten zien en wat hij wil verbergen.
• Echte uitdrukkingen zijn niet vrijwillig. Daarom is het makkelijker om bedrog op te sporen als je weet hoe je ze kunt herkennen.
• Door bewegingen van de spieren rond de oogbal, kan het oog er anders uitzien. Deze spieren veranderen de vorm van de oogleden, de zichtbaarheid van de iris, en de hoeveelheid oogwit dat zichtbaar is in het oog. Daarmee verandert ook de algemene indruk die men krijgt als men in iemands ogen kijkt.
• De richting van iemands blik. Mensen hebben de neiging weg te kijken als ze zich schuldig voelen of schamen.
• Knipperen neemt toe of af wanneer mensen een bepaalde emotie ervaren.
• De duur van een gezichtsuitdrukking is van vitaal belang om bedrog te detecteren. Het is gemakkelijker om te weten dat iemand niet oprecht is als de uitdrukking meer dan 10 seconden duurt.

Andere manieren

Andere verschijnselen die als referentie dienen bij het detecteren van bedrog kunnen de volgende zijn:

• een onechte glimlach
• synchronisatie
• verwijding van de pupillen
• activering van betrouwbare gezichtsspieren
• blozen

Bedrog kan ook worden opgespoord aan de hand van iemands woorden, de toon van zijn stem en de houding van zijn lichaam. Bedriegers zijn kieskeuriger in hun woorden en investeren meer in hun missie. Ze verwaarlozen echter andere dingen, zoals mimiek.

Ook de toon van de stem, pauzes, en verbale fouten kunnen je allemaal helpen te weten of iemand je probeert te misleiden. Ze hebben elementen die de boodschap die ze met hun woorden overbrengen niet ondersteunen.

Heb je ooit het gevoel gehad dat iets gewoon niet klopt in de manier waarop iemand je iets vertelt? Het doet je afvragen wat er aan de hand is. Dat komt omdat een groot deel van de analyse van non-verbaal gedrag onbewust gebeurt.

Op dezelfde manier wordt misleiding ook in verband gebracht met leugens. Om het te definiëren, stelt Ekman dat je rekening moet houden met zowel de leugenaar als het slachtoffer in zijn boek Telling Lies: Clues to Deceit in the Marketplace, Politics, and Marriage.

Er is sprake van een leugen als de ontvanger er niet om gevraagd heeft bedrogen te worden. Ook wanneer degene die liegt je niet van tevoren op de hoogte heeft gebracht van zijn voornemen om te liegen, is dit bedrog.

Technologie om bedrog op te sporen

De polygraaf is een andere leugendetector. Dit apparaat registreert de lichaamsreacties van een persoon tijdens een verhoor. Hoewel aanklagers in veel landen er gebruik van maken, zijn er geen betrouwbare studies die de methode van deze technologie definitief ondersteunen om te kunnen verifiëren of iemand liegt of de waarheid spreekt.

Kortom, emoties zijn een waardevolle bron voor het analyseren van gedrag. Ze kunnen zich op veel manieren manifesteren of verbergen. Daaronder is de non-verbale taal van bijzonder belang en Paul Ekman en zijn bijdragen aan bedrog springen eruit. Wat een prachtige nalatenschap!