Ouderlijke genegenheid bepaalt het levensgeluk van een kind

Onderzoek van de afgelopen tien jaar heeft het verband aangetoond tussen ouderlijke genegenheid in de kindertijd en hun toekomstige gezondheid. In feite bewijst het onderzoek ook hoe de liefde van een ouder het geluk van een kind in de toekomst bepaalt.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 23 september, 2023

Je hebt vast wel eens gehoord dat “je de liefde krijgt die je denkt te verdienen.” Het is zelfs zo dat de ouderlijke genegenheid die je als kind hebt ervaren, bepalend is voor het soort genegenheid dat je van anderen hoopt te ontvangen. Je relaties en de kwaliteit ervan worden in grote mate bepaald door de band die je met je verzorgers hebt opgebouwd.

Het is meer dan 50 jaar geleden dat de psycholoog Albert Ellis erop wees dat op het moment dat de Ouderlijke genegenheid niet meer onvoorwaardelijk is, er problemen ontstaan in de emotionele ontwikkeling van het kind. Die eerste patronen in termen van validatie, genegenheid of afkeer vormen inderdaad de eerste percepties van interpersoonlijke relaties van een kind.

Of je het nu leuk vindt of niet, je psychologische beschrijving van hoe menselijke liefde is, is gebaseerd op de kindertijd en adolescentie. Verrijkende ervaringen geven je zekerheid en vertrouwen. Aan de andere kant, als je vroege jaren vol tekortkomingen of angst waren, word je hongerig naar liefde maar er tegelijkertijd bang voor.

Onderzoek suggereert dat liefdevolle ouders ervoor zorgen dat je op volwassen leeftijd sterkere en gelukkigere relaties ontwikkelt.

Ouderlijke genegenheid definieert jou

Net zo belangrijk als het voeden, verzorgen en een thuis geven van een kind, is het voeden met gezonde liefde. Hoewel het waar is dat niemand op de wereld komt met een handleiding om de perfecte vader of moeder te zijn, is er iets dat niet kan worden ontkend.

Dit is het feit dat het essentieel is voor kinderen om zich geliefd te voelen, gevalideerd te worden in al hun behoeften, veilig te zijn en begeleid te worden bij elke stap op hun reis door de kindertijd.

Het is zelfs zo dat de ouderlijke genegenheid die je als kind hebt ervaren je definieert, in goede en slechte tijden. Harvard University (VS) deed in dit verband onderzoek. Dat toonde aan hoe de affectieve warmte van ouders de psychologische bloei van kinderen beïnvloedt.

Aan de andere kant zijn realiteiten zoals misbruik, verwaarlozing of gebrek aan hechting gerelateerd aan het ontstaan van geestelijke gezondheidsproblemen op een bepaald moment in het leven van het individu.

Alles wat er in je kindertijd gebeurt, heeft invloed op jou als volwassene. Als je bijvoorbeeld overbeschermd werd, maakt dat je relationeel gevoelig en angstig. Aan de andere kant, als je fysiek en psychisch mishandeld bent, kun je het heel moeilijk vinden om je gevoelens te tonen.

Bovendien zijn de sporen van geweld die je in je familie hebt ervaren of waargenomen ook van invloed op het soort relaties dat je als volwassene aangaat.

Het type gehechtheid in je kindertijd heeft invloed op je volwassenheid

Een van de meest gebruikte theorieën als het gaat om het verklaren waarom de manier waarop er van je gehouden werd als kind bepalend is voor je volwassen leven, is die van de psychologen Cindy Hazan en Phillip Shaver.

Het was eind jaren ’80 toen zij hun theorie over liefde uiteenzetten. Dit was in een studie gebaseerd op de gehechtheidstypes gedefinieerd door psychiater en psychoanalyticus John Bowlby.

John Bowlby’s gehechtheidstypes

Onzekere-ambivalente gehechtheid

Bij dit gehechtheidstype heeft het kind één of twee onvoorspelbare ouders. Soms zijn ze beschikbaar en aanhankelijk. Later kunnen ze echter koud, agressief of helemaal niet attent zijn voor het kind. Deze gehechtheidsstijl resulteert in jaloerse, angstige volwassenen, die bang zijn om verlaten te worden.

Ze zijn ook onzeker en kunnen zelfs tegenstrijdig zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld vandaag aanhankelijk zijn en morgen afstandelijk.

Onzekere-vermijdende gehechtheid

Een ander type problematische gehechtheid is er een waarin de eisen en behoeften van het kind worden verwaarloosd. Het kind wordt belachelijk gemaakt omdat het zwak is omdat het behoefte heeft aan nabijheid en genegenheid. Hun emoties worden ontkracht en hun persoonlijkheid, waardigheid en eigenwaarde worden geschonden.

De manier waarop dit type gehechtheid de volwassene beïnvloedt is duidelijk. Voor hen is genegenheid een bedreiging en liefde doet pijn en verraad, dus is het beter om het te vermijden. In feite zullen deze mensen zelden authentieke intimiteit bereiken.

Ongeorganiseerd

Dit is de meest schadelijke vorm van gehechtheid. In dit geval zijn de verzorgers gewelddadig. Ze laten een spoor van trauma achter in de geest van het kind. Het effect dat dit kan hebben op hun relationele niveau als volwassene is uiterst complex en kan zelfs tegenstrijdig zijn. Ze zijn bijvoorbeeld instabiel, hebben een gebrek aan zelfvertrouwen en ze tonen een behoefte aan overmatige gehechtheid.

Veilige gehechtheid

Je ontwikkelen met ouders die in staat zijn om zekerheid te geven op elk gebied heeft een directe invloed op je persoonlijke welzijn. Sterker nog, als je opgroeit met het gevoel geliefd te zijn, word je in de regel een volwassene die ook weet hoe je moet liefhebben.

De liefde die ze je gaven is niet altijd de liefde die je verdiende

De manier waarop er als kind van je gehouden werd, heeft je op bepaalde manieren geconditioneerd. Je ouders hebben je gemodelleerd. Ze hadden de kans om je de waarde en warmte van knuffels te leren.

Aan de andere kant hebben ze je misschien opgevoed met schreeuwen of emotionele versterking. Zij waren het die je vleugels gaven om te vliegen of kettingen om je vast te binden. Ze hebben je laten geloven dat je het niet verdiende om voor je dromen te vechten.

Hun woorden werden in je geest geïnstalleerd. Het is zelfs mogelijk dat je ze nog steeds gelooft, zelfs nu nog. Bovendien heeft deze psychologische erfenis invloed op de manier waarop je van je partner houdt. Het lijkt er dus op dat je een gevangene bent van de opvoeding en behandeling die je in je jeugd hebt gekregen.

Zo zou het echter niet moeten zijn. Het is zelfs nooit te laat om met dat model te breken en die ongezonde patronen te veranderen.

Wat je duidelijk moet zijn is dat je een goede, verrijkende en gezonde liefde verdient. Toch zul je die niet van anderen kunnen ontvangen als je jezelf niet waardig acht. Om dit te bereiken, moet je beginnen met het jezelf te geven. Inderdaad, zelfliefde en eigenwaarde kunnen veel van die jeugdwonden helen.