Onveilige hechting, een gevangenis zonder tralies

Hechtingstheorie vertelt ons over het belang van banden, vooral met onze ouders en verzorgers, in ons emotionele leven. Hier hebben we het over de drie soorten onveilige gehechtheid.

In dit artikel gaan we het hebben over onveilige hechting. Volgens de belangrijkste postulaten van de hechtingstheorie, voorgesteld door John Bowlby in 1958, kan gehechtheid worden begrepen als de band die je opbouwt tussen je ouders en/of verzorgers vanaf het moment dat je ter wereld komt.

Deze volwassenen worden gehechtheidsfiguren die cruciaal worden voor je sociale en emotionele ontwikkeling. Natuurlijk bouw en ontwikkel je je hele leven verschillende soorten gehechtheid aan andere mensen dan je ouders. Deze eerste gehechtheid legt echter vaak de basis voor je latere vormen van gehechtheid.

De stadia van gehechtheid

In het algemeen ontwikkelt gehechtheid zich in vier fasen. Dit zijn:

• Vanaf de geboorte tot twee maanden: de pre-attachment of asociale fase. De baby vertoont geen specifieke gehechtheid aan een specifieke verzorger.
• Van zes weken tot zeven maanden. Het stadium van willekeurige gehechtheid. In deze fase richt de baby zijn sociale reacties op ouders of naaste familieleden.
• Vanaf zeven+ maanden. De specifieke of onderscheidende gehechtheidsfase. Dit is een kritieke fase in de constructie van gehechtheid. Baby’s protesteren wanneer ze worden gescheiden van volwassen gehechtheidsfiguren en tonen angst voor onbekende mensen.
• Vanaf tien+ maanden. De meervoudige gehechtheidsfase. Baby’s beginnen relaties te ontwikkelen met andere verzorgers. Ze vertonen geen angst meer of hebben geen driftbuien meer als hun belangrijkste verzorgers verdwijnen.

Tijdens dit proces kan een veilige hechting of, integendeel, een vorm van onveilige hechting optreden. In feite zijn veel mensen alleen in staat om onveilige hechtingsbanden te creëren. Simpel gezegd, dit type gehechtheid is er een waarbij de band besmet is met angst. Het wordt voornamelijk uitgedrukt als terugtrekking in de relatie met anderen of door verwarde emoties, afhankelijkheid en afwijzing.

De meeste psychologen zijn van mening dat onveilige gehechtheid al in de vroege kinderjaren begint. Daarom is het meestal een gevolg van het feit dat mensen dit gehechtheidspatroon hebben met hun vertrouwde figuren of mensen in hun eigen kindertijd. Deze eerste koppelingen vormen de basis voor de later te leggen verbindingen.

Bij een veilige hechting is ook de zekerheid dat de band goed is aanwezig. Met andere woorden, beide partijen verwachten het beste van elkaar. Aan de andere kant, bij onveilige hechting, is de verwachting het tegenovergestelde. Wat het kind verwacht, is dat zijn verzorger het zal opgeven of hem pijn zal doen. Deze vorm van onveilige hechting kent drie verschillende vormen. Ze zijn als volgt.

Onveilige hechting

Onveilige hechting is een soort band die heel typerend is voor mensen die in hun jeugd op een of andere manier zijn misbruikt. Als jij dit bent, werd je waarschijnlijk alleen gelaten zonder steun op angstige momenten. Bovendien namen je verzorgers hun toevlucht tot fysieke straffen om je te intimideren.

Waarschijnlijk heb je trouwens ook een ambivalente houding van je zorgverleners ervaren. Bijgevolg wist je nooit wat je kon verwachten van degenen wiens missie het was om jou te beschermen. Omdat ze toen soms aanhankelijk waren, zonder duidelijke reden, werden ze plotseling agressief of nalatig.

Als je zulke ouders had, herhaal je als volwassene vaak hetzelfde patroon. Je lijkt niet genoeg standvastigheid te hebben om de samenhang tussen je acties en je gedachten en emoties te behouden. Je gaat van onderwerping naar agressiviteit, en van nabijheid naar afstand met verontrustend gemak. Bovendien lijk je niet te begrijpen wat er met je aan de hand is.

Als je relatie met anderen extreem schrijnend wordt, verbreek je vaak de emotionele verbinding en begin je je als een robot te gedragen. Het is een misplaatste manier om met je angst om te gaan.

Onveilige ambivalente gehechtheid

Het belangrijkste kenmerk van onveilige ambivalente gehechtheid is de intensiteit waarmee je de ups en downs van een relatie ervaart. Zoals in alle gevallen van onveilige gehechtheid, wordt het veroorzaakt door tegenstrijdige ouders. Je weet nooit wat je van ze kunt verwachten.

Als je een onveilige ambivalente stijl hebt, toon je een heel sterke behoefte om banden met anderen te onderhouden. Je hebt ook een grote behoefte aan genegenheid. Je relaties met anderen zijn inderdaad buitengewoon intens, je bent echter afhankelijk, zoekt goedkeuring en bent ook overgevoelig voor afwijzing.

Als je een relatie aangaat, heb je altijd de neiging om te denken dat er iets mis is. In feite leg je veel nadruk op problemen en weinig op de positieve aspecten van je relatie. In feite veroorzaken alle relaties angst. Om deze reden heb je vaak ontsnap/ontwijkend gedrag. Bijvoorbeeld verslavingen, zelfbeschadiging en soortgelijk gedrag.

Onveilige vermijdende gehechtheid

Als je een onveilige, vermijdende hechtingsstijl hebt, is het meest opvallende kenmerk dat je moeite hebt om hechte banden met anderen aan te gaan. Bovendien zul je diepe emotionele pijn voelen omdat je dat niet kunt. Je ontwikkelt vaak valse autonomie, je bent onafhankelijk, maar tegelijkertijd voel je je erg angstig als je voelt dat iemand emotioneel dicht bij je is gekomen.

Je hebt meestal moeite om je eigen emoties te herkennen. Soms zeg je bijvoorbeeld dat je ergens in geïnteresseerd bent, maar laat je het niet zien. Het tegenovergestelde gebeurt ook. Je zult beweren dat iets of iemand je helemaal niet aanspreekt. Je gedrag suggereert echter het tegenovergestelde. Echter, je doet het niet met opzet. Je hebt gewoon moeite om je emoties te identificeren.

In de regel komt onveilige vermijdende hechting voort uit een opvoeding die wordt gekenmerkt door een sterke emotionele afstand tot je verzorgers. Ondersteuning werd je geweigerd , zelfs wanneer je het nodig had.

Je ouders hebben hun afstand misschien gerechtvaardigd omdat het verantwoordelijkheid of iets dergelijks in je bevorderde. De waarheid is echter dat als je zo bent opgegroeid, je anderen wantrouwt. Je denkt dat er niemand is die je kan steunen of helpen.

Alle vormen van onveilige hechting brengen beperkingen met zich mee, vooral in het emotionele leven. Toch is er een mogelijkheid om dit relationele patroon om te keren. Je kunt dit doen door je gedrag, de oorzaken en de gevolgen ervan te herkennen. Op deze manier ben je in staat om het probleem te overwinnen en een veel voller emotioneel leven te leiden.