Pathologische jaloezie: wanneer jaloezie gevaarlijke vormen aanneemt
Stiekem zijn we allemaal weleens jaloers. Je kunt zelfs zeggen dat jaloezie een normale reactie is wanneer je het gevoel hebt dat een relatie die erg belangrijk voor je is wordt bedreigd. Gezonde jaloezie laat onze familieleden, partner of vrienden weten dat ze belangrijk voor ons zijn en dat we nooit zouden willen dat de relatie die we met hen hebben op het spel komt te staan.
Hoewel er echter sprake kan zijn van normale en gezonde jaloezie, kan er daarentegen ook sprake zijn van overmatige of obsessieve jaloezie. Deze stoornis wordt ook wel pathologische jaloezie genoemd.
‘Jaloezie is de meest extreme uitdrukking van je eigen onzekerheid.’
Hoe weet je of er sprake is van pathologische jaloezie?
In de meeste gevallen komt pathologische jaloezie voor tussen echtgenoten of partners. Een pathologisch jaloers persoon gelooft steevast in het waanzinnige idee dat zijn partner ontrouw is, of hier nu enig bewijs voor bestaat of niet. Een persoon die last heeft van pathologische jaloezie denkt dat hij de baas is over zijn partner en is geobsedeerd door het idee dat hij zijn partner voortdurend in de gaten moet houden, moet achtervolgen en op heterdaad wil betrappen.
Zowel mannen als vrouwen kunnen last krijgen van pathologische jaloezie; deze vorm van jaloezie komt echter vaker voor bij mannen en kan ook bij mannen gevaarlijkere vormen aannemen.
In tegenstelling tot normale jaloezie kan pathologische jaloezie soms wel jaren duren. Mensen die last hebben van pathologische jaloezie zijn vaak voortdurend bezig met allerlei onbelangrijke gebeurtenissen waarmee ze hun partner kunnen beschuldigen van ontrouw. Ze zijn absoluut niet bereid om hun standpunt te veranderen, ook al krijgen ze bewijs dat ze het bij het verkeerde eind hebben.
In de meest chronische gevallen van pathologische jaloezie kan de jaloerse partner zelfs gewelddadig worden naar zijn geliefde. Het komt ook vaak voor dat pathologisch jaloerse mensen zichzelf pijnigen. Dit is over het algemeen het geval bij mensen die een paranoïde persoonlijkheid hebben. In sommige gevallen gaat het ook gepaard met een andere psychose of stoornis, zoals bijvoorbeeld obsessieve-compulsieve stoornis.
Oorzaken en behandelingen
Tom Valeo geeft in zijn artikel When a Drug Leads to Suspicions of Infidelity aan dat hij ook gevallen van pathologische jaloezie heeft gezien bij verschillende patiënten die last hadden van de ziekte van Parkinson. Hoewel dit niet heel vaak voorkomt, bestaan er gevallen waarbij pathologische jaloezie een bijwerking is van het medicijn dat mensen die last hebben van deze ziekte innemen om de dopamineproductie te stimuleren. Ook cocaïne, methamfetamine en andere drugs die ervoor zorgen dat het dopaminegehalte in één keer stijgt kunnen dit effect veroorzaken. In dit soort gevallen kan pathologische jaloezie behandeld worden door de inname van het medicijn te verminderen of van de verslaving af te komen.
Helaas zijn de meeste gevallen van pathologische jaloezie niet zo eenvoudig op te lossen. Pathologische jaloezie komt voor in gevallen van schizofrenie, neurose, bipolaire stoornis en mensen bij wie hun frontale kwab beschadigd is geraakt. Ook komt het vaak voor bij alcoholisten en mensen die last hebben van een seksuele disfunctie.
Kortom, jaloezie ontwikkelt zich wanneer iemand onzeker is, zich ongeliefd voelt en de intense drang voelt om de touwtjes in handen te hebben.
Als je zelf last hebt van pathologische jaloezie en hierbij geholpen wilt worden, dan is het van essentieel belang om een psycholoog, een psychiater of misschien zelfs een seksuoloog te raadplegen. In sommige gevallen kan het behulpzaam zijn om samen met je partner naar therapie te gaan. Een gezondheidsdeskundige zal in staat zijn om de situatie volledig te evalueren om de oorzaak van het probleem te achterhalen en zodoende de juiste behandeling te kunnen bepalen.
–Afbeelding met dank aan Mike Hoff–