De mensheid zit in elk kind

Kinderen zijn als kleine sponsjes die alle prikkels en informatie die ze krijgen absorberen. Daarom is hun opvoeding en opleiding zo belangrijk en delicaat.
De mensheid zit in elk kind
Fátima Servián Franco

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Fátima Servián Franco.

Laatste update: 10 februari, 2024

De hulp die de mensheid nodig heeft kunnen we alleen van kinderen krijgen. Zij zijn immers degenen die de toekomst zullen bepalen. De mensheid wordt geboren met elk kind. Daarom kunnen we ze niet als tweederangs burgers behandelen. Hoe wij ze behandelen, vormt immers hun persoonlijkheid.

Kindertijd en kinderen verdienen respect — in grote mate. Vergeet niet dat een deel van de mensheid in hun gevormd wordt, stuk voor stuk. Altruïsme, blijdschap, medeleven en empathie kunnen bij een kind floreren. Haat, woede en wraakzucht kunnen zich echter ook bij een kind ontwikkelen. Daarom is het belangrijk om te weten wat wel en niet aan te moedigen zodat ze op kunnen groeien tot gezonde, gelukkige volwassenen.

De kindertijd is een heilige levensfase en dient zo ook behandeld te worden. We moeten praten over de behoefte aan verandering bij de manier waarop we kinderen opvoeden. De eerste levensjaren hebben immers een grote impact op de vorming van hun karakter.

“Houd me weg van de wijsheid die niet huilt, de filosofie die niet lacht en de grootheid die niet buigt voor kinderen.”

-Khalil Gibran-

Menselijkheid zit in elk kind

De kindertijd is heilig

Volwassenen hebben de neiging om kinderen op te voeden zonder ze daadwerkelijk te begrijpen. We schrijven alles wat ze doen en wat wij niet begrijpen af als ‘kinderachtig gedoe.’ Dit kunnen we veel beter anders aanpakken. Identificeer en respecteer de emoties en gevoelens van het kind en leer te begrijpen wat er met ze gebeurt.

Soms weten we niet hoe we de aandacht van een kind kunnen krijgen en vasthouden. Een reden hiervoor is dat omdat de cortex — de hersenschors — bij kinderen nog niet volledig ontwikkeld is. Hierdoor heeft de cortex moeite met het registreren en volgen van meerdere bevelen. Hierdoor kunnen we misschien gaan schreeuwen tegen het kind of hem straffen voor zijn ongehoorzaamheid, maar wij zijn degenen die in feite de fout maken. Je kunt niet teveel grenzen stellen aan het gedrag van een jong kind of te veel van ze vragen.

Grenzen stellen

Emotionele zelfregulatie in volwassenen is erg belangrijk bij het opvoeden van kinderen. We moeten onthouden dat kinderen aanleren hoe ze zich in bepaalde situaties hebben te gedragen door ons te observeren. We moeten dus niet alleen onze kinderen hierin scholen, maar ook onszelf. Zelfregulatie garandeert een balans tussen terughoudendheid en toegeeflijkheid. In het verleden stelde de maatschappij over het algemeen teveel grenzen aan wat kinderen konden doen en laten. Hedendaags lijkt het tegenovergestelde waar te zijn: we stellen niet genoeg grenzen. De negatieve consequenties hiervan zijn dan ook voor ons om op te vangen.

Kind bij een hek

Begrenzingen zouden over het algemeen niet moeten worden gebruikt als een methode om te straffen. Bovendien is het ook geen goed om ze te implementeren wanneer je een sterke emotie voelt. Het is namelijk van belang dat je consistent bent wanneer je met kinderen spreekt, ondanks je eigen gevoelens op zo’n gegeven moment. Emoties zoals boosheid of woede hebben zelden een positief effect op het proces van grenzen stellen of het kiezen van een gepaste straf.

‘Tussen alle vreugden is de meest absurde ook de meest heuglijke. Dit is de vreugde van kinderen, de boeren, de wilden en alle wezens die dichter bij natuur staan dan wijzelf.”

-Azorin-

De belangrijke rol van de eerste levensjaren bij het vormen van de persoonlijkheid van een kind

De vroege kindertijd — tot driejarige leeftijd — is in principe de basis voor de rest van het mensenleven. Hierin wordt het grondwerk (ofwel de kwetsbaarheid) voor stoornissen zoals depressie, bipolaire stoornis of zelfs toekomstige psychoses gelegd. Echter, ook worden in deze levensfase vaardigheden ontwikkeld die ons beschermen tegen deze stoornissen. Daarom kunnen we wel stellen dat de kindertijd in zekere zin heilig is. Hoe jonger het kind, hoe heiliger hij is.

Veel ouders beginnen pas aandacht te besteden aan de ontwikkeling van hun kind wanneer hij een adolescent is. We hebben het zonet al gehad over ouders die teveel grenzen stellen aan wat hun kind kan doen en laten. Nu kijken we eens naar het tegenovergestelde probleem: ouders die haast geen enkele vorm van discipline beoefenen waardoor het kind geen verantwoordelijkheid leert kennen tot zijn tienerjaren. Rond die tijd wordt het al moeilijk om te beginnen met het stellen van grenzen. Normaal gesproken komen kinderen tijdens hun adolescentie namelijk in opstand.

Kinderen in trein

We kunnen kinderen niet alleen op een cognitief en intellectueel niveau opvoeden. Hun emotionele ontwikkeling is minstens net zo belangrijk. Daarom moeten we nu ook hier goed op letten tijdens de opvoeding en scholing van de kinderen. Onze hoop en de hoop voor de toekomst, ligt immers bij hun. De mensheid zit in elk kind, en dat dienen we te onthouden en beschermen.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.