Overbezorgde ouders die geen affectie tonen
Overbezorgde ouders die geen of weinig affectie tonen kunnen hun kinderen schaden. Sommige mensen zijn van mening dat een goede strategie voor het opvoeden van kinderen een combinatie van autoriteit en ‘kleine doses’ genegenheid inhoudt.
Deze manier om uitingen van genegenheid en emotie te begrijpen, heeft echter een negatieve invloed gehad op veel gezinnen. Het staat in feite lijnrecht tegenover een transformatieve, dynamische opvoeding van kinderen, waarbij emoties een fundamentele rol spelen.
Overbezorgde ouders die geen affectie tonen zijn een andere versie van een vreemde vorm van emotionele onderdrukking die al generaties lang bestaat.
Hoe zijn ouders die overbezorgd zijn en geen affectie tonen?
Iemand die binnen het gezin wordt gekwetst, weerspiegelt dit in zijn gedrag. Experiëntiële vermijding is een gedragsmatige ontsnapping uit de realiteit waarin het individu zich bevindt. Hun omgeving biedt geen enkele positieve bekrachtiging en hun gedrag is daar een reactie op. Experiëntiële vermijding is een ontsnapping aan pijn en als gevolg daarvan aan het leven zelf.
Overbezorgde ouders die geen of weinig affectie tonen zijn niet per se nalatig of lichamelijk gewelddadig. Hoewel ze van hun kinderen houden, laten ze dat echter niet zien.
Wanneer ouders zeer overbezorgd zijn, maar op geen enkele manier liefde of genegenheid uiten, kan een kind gemakkelijk verstrikt raken in die gezinsdynamiek. De gedragsmatige aanwijzingen zijn tegenstrijdig en beweren het kind te beschermen. maar bieden geen veilig toevluchtsoord thuis.
Als je er van de buitenkant naar kijkt, lijkt het alsof de ouders het geweldig doen. Het gebrek aan positieve bekrachtiging of uitingen van genegenheid zijn echter pijnlijk voor het kind. Om nog maar te zwijgen van de afwezigheid van enige aanmoediging voor het kind om zijn onafhankelijkheid te ontwikkelen.
Een voorbeeld van overbezorgde ouders die geen affectie tonen
Laten we een voorbeeld bekijken om deze dynamiek beter te begrijpen. Stel je voor dat een 40-jarige man naar een psycholoog gaat. Hij weet niet wat er al jaren met hem aan de hand is.
Hij heeft waarden vastgesteld, vooral in termen van wat hij niet zal tolereren. De logica die hij echter in zijn gezin leerde, werd bepaald door wat hij niet mocht doen. Dit conditioneerde hem om zeer gevoelig te zijn voor kritiek, maar praktisch ongevoelig voor bekrachtiging.
Zijn moeder kuste of knuffelde hem bijna nooit. De paar keer dat ze dat deed waren na een moment van angst of toen hij ziek was. Ze haalde hem op van school, hij was altijd goed gekleed en ze was een geweldige kok. Zijn moeder zorgde voor alles.
Deze patiënt heeft het over het gevoel niet in staat te zijn om volledig van bepaalde ervaringen te genieten. Hij maakt zich veel zorgen over de slechte dingen die zijn kinderen overkomen en geniet nauwelijks van hun prestaties.
Hij associeert het voelen van emoties nauw met spanning en angst. Daarnaast krijgt hij door zijn depressie vaak negatieve feedback op zijn werk. Wat hij ook doet, hij voelt zich nooit competent.
Helikopterouders die de voeten van hun kinderen nooit de grond laten raken
De man in het vorige voorbeeld is het resultaat van een helikoptermoeder en een afwezige vader. Als een van de ouders afwezig is, compenseert de andere ouder vaak. Het resultaat is overmatige aandacht die een belemmering vormt voor het ontwikkelen van autonomie en onafhankelijkheid.
Psycholoog Holly Schriffin en haar collega’s van de University of Mary Washington (Engelse link) ontdekten hoe helikopterouderschap de zelfbeschikking en het welzijn van studenten beïnvloedt. Ze leerden dat dit type ouderschap gepaard gaat met angst en depressie. De effecten op lange termijn zijn algemene ontevredenheid met het leven.
Sommige ouders houden constant toezicht op hun kinderen, maar ze houden niet onvoorwaardelijk van hen.
Ik doe je geen pijn en help je ook niet
Sommige kinderen missen liefde en genegenheid in hun leven. Dat geldt zelfs voor ouders die niet expliciet koud, agressief of nalatig zijn.
Veel ouders gebruiken uitingen van liefde en genegenheid als middel om hun kinderen op te voeden. Dit staat ook bekend als symbolische afwijzing, vaak verbaal uitgedrukt als impliciete vormen van straf. Bijvoorbeeld: “ik hou niet van je als je zo doet” of “ik hou van je, vooral als je je net zo goed gedraagt als vanavond.”
Kinderen en tieners interpreteren dit soort uitspraken als bewijs dat hun ouders niet van hen houden zoals ze zijn. Liefde moet verder gaan dan succes en goed gedrag. Vanuit het oogpunt van een kind leert dit soort houding hen dat liefde van voorbijgaande aard is en gebaseerd op verdiensten, wat inhoudt dat het iets is dat je moet verdienen.
Gevolgen van overbezorgde ouders en helikopterouders
Onevenwichtig ouderschap kan briljante kinderen voortbrengen. Aan dat academische voordeel zijn echter kosten verbonden. Deze opvoedingsstijl bereidt kinderen namelijk niet volledig voor op de echte wereld.
Ze ontwikkelen een codependent persoonlijkheid omdat ze opgroeien op een plek waar ze geen kans hebben om verantwoordelijkheden op zich te nemen en hun eigen beslissingen te nemen.
Psychologische studies tonen herhaaldelijk aan dat tieners en volwassenen met angststoornissen, met name die welke gericht zijn op sociale interactie, vaker overbezorgde ouders hebben gehad.
Bovendien tonen onderzoeken aan dat angstige ouders de neiging hebben om angstige kinderen te krijgen. Dat komt omdat ze hen leren dat de juiste reactie op wat het leven hen te bieden heeft, angst, zorgen en emotionele onthouding is.