Pathologische schuld en zijn web

Schuldgevoel is in principe een gezond gevoel. Hoewel het ongemak genereert, is het een mechanisme dat verband houdt met zelfkritiek. Het is onvermijdelijk dat we soms ten onrechte handelen en daardoor anderen pijn doen. In die gevallen waarschuwt schuld ons dat we het goed moeten maken. Er zijn echter omstandigheden waarin zelfverwijt de grens overschrijdt van wat redelijk is en een pathologische schuld wordt .

Schuldgevoel doet een beroep op het geweten. Het verschijnt wanneer een principe is geschonden of wanneer een waarde in overtreden. Schuldgevoel is een gevoel dat sterk gerelateerd is aan een ideologie.

In psychologische termen is het praktisch onmogelijk om te bepalen of een gedraging “goed” of “slecht” is. Zelfs degenen die anderen opzettelijk pijn doen, kunnen worden gemotiveerd door vervormingen in hun gedachten of emoties, veroorzaakt door een veranderde, zieke of disfunctionele omgeving.

Elke persoon doet die vergelijking echter afzonderlijk tussen wat juist en incorrect is. Wanneer mensen voelen dat ze hun geloofssysteem of hun moraal hebben omzeild, ervaren ze spijt. Waar ligt de grens tussen normale schuld en pathologische schuld? Laten we dit onderzoeken.

Normale schuld en pathologische schuld

Het verschil tussen een soort schuld dat als “normaal” kan worden beschouwd en pathologische schuldgevoelens is niet altijd duidelijk. De eerste aanwijzing om dit te ontcijferen is om de frequentie en intensiteit ervan te evalueren. Een probleem met pathologische schuld bestaat wanneer het vaak en zeer invasief wordt ervaren .

Er zijn psychische stoornissen waarbij schuld aanwezig is. Een van de meest voorkomende is depressie. In deze staat is het gebruikelijk dat de persoon in zelfverwijt raakt. In feite beginnen mensen met een depressie zich schuldig te voelen omdat ze er niet uit kunnen komen.

Pathologisch schuldgevoel is ook aanwezig in obsessief-compulsieve stoornissen, fobieën en verslaving. In dergelijke gevallen wordt schuldgevoel onderdeel van het probleem.

Het is geen gezond schuldtype dat helpt bij het repareren of omleiden van een bepaald gedrag. Het werkt meer als een factor van constante emotionele straf, die over het algemeen de toestand verergert.

De verschillende gezichten van schuldgevoelens

Soms kan schuld zich gecamoufleerd presenteren. In deze gevallen is het anders dan de typische spijt bij het doen of zeggen van iets dat verwijtbaar is. Er is bijvoorbeeld een vorm van pathologische schuldgevoelens welke traumatische schuldgevoelens worden genoemd.

Dit mechanisme werkt als volgt. Een persoon is het slachtoffer van een mishandeling of een ongeval. In dergelijke gevallen is de emotionele impact extreem. Daarom is “trauma” aanwezig in het leven van deze persoon. 

Hoewel deze persoon een slachtoffer is, ontwikkelt hij een schuldgevoel over de situatie. Dat is precies een van de belangrijkste effecten van trauma. In dit geval is er een pathologische schuld.

Ook zijn er gevallen waarin een persoon zich schuldig begint te voelen omdat hij eraan denkt om iets slechts te doen, hoewel hij het nooit echt zou doen. Er zouden geen schuldgevoelens moeten zijn omdat er geen schade is aangericht. Echter, als de moraal of het superego van die persoon zeer beperkend is, zal hij zijn gedachten als schadelijk beschouwen.

Pathologisch schuldgevoel overwinnen

Pathologische schuldgevoelens kunnen zeer invasief zijn. Beetje bij beetje maakt het een gat en begint het verschillende levensbeslissingen te beïnvloeden. Het verslechtert het gevoel van eigenwaarde, hoewel het ook een product is van zichzelf onderschatten.

Iemand die bijvoorbeeld geen eigenliefde kent, probeert constant aardig gevonden te worden door anderen. Wanneer hij faalt, voelt hij zich schuldig omdat hij dit onrealistische doel niet heeft bereikt.

Wat in deze gevallen noodzakelijk is, is de geest te openen om dingen vanuit verschillende gezichtspunten te kunnen zien. Het is belangrijk om na te denken over normen of overtuigingen, vooral bij het evalueren van reden en logica.

Meestal zijn deze overtuigingen te rigide, wat niet leidt tot een beter persoon of een beter lid van de samenleving. Hun enige rol is kwelling.

De hulp van een psychotherapeut is in veel gevallen noodzakelijk. Schuld zou diepgewortelde wortels kunnen hebben die het moeilijk zouden kunnen maken om mee om te gaan zonder die steun.

Het is de moeite waard om extra moeite te doen om je te bevrijden van pathologische schuldgevoelens. Het is een verwoestende kracht die levens kan ruïneren.